Doğuştan çenenin iç yapısında bulunan süt dişleri, zamanı geldikçe sırasıyla diş etini yararak ortaya çıkarlar. Diş etinden çıkana kadarki süreçte hassasiyet, kızarıklık, şişlik ve ağrı durumu olabileceği için bebekler rahatsız olur. Bu yüzden aileler, diş çıkarma sürecini anlayarak bebeklerini rahatlatıcı önlemler almaya çalışır. Çoğu ebeveynin aklında “Bebeklerde diş çıkarma nasıl olur?” ve “Bebeklerde diş ne zaman çıkar?” gibi sorular oluşur, bu soruların cevabını içeriğimizde bulabilirsiniz.
Bebeklerde Diş Çıkarma Nasıl Olur?
Bebeklerde diş çıkarma bebeğin süt dişlerinin diş etlerinden dışarı çıktığı süreçtir. Diş çıkarma genellikle 6. ayda başlar ve 3 yaşına kadar devam eder. Çoğu bebeğin 20 adet olan süt dişleri 3 yaşına kadar tamamlanmış olur. Zamanla dökülecek olan süt dişleri 6-7 yaşlarına kadar durduktan sonra sırasıyla dökülür ve yerini kalıcı dişlere bırakır. (1, 4) Diş çıkarma süreci çoğu bebek için rahatsızlık ve huzursuzluk yaratabilir. Dişler çıkarken bebeğin diş etinde hassasiyet olur ve ağrı, kızarıklık, şişlik oluşabilir. Bebekler diş çıkarırken çiğneme, emme ve uyku problemleri yaşayabilir. Diş çıkarma sürecinde bebeğe yardımcı olmak ve rahatlatmak için doktor kontrolünde çeşitli yöntemler uygulanabilir.
Bebeklerde Diş Çıkarma Belirtileri Nelerdir?
Çoğu bebek için zorlu bir süreç olan diş çıkarma döneminde sıklıkla bebeklerin ve ailenin günlük hayatını etkileyen olumsuz belirtiler ortaya çıkar. Bebeklerde diş çıkarma belirtilerinin yoğunluğu bebeğin kaç aylık olduğuna ve genetik yapısına göre değişebilir. Bebeklerde diş çıkarma belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Diş eti şişmesi ve hassasiyeti: Diş etleri diş çıkarma sırasında hassaslaşır ve alttan gelen diş baskısı sonucu şişlik oluşabilir. Bebeğinizin ağzında sertleşmiş bir şey hissetmeniz diş çıkardığının bir belirtisidir.
- Ağızda tükürük artışı: Diş çıkarırken diş etinde oluşan hassasiyet o bölgedeki dokuların, sinirlerin uyarılmasına neden olur ve bu yüzden tükürük salgısı artar.
- Ağrı ve huzursuzluk: Diş çıkarken diş etini yardığı için ağrı oluşur ve bu yüzden bebekte rahatsızlık ve huzursuzluk görülür.
- Beslenme sorunları: Bebekler diş çıkarma sürecinde ağrı ve hassasiyet hissettikleri için emme sırasında zorlanır ve beslenmeyi reddedebilir.
- Uyku sorunları: Ağrı ve huzursuzluk yaşadıkları için bebekler bu süreçte uyumakta zorlanabilir ve gece uykuları bölünebilir. Bu durum hem bebek hem de ailesi için yorucu hale gelebilir.
- Çiğneme ve kaşıma isteği: Bebeklerde diş çıkarma süreci başlarken diş etlerinde kaşınma ve oluşan sertleşmeye bağlı çiğneme isteği görülür. Bu sebeple ağızlarına bir şeyler götürdükleri için ağız kaşıyıcı gibi onları oyalayacak gereçlere ihtiyaç duyulur.
- Ateş: Diş çıkarma sırasında nadiren de olsa hafif bir ateşlenme durumu görülebilir. Ama yüksek ateş bebeğin diş çıkarmasından değil de başka bir sağlık sorunundan da kaynaklanabileceği için doktora götürülmesi önerilir.
Bebekler 3. aydan itibaren ellerini ve başka nesneleri ağzına götürmeye başlar ve buna bağlı tükürük salgısında artış görülür. Ama bu demek değildir ki diş çıkarma dönemine girildi. Bebekler diş çıkarmaya genellikle 6. ayda başlar ama çeşitli sebeplerle zamanlama bebekten bebeğe değişiklik gösterir. Bazı bebekler 3-4 aylıkken, bazıları ise 9-10 aylıkken diş çıkarmaya başlayabilir. Bu normal bir durum olsa da eğer ilk süt dişin çıkması 1 yaşı aşarsa o zaman bir sorun olabileceği için doktora danışmak gerekir.
Genelde 6. aydan itibaren çıkmaya başlayan süt dişleri, birer ikişer belirli bir sıra ile çıkmaya devam eder. İlk çıkan dişler ise alt ön dişlerdir. Bebeklerin diş çıkarması 2-3 yaşına kadar devam eder ve sürenin sonuna 20 süt dişi tamamlanmış olur. Bu süt dişleri 6-7 yaşına kadar varlığını korurken sonrasında dökülmeye başlar. Yeni kalıcı dişlerin çıkması da süt dişlerinde olduğu gibi belirli bir sıra ve zamanla olur.
Bebeklerde Diş Çıkarma Sırası Nasıldır?
Bebeklerde süt dişlerinin çıkması, ileride dökülmesi ve yerine kalıcı dişlerin çıkması, hepsi belli bir sırayla olur. Hangi dişlerin önce çıkacağı ve yerleşeceği belli olduğu için sağlıklı bir diş çıkarma sürecinde dişlerin ne zaman çıkacağı büyük ölçüde bilinir. Öncelik ön dişlerde olurken en son ise azı dişler çıkar. Bebeklerde diş çıkarma sırası aşağıdaki tablo şeklinde ilerler:
Bebeklerde Diş Çıkarma Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ebeveynler bebeklerin büyüme ve gelişme sürecini yakından takip ederek onlar için en iyisini ister. Diş çıkarma sürecini de sağlıklı ve konforlu geçirmeleri için neler yapabileceklerini merak ederler. Bebeklerin diş çıkarma süreci ile ilgili sıkça sorulan sorulardan bazıları şunlardır:
BEBEKLERDE DİŞ KAŞIYICI KULLANMAK GÜVENLİ MİDİR?
Sert, yumuşak ve içi sulu şeklinde farklı çeşitleri bulunan diş kaşıyıcılar, bebeklerin diş etlerini rahatlatmak için güvenli bir seçenektir. Ama diş kaşıyıcıların temizliğine özen gösterilmesi ve bebeğe kontrollü bir şekilde kullandırılması önemlidir. Farklı özelliklerde ve şekillerde (geometrik şekil, hayvan figürü gibi) diş kaşıyıcılar çocukları oyalayarak bir oyuncak gibi de işlev görür.
DİŞ ÇIKARMA SIRASINDA BEBEKLERİN AĞRILARI NASIL HAFİFLETİLİR?
Bebeklerin diş çıkarma sırasında yaşadıkları ağrıları hafifletmek için diş etlerine hafifçe masaj yapmak, soğuk bir bez ile diş etlerini ovuşturmak veya diş kaşıyıcı oyuncaklar kullandırmak faydalı olur. Eczanelerde reçeteli veya reçetesiz satılan bebekler için ağrı kesici jel ve kremleri ise doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.
BEBEKLERDE BİR DİŞİN ÇIKMASI NE KADAR SÜRER?
Bebeklerin diş çıkarma zamanı geldiğinde diş etlerinde hassasiyet oluşur, kızarıklık meydana gelir ve bir sertlik hissedilir. Bu diş çıkarma belirtileri yaklaşık 4 gün sürer, sonrasında diş görünür hale gelmeye başlar, o günden sonra 3 gün içinde diş tamamen ortaya çıkmış olur. Yani genellikle bir dişin çıkma süreci 8 gün sürer (5).
BEBEKLERDE DİŞ BAKIMI NASIL YAPILIR?
Bebeklerde diş bakımına ilk diş çıktığı andan itibaren başlanılması önemlidir çünkü insanlarda süt dişinin önemsenmemesi gibi yanlış bir algı vardır. Süt dişlerinin sağlıklı olması bebek için önemli olduğundan dişler düzenli olarak temizlenmelidir. Yumuşak kıllı bebek diş fırçası yardımı ile dişler temizlenirken genelde macun kullanılmaz. Doktor belirli bir yaştan sonra bebekler için özel üretilmiş macunlardan az miktarda kullanılmasını önerebilir.
Kaynak: Medicalpark