Aracımızla veya yaya olarak feribotla karşıya geçmek dışında pek içli dışlı olmadığımız, özel bir bilgi birikimi gerektirdiği için de pek de yoruma açık olmayan denizcilik sektöründe de artan maliyetler işletmelerin belini bükecek cinsten. Gelibolu-Çardak hattında araç ve yolcu taşımacılığı hizmeti veren Gelçar Denizcilik ile görüşerek sektördeki bu durumu ele aldık. Gelçar Denizcilik Genel Müdürü Suat Berinbe, “Maliyetleri ciddi bir şekilde düşürmek mümkün olmadığı gibi, dönemsel olarak maliyetler artmakta; bunun yönetilebilmesi için tek çare olarak da geçiş ücretlerine artış yapılması görülmektedir" ifadelerini kullandı.
| Denizcilik sektöründe en büyük maliyetler; yakıt giderleri, operasyonel giderler (Gemi iskele bakım / tutum / yedek parça, sigorta vs.) olarak ön plana çıkmakta. Bu giderler arasındaki maliyet büyüklüğü sıralaması ise işletmeden işletmeye değişiklik göstermekte. ÖTV'SİZ AKARYAKIT %130 ARTTI Özellikle son iki yıllık döneme bakıldığında ÖTV'siz akaryakıt fiyatının, dolar kurundaki yükselişe endeksli olarak %130 artması, denizcilik sektörünü etkileyen en önemli parametreler. ÖTV'siz akaryakıt fiyatında son 1 yıldaki artış %48 olurken sadece Mayıs ayının başından bu yana 8 günde ÖTV'siz akaryakıttaki fiyat artışı ise %5 civarında. Gemi yedek parça, bakım/tutum, tersane masrafları gibi önemli maliyet kalemlerinin de dolar bazında fiyatlandırıldığını hesaba katarsak ortaya çıkan tabloyu çok net görebilmekteyiz. BERİNBE: MALİYETLERİ AZALTMAK ZOR İHTİMAL Peki denizcilik sektöründe bu durumla başa çıkabilme yöntemleri neler? Bu durumu Gelçar Gelibolu Çardak Denizcilik Genel Müdürü Suat Berinbe'ye sorduk. Berinbe, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, "Maliyetler, işletmelerin faaliyet alanına, büyüklüğüne ve hizmet verdikleri lokasyona göre değişkenlik göstermekte. Karlılığı artırmak için ilk yöntem maliyetleri azaltmak, ikinci yöntem ise gelir kalemlerini artırmak; yani daha net bir ifadeyle geçiş ücretlerinde artışa gitmektir. Bulunduğumuz lokasyona göre özellikle dönemsel olarak maksimum sayıda hizmet vermekten başka alternatifi olmayan bir şirket olarak, bizler sefer sayılarımızı düşürmek ya da gemi sayısını azaltmak gibi maliyet azaltabilecek yöntemlere başvuramamaktayız. Çanakkale Boğazı'nda özellikle yaz ve tatil dönemlerinde gemi geçişleri maksimum düzeyde olmak zorunda. Böyle bir yüksek talebin olduğu lokasyonda maliyetleri ciddi bir şekilde düşürmek mümkün olmadığı gibi, dönemsel olarak maliyetler artmakta; bunun yönetilebilmesi için tek çare olarak da geçiş ücretlerine artış yapılması görülmektedir" ifadelerini kullandı. BERİNBE: FİYAT ARTIŞI İÇİN KOLAYLIK BEKLİYORUZ Gelçar Denizcilik Genel Müdürü, "Gestaş Deniz Ulaşım da Lapseki-Gelibolu hattında bizlerle aynı faaliyeti gerçekleştirmekte. Benzer fiyat politikalarımız mevcut. Ücret tarife değişikliğinde, fiyat politikası belirlemede iki firma orantılı hareket etmek zorundayız. Denizcilik sektöründe, dolar kuruna endeksli olarak yakıt maliyetlerinin ve operasyonel |
GELİBOLU-ÇARDAK FERİBOTLARI İSYANDA
| giderlerin artması, hizmeti neredeyse durma noktasına getirdi. Gelinen bu noktada, ücretlerde artış yapılması kaçınılmaz. Aynı fiyatlarla devam edilmesi, hizmetin gerçekleşemeyeceği anlamına gelmekte. Yetkililerden, mülki amirlerden bu konuda bir kolaylık ve destek beklemekteyiz" sözleriyle araç ve yolcu taşımacılığı faaliyetinin aynı kalitede devamı için ücret artışının kaçınılmaz olduğuna dikkat çekti. ÖZEL SEKTÖR TEMSİLCİLERİ DE AYNI GÖRÜŞTE Denizcilik sektöründeki artan maliyetlerle ilgili özel sektör temsilcileri ve yöneticilerinin de değerlendirmelerine baktığımızda Gelçar Genel Müdürü'nün açıklamalarına benzer ifadeler görmekteyiz. Özellikle araç ve yolcu taşımacılığı yapan denizcilik şirketlerinin dönemsel yoğunluk nedeniyle operasyonel maliyetlerini azaltmalarının mümkün görünmediği, bu durumun da işletmeleri ücret artışı seçeneğine ittiği görüşündeler. Özel sektör temsilcileri, kaliteli hizmet anlayışının da bir maliyet unsuru olduğunu, özellikle araç ve yolcu taşımacılığı faaliyetlerinin hizmet kalitesi düşmeden gerçekleşmesi gerektiğini kaydetmekteler. Kaliteli hizmetin devamının karlılıkla doğru olduğu belirtilirken, sektörün içinde bulunduğu durum göz alındığında kısa vadede ve hızlı bir şekilde karlılığı getirecek hamlenin ücret artışı olduğu görüşünü savunulmaktalar. İDO, İKİ AY İÇERİSİNDE %37 ZAM YAPTI ESKİHİSAR-TOPÇULAR 75, GELİBOLU-ÇARDAK 49 TL Eskihisar-Topçular hattı, uzunluk, taşınan yolcu ve araç profili olarak Gelçar'ın faaliyet alanı olan Gelibolu-Çardak hattıyla benzer özelliklerde. İki hatta da küçük araçlar dışında, ticari araçlar, kamyon, otobüs ve tırlar yoğunlukta. İDO'nun bu hattaki fiyat politikası, Gelçar Genel Müdürü Suat Berinbe'nin dikkat çektiği noktaları doğrular nitelikte. Gelibolu-Çardak hattının muadili olan Eskihisar-Topçular hattından örnek verirsek; İDO, 2019 yılı başında iki ay içerisinde yaptığı üst üste zamlarla otomobiller için 55 TL olan tek yön geçiş ücretini önce 65 TL'ye, ardından da 75 TL'ye çıkardı. Eskihisar-Topçular hattında gidiş dönüş otomobil ücreti ise 120 TL. İDO, 2019 yılı ilk aylarında tüm tarifelerinde %37'lik bir zam artışı gerçekleştirdi. Benzer faaliyetteki Gelçar'ın benzer mesafedeki Gelibolu-Çardak hattındaki otomobil fiyatı ise 49 TL. İDO'nun haftanın her günü gerçekleştirilen, İstanbul'a önemli bir ulaşım noktası olan Bandırma-İstanbul hattı, ekonomik nedenlerden dolayı önce 5 güne ardından da sadece iki güne düşürüldü; iki kıyıdan araçlı geçişler bir gidiş bir dönüş olarak yapılmaya başlandı. Gelçar örneğinden gittiğimizde; yaklaşan yaz döneminde talebin daha da artacağı, maksimum düzeyde seferle hizmet verileceği, dönemsel olarak ek gemiye ihtiyaç duyulacağı bir sürece girilirken maliyetlerin daha da artması; bunun sonucunda da ücret artışına başvurulması ihtiyacı kaçınılmaz görünüyor. Haber Merkezi |