Gametofobi (Evlilik Korkusu) Nedir? Nasıl Geçer?

Bağlılık korkusu veya evlilik korkusu olarak da bilinen gametofobi, kişinin romantik ve sosyal ilişkileri üzerinde oldukça önemli etkiye sahip olan bir durumdur. Çocukluk ya da yetişkinlik döneminde yaşanan sancılı bir ayrılık, boşanma ya da terk edilme bu durumun oluşmasına neden olabilir. Gametofobi, bireylerin sevdikleri bir kişiye bağlanmaktan korkmalarına neden olabilir. Psikoterapi (konuşma terapisi) alınması, bu bağlılık fobisinin üstesinden gelmenize yardımcı olabilir.
Gametofobi Nedir?
Gamefobi, bireyin evli olma halinden korkması durumudur. Bu fobi uzun ilişkiler kurmakta zorluk yaşanması gibi farklı durumların ortaya çıkmasına neden olabilir. Gametofobi durumunda bireylerde oluşan durumlardan bazıları şu şekildedir:

• Kalıcı yakın ilişkiler kuramamak,
• Bir ilişki içerisindeyken aşırı kaygı yaşanması veya ilişkinin bitmesi konusunda sürekli endişe duyulması,
• Mutlu bir çift ile karşılaşıldığında endişeli hissetmek,
• İnsanları kendinden uzaklaştırmak veya mevcut ilişkileri sebepsizce aniden bitirmek.

Gametofobi bu tür durumların oluşmasına neden olarak günlük hayatta insan ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
Gametofobi Belirtileri Nelerdir?
Gametofobi rahatsızlığında bir ilişki kurma düşüncesi ortaya çıktığı farklı belirtiler ortaya çıkabilir. Gametofobi durumunda ortaya çıkabilecek fiziksel ve duygusal belirtilerden bazıları şunları içerebilir:

• Vücutta titreme,
• Evlilik hakkında düşünürken endişelenme,
• Baş dönmesi hissi,
• Evli çiftlerden ve düğünlerden kaçınma,
• Aşırı terleme (hiperhidroz),
• Bağlanma kaygısı ile baş edememe,
• Kalpte çarpıntı oluşması,
• Kasta gerginliğinin ortaya çıkması,
• Midede bulantı hissi,
• Nefes darlığı (dispne) oluşması,
• Mide rahatsızlığı veya midede hazımsızlık (dispepsi).

Gametofobi durumunda yaşanabilecek herhangi bir ilişkide bu tür belirtiler ortaya çıkabilir.
Evlilik Korkusu Neden Olur?
Evlilik veya bağlanma korkusunun kesin nedenleri henüz net değildir. Oluşan bu korku geçmişte yaşanan olumsuz deneyimlerden kaynaklanabilir. Sosyal çevre, yetiştirme ve çocukluk çağında yaşanan geçmiş travmatik deneyimler veya sağlıklı olmayan ilişkiler gibi birçok durum gamofobi oluşmasına neden olabilir. Gametofobiye neden olan durumlardan bazıları şu şekildedir:

• Ebeveyn Uyumsuzluğu: Ebeveynlerinin çekişmeli boşanmalarına veya ilişkilerine tanık olan çocuklar, aynı çatışmalara yol açan bir durum içerisinde bulunmaktan korkarak büyüyebilirler. Bu tür ebeveynlere sahip olan bireylerde evlilik veya bağlanma korkusu ortaya çıkabilir.
• Geçmişte Yaşanan Olumsuz Deneyimler: Ayrılık, boşanma veya sadakatsizlik gibi olumsuz tecrübelere sahip olan kişiler birisiyle yeniden ilişki kurmaktan çekinebilir. Bu tür durumların yaşanması gametofobi oluşmasına neden olabilir.
• Yanlış İlişki Kurmaktan Çekinme: Bazı insanlar yanlış bir kişiye bağlanmaktan veya doğru partner geldiğinde başka bir ilişki içerisinde bulunmaktan endişe duyabilir. Bu tür düşünceleri ortaya çıkması durumunda gametofobi oluşabilir.
• Kültürel veya Dini Baskılar: Bazı kültürlerde evlilikler aşk veya diğer bazı duyguları dikkate almadan gerçekleşebilir. Bu tür gerçekleşen evlilikler bireylerde gametofobi oluşmasına neden olabilir.

Çoğu zaman, evlilik korkusu veya bağlanma korkusu, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklanarak ortaya çıkabilir.
Evlilik Korkusu Nasıl Yenilir?
Hafif ile orta derecede bir evlilik korkusu durumunda oluşan korkunun üstesinden gelmek için bazı yöntemler uygulanabilir. Bu tür yöntemlerin uygulanması orta ile şiddetli düzeyde belirli evlilik veya bağlılık fobileri olan kişiler için de tedavi edici olabilir. Uygulanabilecek olan yöntemler herkeste aynı faydayı sağlamayabilir. Bu nedenle evlilik korkusu için uygulanabilecek yöntemlerin teker teker denenmesi korkunun aşılmasında oldukça önemlidir. Evlilik korkusunu yenmek için uygulanabilecek olan yöntemlerden bazıları şu şekildedir:

• Evlenme Korkusunu Kabullenmek: Gametofobi kabul etmek bu durumdan kurtulmak için uygulanması gereken ilk adımlardan biridir. Oluşan fobiyi kabul etmek inançların ve düşünce süreçlerinin değiştirilmesine katkı sağlayabilir. Fobinin temel nedenini ve ona bağlı olumsuz veya zarar verici inançları, düşünce kalıplarını, duyguları ve davranışları anlamak, bağlılığa karşı bilinçli ve bilinçsiz tepkilerinizi değiştirmeye yardımcı olabilir.
• Ne İstediğinden Emin Olmak: Gamofobisi olan bazı kişiler kararlı bir ilişki isteyebilir ancak yaşanılan korku bu durumun yaşanmasına engel olabilir. Herhangi bir ilişki kararı vermeden önce kendiniz için en iyi kararları verdiğinizden emin olmak için gametofobi tedavisinde etkili olabilir.
• Günlük Tutmak: Günlük hayatta yaşanılan olayların not edilmesi oluşan fobiyi yönetmenin etkili bir yolu olabilir. Günlük tutmak düşünce ve duyguların net bir şekilde ifade edilmesine ve başkaları tarafından yargılanma korkusu olmadan duyguların daha ayrıntılı keşfedilmesine katkı sağlayabilir.
• Korku Merdiveni Oluşturmak: Korku merdiveni, yaşanılan fobinin analiz edilmesine ve anlamlandırılmasına yardımcı olabilir. Oluşturulan korku merdiveni sayesinde hangi tetikleyicilerin diğerlerinden daha şiddetli kaygı ve panik yarattığı belirlenebilir. Ortaya çıkan fobiler bireysel olarak farklılık gösterdiği için her bireyin korku merdiveni farklılık gösterebilir.

Bu tür yöntemlerin uygulanması evlilik fobisinin aşılmasına yardımcı olabilir.
Gametofobi Tedavisi
Gametofobi tedavisinde birbirinden farklı tedavi planları uygulanabilir. Bununla birlikte fobisi olan her bireye uygulaması yapılmayabilir. Semptomların hafif olması, bağlanma korkusunun günlük yaşamı etkilemiyor olması veya başarılı başa çıkma stratejilerin uygulanmış olması gibi durumlarda tıbbi müdahale gerekmeyebilir. Bununla birlikte fobinin sık sık tetiklenmesi, bağlanmaktan kaçınmak için davranış değişiklikleri, belirtilerin şiddetli olması veya fobinin günlük yaşamı olumsuz etkilemesi durumunda tıbbi müdahale uygulanması gerekebilir. Tıbbi müdahalenin belirlenmesinde etkili olan bazı durumlar şu şekildedir:

• Belirtilerin şiddeti,
• Semptomların sıklığı,
• Fobinin temel nedeni,
• Fobinin hayatı ne kadar önemli ölçüde etkilediği.

Bu tür durumlar gametofobi tedavisinin belirlenmesinde etkili olabilir. Gametofobi için yaygın olarak kullanılan tedavi seçenekleri şunlardır:

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bilişsel davranışçı terapi bir tür psikoterapidir ve özellikle bağlılık fobisinin tedavisinde etkilidir. BDT, bağlılıkla ilgili inançlarınızın ve düşüncelerinizin altında yatan nedenleri keşfetmenize yardımcı olabilir.
• Maruz Kalma Terapisi: Kademeli duyarsızlaştırma olarak da bilinen maruz bırakma terapisi, güvenli ve kontrollü bir ortamda tetikleyicilerinize ve korkunuzun kaynağına tekrar tekrar ve kademeli olarak maruz kalmayı içerir. Maruz kalma, birden fazla seansta kademeli olarak gerçekleştirilebilir. Bu terapi olumsuz düşünceleri unutmanıza ve bağlılık ve ilişkiler konusunda daha rahat olmanıza yardımcı olabilir.
• Klinik Hipnoterapi: Hipnoterapi, bağlılığınızı ve bir ilişki fikrini düşünme ve bunlara yanıt verme şeklini değiştirebilir ve genel inançlarınızı ve bağlılık algınızı değiştirebilir.
• İlaç Tedavisi: Gametofobinin yanı sıra depresyon veya anksiyete gibi başka bir zihinsel sağlık sorunu yaşanması durumunda ilaç tedavisi günlük yaşamın daha sağlıklı devam ettirilmesine katkı sağlayabilir. Gametofobi durumunda beta blokerler, seçici serotonin geri alım inhibitörleri, anti anksiyete ilaçları gibi bazı ilaçlar önerilebilir.

Bu tür yöntemler evlilik korkusunu tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Kaynak: Medicalpark