“Vatandaş hareketliliği frenledi”
Kent merkezindeki esnafın temel sıkıntılarının başında alışveriş merkezi, aynı sektörden işletmelerin aynı sokaklarda sıklıkla açılması ve fiyat tarifelerindeki dengesizliğin geldiğini ifade eden Başkan Özcan, Bozcaada’daki fiyatlar konusunda da bir değerlendirme yaparak önümüzdeki sezon tüm paydaşların bir araya gelerek sabit bir tavan fiyat belirlenmesinin ada ekonomisinin geleceği açısından önemli olduğunu kaydetti.
Öte yandan, edinilen bilgiye göre, her sene Bozcaada’da düzenlenen New Balance koşusu bu yıl konaklama fiyatlarının yüksekliğinden dolayı iptal edildi, koşuyu bu sene Adidas düzenledi. Gecelik fiyatı 900 TL’ye kadar çıkan konaklama fiyatları, işletme önlerinde mevcut tarifelerin olmayışı, yiyecek ve içecek fiyatlarında normalin üç katı uygulanan adisyonların üzerine araç trafiği, adaya geçişlerde yaşanan zorluklarda eklenince adanın önümüzdeki yıllarda cazibesini kaybetmesi ihtimaller arasında görülüyor.
Esnaf ve Sanatkârlar Odası Birlik Başkanı Ünal Özcan 9 günlük bayram tatilinin ardından esnafın durumunu değerlendirdi. Başkan Özcan, hareketli bir yaz beklediklerini ifade ederek, “Bir yoğunluk yaşadığımız muhakkak ama insanların ekonomik anlamda kendilerini frenledikleri de ortada idi” dedi.
“ TRANSİT GEÇİŞ YAPAN TATİLCİYİ KENT MERKEZİNDE TUTMALIYIZ”
Çanakkale’yi geçiş güzergâhı olarak kullanan tatilcileri birkaç saat de olsa kent merkezinde tutmanın önemine vurgu yapan Başkan Özcan, “Uzun bir bayram tatili geçirdik ve kentimizde de yoğun bir hareketlilik yaşandı. Özellikle İstanbul’dan kıyı şeritlerine tatile gitmek isteyenler ve tatilini Çanakkale’de geçirmek isteyenler ile ilgili esnaf bir beklenti içerisinde idi. Hem sıcak havalar hem de bu hareketlilik esnafı memnun etti ama ahım şahım bir durum da yok. Özellikle trafikle ilgili düzenlemeler de geçtiğimiz yıllara oranla daha düzenli idi. Muhakkak bir hareketlilik oldu ama insanların ekonomik anlamda kendilerini frenledikleri de ortada idi. Bu haftadan sonra okullar da kapanacak, yaz hareketli geçecek diye düşünüyoruz. Transit geçişler bizim için zaten çok faydalı olmaz. Biz transit geçiş yapan tatilciyi, konaklatamasak da birkaç saat Çanakkale içinde gezmeye ikna edebilirsek, bu işten karlı çıkarız. Tüm bunlar bir yana, vatandaşlar alışveriş yaparken kendini frenledi diyoruz ama bütün tatil yerleri de dolu taştı, feribot kuyruklarını gördük. Belli bir kesimin ülkemizde çok rahat yaşadığını da gözle görmek mümkün” dedi.
“FİYAT TARİFELERİNDE DENGESİZLİK VAR”
Esnafın sıkıntılarından da bahseden Başkan Özcan, “Esnafımızın temel sıkıntılarından biri de şu ki, yıllardır dillendiriyoruz. İş yeri açılışlarına yasal düzenlemeler yapılmalı ve hem mevcut iş yerini hem de yeni açılacak iş yerini koruma anlamında bir takım kriterler getirilmelidir. Yan yana aynı sektörden beş dükkân doğru bir mantık değil. Ticaret engellenemez, rekabet olmalıdır ama bizim gibi nüfus sayısı sınırlı illerde düzenli iş yerleri açılmalıdır” ifadelerini kaydetti.
“VATANDAŞ TARİFEYİ SORMALI”
Özellikle fiyat tarifeleri konusundan gözle görülür bir dengesizliğin olduğunu vurgulayan Başkan Özcan, “Fiyat dengesi de çok önemli. Sermayesi ortalamanın üzerinden olan biri, bir sokakta 2-3 TL’ye çorba satarsa, bir yerde çay 1,5 TL iken, tarife bunu gerektirir, bir başkası 4 TL’ye çay verirse, önce diğer esnaflara akabinde kendine zarar vermiş olur. Bu sebeple her işletme yasal çerçeveler ile açılmalıdır. Söylemekten bıkmayacağız ama bizim kanayan yaramız alışveriş merkezidir. İnsanlar psikolojik olarak alışveriş merkezlerine yöneliyor. Orada bazen çok indirim yapılıyor, AVM’de açılan mağazalar büyük sermayeler ile açıldığı için, çarşı caddesinde o fiyatla satmak mümkün olmayan ürünler orada satılıyor. İnsanlar da kendi ekonomilerini düşünüyor. Ama baktığınız zaman son kira artışlarının ardından kapanan mağazalar var. Merkezin içerisinde bu AVM mevcut esnafı bitiriyor. Bazı düzenlemeler yapılmalı. Mesela bayramda alışveriş merkezi kapalı kalamaz mı? Bayram dolayısı ile çıkış saatlerini bile ileri alan AVM ile küçük esnaf nasıl mücadele etsin? Arife günü dâhil denetmenlerin çarşı içerisindeki esnafı denetlediğini duyduk. Küçük esnaf nasıl ayakta dursun? Fiyatlar konusunda düzensizlik var. Bizim tarifemiz belli. Biz maliyet hesaplarını inceleyerek bir çay tarifesi veriyoruz. Çanakkale’de 4 TL’ye çay satılıyor ama. Bu nasıl oluyor. Bir esnaf ya bizden ya Ticaret Odasından tarife alır. 4-5 TL’ye çay satan işletme o tarifeyi nereden aldı, oraları kim denetliyor? Vatandaşın fiyatlar konusunda tepki göstermesi lazım. Vatandaşlar hesabı öderken sormalı tarifeyi. Alışveriş merkezindeki kafelere tarifeyi kim veriyor. Bir kahveye 17 TL ücret alan yer tarifeyi nereden almış?” dedi
BOZCAADA CAZİBESİNİ YİTİREBİLİR
Öte yandan, Edinilen bilgiye göre, her sene Bozcaada’da düzenlenen New Balance koşusu bu yıl konaklama fiyatlarının yüksekliğinden dolayı iptal edildi, koşuyu bu sene Adidas düzenledi. Gecelik fiyatı 900 TL’ye kadar çıkan konaklama fiyatları, işletme önlerinde mevcut tariflerin olmayışı, yiyecek ve içecek fiyatlarında normalin üç katı uygulanan adisyonların üzerine araç trafiği, adaya geçişlerde yaşanan zorluklarda eklenince adanın önümüzdeki yıllarda cazibesini kaybetmesi ihtimaller arasında görülüyor.
Son yıllarda Bozcaada’nın turizm sezonunun başlangıcı anlamına gelen ve bu yıl 9'uncusu gerçekleştirilmesi planlanan "New Balance Yarı Maratonu ve 10K" organizasyonu iptal edilmiş, iptal söylentilerine ilişkin İstanbul'a giderek firma yetkilileri ile görüştüğünü ifade eden Başkan Yılmaz, organizasyonun iptalinin sadece kurumsal bir strateji kararı olduğunu öğrendiğini ifade etmişti. Yılmaz, iptalin sadece 2019 yılını kapsadığını firma yetkililerinden 2020'yi etkilemeyeceğine dair söz aldığını da belirtmişti.
“BOZCAADA’DA KOMİSYON KURULMALI, TAVAN FİYAT BELİRLENMELİ”
Bozcaada’daki tarifeleri de değerlendirmesini talep ettiğimiz Başkan Özcan konuya ilişkin, “Bozcaada’da fiyatlar yüksek. 3-4 aylık bir sezonları var. Bozcaada esnafı çok iyi hesap yapmalıdır. İşletmeler de tarifeler var. Tarife ne kadar yüksek olursa olsun, orada satış yapılıyor. Esnaf o yüksek fiyatlara çok rahat satış yapabildiğini dile getiriyor. Benim önerim, önümüzdeki sezon için Bozcaada Belediyesi, Kaymakamlık, Ticaret Odası, Birliğimiz, esnaf fiyat düzenini kurmak adına bir komisyon kurmalı ve tavan fiyatta uzlaşılmalı. Bence adanın geleceği için bu çok önemli. Bugün esnaf dediği fiyata iş yapıyor olabilir, gerek araç trafiği, gerek kalabalık bir süre sonra bu bölgeyi cazibe merkezi olmaktan çıkarabilir. Çanakkale’nin yerlisi zaten gitmiyor. Adada kesinlikle yeni bir düzen olmalı” dedi. Dilek Akşen