Koronavirüste yeni varyantalar ortaya çıkarken aşılama da son hız devam ediyor. Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, aşılamanın virüsle mücadelede çok önemli olduğunu belirterek Sinovac aşısı faz 3 verilerini paylaştı. Şener, ‘’Sinovac faz 3 Türkiye verisine göre %83,5 koruyucu’’ dedi.
Tüm dünyaya yayılan ve can almaya devam eden koronavirüs mücadelesi sürüyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden tayin olan İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alper Şener önemli açıklamalarda bulundu. Şener, ‘’Covid 19 patogenez ile ilgili en kritik tesbit …ERS’de yayınlandı. Annexin 2’ye karşı oluşan antikor yanıtı mortaliteyi belirliyor…>2 olduğunda %80 ilişkilendirilmiş. Protombotik oto antikorlar benzeri etki. Pıhtılaşma eğilimini açıklar. Long Covid’i açıklar. Akciğer elastisitesi bozulmasını, pulmoner ödemi ve ARDS’yi açıklar. Sonuç - tedavide KSD’lerin yerini sağlamlaştırdı’’ dedi.
‘’TEBRİKLER ÇANAKKALE’’
Çanakkale’nin de aşıda yüksek aşılama oranlarına ulaşarak, mavi renk ile gösterilmesinin ardından Alper Şener, uzun yıllar görev yaptığı Çanakkale’yi tebrik ederek, ‘’Tebrikler Çanakkale Mavi’’ ifadelerini kullanarak haritayı sosyal medya hesabından paylaştı.
ANTİKORLAR DÜŞÜK
Fransa’dan önemli bir çalışma aktaran Şener, ‘’ Hindistan’dan dönen hastadan Delta varyant izole edilmiş, Bu virüs laboratuvar ortamında Bamlavinab(mAb), hastalıktan 12 ay sonra bireylerin antikoru, tek doz Biontech ve Astra Zeneca, ve çift doz Biontech aşılı bireylerin serumları ile Delta ve Alfa varyant nötralizasyon, flowsitometri vs bakılmış. Bamlavinab ile nötralizasyon düşük. Hastalık geçirenlerin (12 ay sonra) elde edilen antikor ile nötralizasyon 4 kat düşük. Tek doz Biontech ve AZ uygulananların serumu ile nötralizasyon var ile yok arası. Çift doz Biontech aşılıların serumu ile antikor nötralizasyonu %95…Deltada, alfaya göre 3-5 kat az’’ dedi.
DÖRDÜNCÜ DOZ VEYA MEVSİMSEL KORONA AŞILARI GÜNDEMDE
Vatandaşları korona hakkında bilgilendirmeye devam eden Şener, en çok merak edilen soruları yanıtladı. Şener, ‘’Delta varyantı yeni dalga getirir mi? Evet böyle bir risk var! Aşılanma oranımız ve hızımız nasıl? Hızımız iyi- oranı arttırmak şart. Delta varyantı veya diğer varyantların sonu gelmeyecek mi? Aşılanma hızı ile virüsün çoğalma hızını düşürmezsek; benzeri hep olacak ama bu kısır döngüyü kırmak elimizde. Aşıların varyant etkinliği azalsa da var. Üçüncü doz veya dördüncü doz gerekecek mi?…üçüncü doz zaten artık yapılıyor. Biontech de Delta nedeniyle belki erkene alınabilir- başvuru yaptılar-Dördüncü doz veya mevsimsel korona aşıları ….mevcut aşılardan farklı PANVARYANT etkin korona aşıları ile gündeme gelmesi olası’’ diye konuştu.
‘’SİNOVAC FAZ 3 - TÜRKİYE VERİSİNE GÖRE %83,5 KORUYUCU’’
‘’İki güzel haber’’ diyen Şener, ‘’İlk dozu olanlar %60’a ulaştı. Çok önemli çünkü bu kişiler zaten ikinciyi mutlaka olacaktır… Tereddüt kalkıyor! Sinovac faz 3 - Türkiye verisine göre %83,5 koruyucu… Artık soru işareti kalmadı… Seç- beğen –al’’ şeklinde konuştu.
‘’6. AY SONUNDA KORUYUCULUK % 64’E İNDİ’’
Şener, ‘’Pfizer Biontech’den booster - hatırlatma doz hazırlığı. İsrail ve İngiltere verilerine göre çift doz Biontech aşılı bireylerde 6. Ay sonunda koruyuculuk % 64’e indi… % 95’den.CDC çift doz Biontech aşılılarda henüz daha hatırlatma dozuna gerek yok derken. Pfizer… FDA’e bu konuda başvuru hazırlığında olduğunu duyurdu’’ dedi.
‘’EN SIK GÖRÜLEN SİSTEMİK YAN ETKİ HALSİZLİK %7’’
Türkiye’nin faz3 aşı çalışmasının Lancet’de yayınlandığını ifade eden Şener, ‘’ 14 gün ara ile 2 doz CoronaVac… 11bin gönüllüde… Aşı etkinliği %83,5 Yan etki görülme sıklığı % 18,9 Aşı grubunda en sık görülen sistemik yan etki halsizlik %7, en sık görülen bölgesel yan etki enjeksiyon yerinde ağrı %2,4’’ ifadelerini kullandı.
‘’DELTA VİRÜSÜNE BİONTECH YAKLAŞIK %88 ETKİLİ’’
Alper Şener, ‘’Delta varyantı Türkiye'de görülmeye başlandı. Bulaştırıcılığı daha yüksek, hastaneye yatış ve hastalık seyri daha sıkıntılı. Türkiye'de uygulanan aşıların etkinliğine bakıldığında Biontech yaklaşık %88 etkili görülüyor. Diğer aşılarda etkinlik daha düşük olduğu tahmin ediliyor çünkü verisi az’’ dedi.
‘’BİRİNCİ SAVUNMA HATTI BİREYSEL KORUNMA’’ Konuşmasına devam eden Şener, ‘’Aşılanma hızımız çok iyi günlük 1.5 milyon doz. Aşı çeşitliliği ve sunulan seçenekler en uygunları Sinovac (inaktif) Biontech (mRNA). Sputnik(vektör). Aşı aslında ikinci savunma hattıdır, birinci savunma hattı bireysel korunma- maske ve mesafe. Delta Varyantları bazı ülkelerde ciddi sorun oluşturmaya başladı. İngiltere, Rusya.ve benim bireysel ilgimi çeken Endonezya. Endonezya önemli çünkü onlarda yaygın inaktif aşı yaptılar. Hatta bizimkinin aynısı. DSÖ'ye bildirime göre ocaktan beri ilk defa 12bin olgu bildirmişler ve 350'si yatış gereken aşılı-sağlık personeli. Bunlarda delta varyantı oranı da yüksek olduğu bildirildi. Sonuç birinci savunma hattını terk etmeyin’’ diye ifade etti.
‘’AŞI İKİNCİ SAVUNMA HATTIDIR’’
Şener, yasakların gevşetilmesinin olgu sayısında sıçrama yapmayacağını ifade etti. Sözlerine devam eden Şener, ‘’Aşılama hızımız bu şekilde kalmak şartıyla. Olgu sayılarının sabit kalmasına takılmamak lazım; vefat eden sayısı ve ağır hasta sayısı istikrarlı düşmeye devam ediyor. Bugün İngiltere ve İsrail'de bile-ki aşılanma oranları bizim üç katımız ölüm sayısı sıfırlanmasına seviniyorlar, test pozitif olgular onlarda da halen var. Delta varyantı ile yarış halindeyiz. İngiltere varyantı gibi bizde görülmeden toplumsal bağışıklığı sağlamak hedefimiz olmalı. Ve asla unutmamak lazım birinci savunma hattımız maske +mesafedir. Aşı ikinci savunma hattıdır’’ diye konuştu.
‘’RUSYA VE İNGİLTERE'DE COVİD -19 VAKALARININ %95'İ DELTA VARYANTI’’
Türkiye’deki aşılama hızının yüksek olduğunu ifade eden Şener, ‘’Aşılanma hızımız çok iyi. Özellikle İstanbul'daki oranlar yüz güldürüyor. İstanbul'u kontrol altına alırsak bu iş çözülür. Aşılar iki dozdan 28 gün sonra maksimum korumaya ulaşıyor. Aşılansanız bile korunmak çok önemli. Aşı aslında ikinci savunma hattıdır. Asıl savunma hattı- maske-mesafedir. Rusya ve İngiltere'de aşılanmaya rağmen covid -19 vakalarının %95'i delta varyantı. Bu nedenle aşılanma sonrası bile dikkat etmek lazım. Turizm açısından kurallara uyum olduğu sürece –aşılanmış ve tarama yapılmış (ikili kontrol) olduğu sürece buradan kaynaklı bir yayılma olacağına ihtimal vermiyorum. Hatırlatma dozu aşı çeşitliliği adına farklı bir aşı tipi ile olmalı. Örn; Biontech veya Sputnik. Delta varyantı kapıyı çalmadan %60'a ulaşmalıyız. Biontech doz aralığının da normale dönmesi (28gün) düşünülebilir’’ diye konuştu.
‘’SPEKÜLASYONLARA KULAĞINIZI TIKAYIN’’
Son durum değerlendirmesinde bulunan Alper Şener, ‘’Aşılama hızımız oldukça iyi; son baharda her şeyin normale dönmesi yüksek ihtimal. Aşı çeşitliliği önemli. Üçüncü doz hazırlıkları yapılıyor. Kişisel soru üzerine ben iki doz Sinovac oldum. Tercihe bırakılır ise hatırlatma dozumu Biontech olacağım. Aşılar ile ilgili spekülasyonlara kulağınızı tıkayın. Aşınızı olun. Bunu beraber başaracağız’’ diye konuştu.
‘’TÜRKİYE VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI HER GÜN BİR REKOR KIRIYOR’’
‘’Sayılarda düşme durdu gibi görünüyor ama sahada rahatız’’ diyen Şener, ‘’Ağır hasta ve ölüm sayısı azalmaya devam ediyor. Aşılanma son hızıyla devam ediyor. Türkiye ve sağlık çalışanları her gün bir rekor kırıyor...İki doz aşısını olan oranı %20'ye yaklaştı. Avrupa özellikle delta varyantı ile boğuşmaya devam ederken aşılanma hızını kesmeden 20'li yaşlara indirebilmemiz büyük önem arz ediyor...Çünkü bu varyant bizimde sorunumuz olabilir...Kasım'dan önce hem hatırlatmayı, hem de %60 aşılanma oranına ulaşmamız çok kritik. Beklentilerim; Pazar yasağı kalkabilir, saatler uzayabilir. En önemlisi bu bayramı normal geçirebiliriz. Ama tedbiri elden bırakmamak ve aşılanmaya tam gaz devam etmek şartıyla’’ diye konuştu.
‘’AŞINIZI MUTLAKA OLUN’’
Konuşmasına devam eden Şener, ‘’ABD’den…covid -19 ortaya çıktıktan sonra… yaşam beklentisi süresindeki ciddi kırılma. Aşınızı mutlaka olun’’ diye konuştu.
“VİRÜS BİZDEN HIZLI İLERLİYOR’’
Dünya Sağlık Örgütünden Dr. Mike Ryan’ın konuşmasını aktaran Şener, ‘’Salgın ile ilgili basın açıklamasından……mart 2020. “Virüs bizden hızlı ilerliyor…Bu işte şunu öğrendim. Harekete geçmeden hemen önce mükemmel olmanız gerekiyorsa, asla kazanamazsınız…mükemmellik, acil durum yönetiminin en iyi düşmanıdır…” dedi.
‘’ABD’DE COVİD 19 ÖLÜMLERİNİN %99’U AŞILANMAYANLARDAN’’
Aşının önemli olduğunu vurgulayan Şener, ‘’CDC- Covid 19 ölümlerinin bilindik matematik gruplamalara uygun görmediği için hesaplamamıştı. Ama bazı araştırmacılar vakit ayırıp yapmış. Sonuç çok önemli ABD’de covid 19 ölümlerinin %98-99’u aşılanmayanlardan olmuş’’ dedi.
‘’ERKEKLERDE VE İKİNCİ DOZDAN SONRA DAHA SIK GÖRÜLMÜŞ’’
Sorular üzerine mRNA aşıları ve kalp hakkında konuşan Şener, ‘’ CDC en son güncellemesine göre 12-29 yaş arasında 484 olgu myokardit- perikardit 300 milyon dozda. 329’u yatırılmak suretiyle takip edilmiş %79’u median yatış süresi 1 gün 0-13 sadece 2’si halen yoğun bakımda. Erkeklerde ve ikinci dozdan sonra daha sık görülmüş. Ortalama ihtimal bir milyonda 12.6 Durum moral bozucu ama özellikle MIS-C ve benzer durumlar göz önüne alındığında. Olağanüstü ve panik olacak bir durum söz konusu değil’’ dedi.
Dilvin ALTIKARDEŞ