2019 yılı boyunca Çanakkale il genelinde 3 bin 20 işyeri açıldı, bin 20 işletme de ya kepenk indirdi, ya devretti ya da iş değişikliği yaptı.
Aynı oranlar 2018 yılında, 2 bin 759 işletme açılışı bin 102 işletme de kapanış, devir ya da iş değişikliği idi. Bu tabloya göre, seçimler yılı olarak hafızalarda kalan 2018 ve ekonomik krizin kendini en çok hissettirdiği 2019 yılında 3 bin 657 esnaf ve sanatkar kent ekonomisine giriş yapmış oldu. 2019 yılını esnaf ve sanatkar açısından değerlendiren Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birlik Başkanı Ünal Özcan, “Vatandaşın alım gücü düşünce, esnaf ve sanatkar da 2018 yılı boyunca eriştiği kazançlara, 2019 yılında erişemedi. Piyasaları canlandırmak için hepimiz hemfikiriz ki borcu borçla ödemek piyasayı rahatlatmaz. Esnaf ve sanatkarın vergi ve kredi borçları ertelenmeli” dedi.
“ESNAF DA FATURA TAHSİLATI YAPABİLECEK”
“Biz Çanakkale adına bir çok kurum ve kuruluşla görüşmelere devam ediyoruz, esnaf ve sanatkar için kolaylık talep ediyoruz” diyen Özcan, “ Limak ile görüşmelerimiz neticesinde, bin 600 kilowatt’a kadar tüketimi olan işletmelere yüzde 10’a varan bir indirim uygulanacak. Sözleşmeler yapılacak. Limak’da üye toplantımıza katılarak bilgilendirme yapacak. Limak esnafımıza elektrik faturası tahsil etme noktası olma imkanı da sağlayacak. İsteyen esnaf, komisyon karşılığında, elektirik faturası tahsil edebilecek. Bunun görüşmeleri devam ediyor. Doğalgaz firması ile de görüşeceğiz, indirim talep edeceğiz”
“İL GENELİNE BAKTIĞIMIZ ZAMAN İŞ YERİ AÇILIŞLARI DAHA FAZLA”
Esnaf ve Sanatkarlar Odası Birlik Başkanı Ünal Özcan sayısal verileri gazetemizle paylaşarak,“ 2018 yılında Çanakkale’de 2 bin 759 işletme açıldı, bin 102 işletme de kapandı. Yani 1657 ilave işletme kent ekonomisine katılmış oldu. 2019 yılının son on gününe girdiğimiz şu noktada ise 3 bin 20 işyeri açıldı, bin 20 işletme de kapanmış, yani 2 bin işletme de bu yıl kent ekonomisine dahil olmuş. İki yıllık süre içerisinde 3 bin 657 esnaf ve sanatkar ilave olmuş. İş yeri kapanışlarda devredenler var, iş değişikliği yapanlar var. Gerçekten artık kazanamadığı için kapatanlar da var. Genel anlamda il geneline baktığımız zaman iş yeri açılışları daha fazla” dedi.
“2018’İN KAZANCINA 2019’DA ERİŞEMEDİK”
Esnaf ve sanatkarın 2018 yılı boyunca eriştiği kazançlara, 2019 yılında erişemediğini dile getirerek sözlerine devam eden Başkan Özcan, “2019 yılının Mart sonuna kadar uzun bir seçim dönemi oldu. Demokrasi olan ülkelerde seçim kaçınılmazdır fakat arka arkaya gelen seçimler piyasaların yavaşlamasına neden oldu. Seçim dönemleri, her ülkede kayıp ayları getirir. Dövizde yaşanan dalgalanma ve banka faizlerinin yüksek oranda artması esnafı da tüccarı da olumsuz etkiledi. Tüketim kalemlerinin neredeyse hepsinde fiyat artışları oldu. Esnaf da vatandaş da etkilendi. Vatandaşın alım gücü düşünce, esnaf ve sanatkar da 2018 yılı boyunca eriştiği kazançlara, 2019 yılında erişemedi. Yüzde 25’i ören faiz oranları, bu yıl yüzde 12’lere kadar indi. Suriye ile sınır güvenliğimizi korumak adına yapılan operasyonlar, küresel güç devletlerin yaptırımları sıkıntılar yarattı” diye konuştu.
“ESNAF VE SANATKARIN VERGİ VE KREDİ BORÇLARININ BİR YIL ERTELENMELİ”
Esnaf ve sanatkarın vergi ve kredi borçlarının bir yıl ertelenmesi gerektiğini de sözlerine ekleyen Başkan Özcan, “Devlet esnaf ve sanatkarın önünü nasıl açarız sorusu üzerinde çalışmalar başlattı ve çok uygun krediler sağlandı. Ancak ona rağmen, bazı esnaf mevcut borçlarından dolayı bazıları da önünü göremediği için bu kredileri kullanamadı. Piyasaları canlandırmak için hepimiz hemfikiriz ki borcu borçla ödemek piyasayı rahatlatmaz. Esnaf ve sanatkarın vergi ve kredi borçları ertelenmeli, ötelenmelidir. Bir yıllık ertelemenin ardından, belli bir faiz oranı ile 24 ve 36 ay vade ile borçlar tahsil edilmeli. Hangi esnafa sorarsanız sorun, sorunlar ortak. Esnafın halini her zaman soruyoruz, bütün esnaf ‘şükürler olsun idare ediyoruz’ diyor. Bu çok önemli” dedi.
“ASGARİ ÜCRETİ ARTIRIRKEN, ESNAFI DA DÜŞÜNÜN”
2020 Bağkur primlerinin bin lira ve üzerinde olması halinde, esnafın bunu ödeyemeyeceğini de söyleyen Başkan Özcan, “2019 yılı boyunca piyasalar sıkıntılı idi, bazı sektörler durma noktasına geldi. Biz piyasaların açılmasını bekliyoruz. Şimdi asgari ücret konuşuluyor. Asgari ücretliler elbette mutfak masrafı, okul masrafı gibi temel ihtiyaçları düşünmemeli. Ama asgari ücreti artırırken, sigorta primlerinin ve vergilerin de işverenden alınmaması gerekli. Bağkur primleri asgari ücrete bağlı. Bugün esnafın Bağkur primi 700-800 lira arasında. 2020’de bu bin lira ve üstüne çıkarsa, esnaf bunu ödeyemez” dedi.
LİMAK ESNAF İLE İŞBİRLİĞİ YOLUNDA
Efsane Cuma gibi indirim furyalarına vatandaşın ödediği paranın Türk ekonomisine hiçbir katkı sağlamadığını da ifade eden Başkan Özcan, “Biz bu sıkıntılar varken Çanakkale’de ne yaptık? Biz 32 meslek odasının üst kuruluşuyuz. Biz bütün birimler ile esnafa ve sanatkara nasıl sahip çıkarız çalışmasına başladık ve tüm kamu kuruluşları ile görüştük. Yerel esnafın tercih edilmesi konusunda çalışmalar yaptık. E ticaret üzerine proje birimi oluşturduk, 2020’de Çanakkale’de e ticareti geliştirmek istiyoruz. Eğitim konusunda tüm desteği vereceğiz. GESTAŞ ile esnaf ve sanatkarın geçişleri üzerinden indirim yapılması hususunda görüşmeler yaptık, anlaşma yaptık. Akaryakıt konusunda nasıl indirimler konusunda ilgili firmalar ile görüşmeler yaptık. Özel okullar ile anlaşmalar yaptık. Limak ile görüşme yaptık. Limak bin 600 kilowatt’a kadar tüketimi olan işletmelere yüzde 10’a varan bir indirim uygulayacak. Sözleşmeler yapılacak. Şu garantiyi verdiler, elektriğe bir yıl içerisinde zam gelse de sözleşme üzerinden faturalandırma yapılacak. Bunu esnafa duyuracağız. Limak’da bilgilendirme yapacak, üye toplantımıza katılacak. Ama üyemiz ilgili firmaya gittiğinde bu sözleşmeyi yapabilir. Limak da esnafımıza elektirk faturası tahsil etme noktası olma imkanı sağlayacak. İsteyen esnaf, komisyon karşılığında, elektrik faturası tahsil edebilecek. Bunun görüşmeleri devam ediyor. Doğalgaz firması ile de görüşeceğiz, indirim talep edeceğiz” dedi.
“ZİNCİR MAĞAZALAR ÖYLE ÇOK Kİ ARTIK AÇACAK YER BULAMIYOR”
Tüm vatandaşları yerel esnaftan alışveriş yapmaya davet eden Başkan Özcan, sözlerini, “Esnafın büyük sermayeli kuruluşlar ile mücadele etmesi mümkün değil. Küresel sermaye örneğin efsane cuma diye bir indirim furyası başlattı, kargo şirketleri hizmet veremez duruma geldi. Rakamın ne olduğu belli değil. 100 liralık ürünü bir günde 15 liraya çektiler, bunu Türk esnaf yapmadı. Para ülkemizde kalmadı. Esnaf bu indirimi yapamaz, imkanı yok. Esnaf maliyetinin bile altında satan bir küresel marka ile esnaf baş edemez. Ama harcanan o para da bu ülkede kalmaz. Devlet bunlara çare bulmalı. Bakan açıklama yaptı, ‘mahalle bakkalını koruyacağız, artık zincir mağazalar kontrol altına alınacak’ dedi. Mevcutlar ne olacak. Biz bunu duymak istiyoruz. Çanakkale’ye bakın. Zincir mağazalara açılacak yer kalmadı zaten. Zincir marketler sadece bakkalı etkilemiyor ki, her şeyi satıyorlar” ifadeleri ile sonlandırdı” ifadelerini kullandı.
Dilek Akşen