Bu özellikleri sayesinde kara mürver soğuk algınlığından hipertansiyona kadar pek çok sağlık sorununda tedaviyi destekleyici olarak kullanılabilir.
Kara Mürver Nedir?
Mürver bitkisi pek çok alt türe sahiptir. Bu türler içerisinde en çok bilinenlerden bir tanesi olan Sambucus Nigra L. yani kara mürver Türkiye’nin de içerisinde bulunduğu Asya ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde doğal olarak yetişen bir bitki türüdür. Adoxaceae ailesine ait olan kara mürver 4-10 metre uzunluğa sahip küçük çalı şeklinde bir bitkidir. Bitkinin dallarında siyah-mor renkte salkım şeklinde meyveler bulunur. Meyveler oldukça ekşi olduğundan taze olarak tüketimi daha nadirdir. Günümüzde özellikle ilaç endüstrisinde kara mürver bitkisinin meyvelerinden sıklıkla faydalanılır.
Kara Mürverin Besin Değeri
Kara mürverin bileşiğinde birbirinden önemli besin maddeleri bulunur. Meyvenin yaklaşık %80’i sudan oluşur. Geri kalan kısmı ise başta şeker olmak üzere karbonhidratlar, uçucu yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller gibi organik bileşikler bakımından zengindir. Meyvenin antosiyanin gibi polifenoller barındırması onu güçlü bir antioksidan haline getirir. Ek olarak kara mürver meyvesinin yapısında sağlıklı bir yaşam için elzem olan C vitamini gibi vitaminler ve kalsiyum, sodyum, fosfor gibi mineraller bulunur. Bileşiminde bulunan maddeler sayesinde kara mürverin sağlığa sayısız faydası olan meyvelerden bir tanesi olduğu söylenebilir.
Kara Mürver Faydaları Nelerdir?
Kara mürver zengin besin bileşimi sayesinde ilaç endüstrisi dahil olmak üzere pek çok alanda yaygın olarak faydalanılan bir bitkidir. Başlıca kara mürver faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
· Yüksek besin değerine sahiptir: Bir fincan kara mürver meyvesi yaklaşık 52 mg C vitamini, 10 gram diyet lifi içerir. Bir diğer ifadeyle bir fincan kara mürver meyvesinin günlük C vitamini ihtiyacının yaklaşık %57’sini, günlük diyet lifi ihtiyacının yaklaşık %36’sını karşıladığını söylemek mümkündür.
· Soğuk algınlığı ve grip semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir: Yapılan çeşitli araştırmalar kara mürverin grip semptomlarının şiddetini ve hastalığın süresini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
· Oksidatif stresi önlemeye yardımcı olabilir: Metabolizmanın normal işleyişi sırasında açığa çıkan serbest radikaller (kararsız elektronlar) kararlı duruma gelebilmek için çevrelerinde bulunan hücrelere zarar vererek oksidatif strese, bunun neticesinde diyabet, kanser başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Antioksidanlar serbest radikallere elektron vererek onların kararlı hale gelmesine, böylece hücre hasarını önlemeye yardımcı olabilir. Kara mürver bitkisi antosiyanin gibi antioksidanlar bakımından zengin olduğundan serbest radikallerin neden olduğu oksidatif strese bağlı hasarı önlemeye yardımcı olabilir.
- Kalp sağlığını destekleyebilir: Bazı çalışmalara göre kara mürverin kandaki kolesterol düzeyini düşürmeye, bu sayede kalp sağlığını korumaya yardımcı olduğu söylenebilir. Ek olarak kara mürver, yüksekliği halinde kan basıncının artmasına neden olabilen ürik asit seviyesinin düşürülmesine de katkı sağlayabilir.
- Kan şekerini kontrol altına almaya yardımcı olabilir: Kara mürver vücutta insülin hormon seviyelerinin artmasına yardımcı olarak şeker hastalarında tedaviyi destekleyici olarak kullanılabilir. Ancak bitkinin bileşiminde şeker bulunduğundan şeker hastalarının kara mürver tüketmeden önce doktorlarına danışması önemlidir.
- Bakterilerle mücadele edebilir: Çeşitli araştırmalar kara mürverin bazı bakterilerin neden olduğu sağlık sorunları üzerinde olumlu etkisi olabileceğini göstermektedir.
- Solunum sistemini rahatlatabilir: Kara mürver öksürük, astım, bronşit gibi solunum sistemi rahatsızlıkları bulunan kişilerde semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir.
- Stresi azaltmaya yardımcı olabilir: Kara mürver üzerine yapılan çeşitli çalışmalar bitkinin özlerinin stresi azaltmaya ve depresyonla mücadele etmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir.
- Sindirim sistemini destekler: Kara mürverin bileşiminde yüksek miktarda diyet lifi bulunur. Lifli içeriği sayesinde kara mürver kabızlık gibi sindirim sistemi sorunlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Eklem ağrılarını hafifletebilir: Sambucus Nigra L. antienflamatuar maddeler bakımından da zengindir. Antienflamatuar bileşenler sayesinde vücuttaki inflamasyonun (iltihaplanma) neden olduğu kas ve eklem ağrılarından kurtulmaya yardımcı olabilir.
- Böbrek sağlığını destekler: Bitkinin yüksek oranda su içermesi böbrek sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
- Sivilcelerden kurtulmaya yardımcı olabilir: Bitkinin içeriğinde bulunan flavonoidler antioksidan ve antienflamatuar etkiler gösteren bileşenlerdir. Kara mürver, bileşiminde bulunan antioksidan ve antienflamatuarlar sayesinde sivilcelerden kurtulmaya yardımcı olabilir.
- Ciltteki kırışıklık görünümünü azaltabilir: Kara mürver bitkisi sağlıklı bir yaşam için gerekli olan vitamin ve mineraller bakımından zengindir. Bileşiminde yüksek miktarda bulunan vitaminlerden bir tanesi de normal cildin korunmasına katkıda bulunması ile bilinen A vitaminidir. Bazı çalışmalar kara mürverin cilt lekelerini ve ciltteki kırışıklık görünümünü azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
- Kilo vermeye yardımcı olabilir: Kara mürver yüksek lif içeriği sayesinde daha uzun süre tokluk hissi vererek kilo verme sürecine destek olabilir.
- Kemik sağlığını destekler: Kara mürver kalsiyum açısından zengin meyvelerden bir tanesidir. Bu nedenle kemiklerin korunmasına yardımcı olabilir.
- Kanseri önlemeye yardımcı olabilir: Kara mürverin bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi kanserle mücadele etmeye ve kanseri önlemeye yardımcı olabilir.
Kara Mürverin Zararları Nelerdir?
Sağlığa sayısız faydası olmakla birlikte bazı kişilerde kara mürver kullanımı çeşitli yan etkiler görülmesine neden olabilir. Kara mürverin bileşiminde lektin adı verilen bir madde bulunur. Özellikle çiğ olarak tüketildiğinde bu madde mide ağrısı, mide bulantısı, şişkinlik gibi sindirim sistemi problemlerine neden olabilir. Ek olarak kara mürverin içeriğinde bazı toksik maddeler de bulunabilir. Ancak işlenen veya pişirilerek tüketilen ürünlerde toksik maddeye rastlanma riski oldukça düşüktür. Bu nedenle genellikle bitkinin meyvelerini çiğ olarak tüketmek yerine pişirilmesi önerilir. İlave olarak kara mürver bitkisinin 18 yaşından küçük çocuklarda, hamile veya emziren kadınlarda kullanımına yönelik yeterli araştırma olmadığından genellikle bu kişilerin kara mürver tüketmesi önerilmez.
Kara Mürver Nasıl Tüketilir?
Kara mürver, çeşitli şekillerde tüketilebilir: Çiçekleri ve meyveleri reçel, şurup, çay veya tatlı olarak tüketilebilir. Meyveleri kurutulabilir ve bu şekilde tüketilebilir. Meyvelerinden şurup veya pekmez yapılabilir ve bu oldukça faydalıdır.
Kara Mürver Çayı
Kara mürver, Kuzey Yarımküre'nin ılıman bölgelerinde yetişen bir bitkidir. Çiçekleri, meyveleri ve kabuğu tıbbi amaçlar için kullanılmaktadır. Kara mürver çayı, bu bitkiden elde edilen bir bitki çayıdır. Kara mürver çayı, soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıkların tedavisinde günde 2-3 kez tüketilebilir. Kara mürver çayı evde kolayca hazırlanabilir. Bir bardak kaynar suya, bir tatlı kaşığı kurutulmuş kara mürver ekleyin ve 10 dakika demlenmesini bekleyin. Ardından, süzün ve sıcak olarak tüketin.
Kimler Kara Mürver Kullanamaz?
Pişmiş veya işlemiş kara mürverin kullanımı genellikle güvenli kabul edilir. Ancak 18 yaşından küçüklerin, hamile veya emziren kadınların kara mürver kullanmadan önce doktorlarına danışması önemlidir.
Günümüzde bitkilerden başta ilaç ve kozmetik endüstrisi olmak üzere pek çok alanda faydalanılır. Ancak herhangi bir gıda takviyesi kullanmadan önce olası komplikasyonlara karşı uzmanlara danışılması önemlidir. Medical Park hastanelerinde her türlü sağlık danışmanlığı hizmeti alanında uzman hekimler tarafından sunulmaktadır.
Kaynak: Medikalpark