Sauna ayrıca yoğun bir günün ardından ve egzersiz sonrası rahatlama sağlamak için de tercih edilebilir. Ancak sauna sağlık açısından birçok fayda sunsa da kronik hastalığı bulunanlar, hamileler, ileri yaşta olanlar gibi bazı kişiler için uygun olmayabilir.
Yazının devamını takip ederek ‘‘Sauna nedir?, Sauna faydaları nelerdir?’’ sorularının daha detaylı cevaplarına ulaşabilirsiniz.
Sauna Nedir?
Sauna, kökeni yüzyıllar öncesine dayanan ve özellikle İskandinavların temizlik, kilo verme, ruhsal ve bedensel rahatlama olarak kullandıkları bir tekniktir. Sauna yüksek sıcaklığa ayarlanmış özel bir odada kısa bir süre boyunca vücudu bu sıcaklığa maruz bırakıp terlemesi olarak tanımlanabilir. Sauna kullanımı kişilere başta detoks etkisi olmak üzere bir dizi sağlık yararı sunabilir.
Standart bir sauna ahşap malzemeden yapılır ve içerisinde yine ahşaptan yapılmış oturma alanları bulunur. Ortamın sıcaklığı ise genel olarak 90,5°C civarında bulunur, ancak bu sıcaklık saunanın tipine veya kişisel ihtiyaçlara göre değişebilir. Sauna genel olarak vücudu ısınmasına ve toksinlerden arınmasına yardımcı olup rahatlama sağlayan geleneksel ve popüler bir yöntemdir.
Sauna Ne İşe Yarar?
Sauna vücudun ısısının artırılıp terlemesine dayalı olarak birçok olumlu etkisi bulunan bir sistemdir. Sauna kullanımda vücut ısısının yükselmesiyle birlikte kalp, kanı daha fazla pompalamaya başlar.
Bu durumda nabız yükselir ve kan damarları genişler. Böylece terlemenin başlamasıyla da vücuttaki biriken toksin maddelerde atılmış olabilir. Genel olarak ‘‘Sauna ne ise yarar?’’ sorusunun cevabı şu şekilde belirtilebilir:
· Kan akışının hızlanması
· Vücut ağrılarının azalması
· Rahatlama hissi
· Eklemlerdeki gerginliğin azalması ve kasların gevşemesi
· Uyku kalitesinin artması
· Enerji artışı
· Kilo kontrolü
· Bağışıklık sisteminin güçlenmesi
· Yukarıdaki maddelerde saunanın potansiyel faydalarından bahsedilmiştir. Ancak sauna ile ilgili unutulmaması gereken faktör ise saunanın dehidrasyon riskine karşı kullanım öncesi ve sonrası su içimine dikkat edilmesi olabilir.
· Sauna Faydaları Nelerdir?
· Sauna faydaları başta detoks etkisi olmak üzere kas ve eklem ağrılarının hafifletilmesi, bağışıklığın yükseltilmesi, kilo verme sürecine destek olması veya mental sağlığın iyileştirilmesi olarak sayılabilir. Genel olarak saunanın faydaları aşağıdaki gibi açıklanabilir:
· KALP SAĞLIĞINI DESTEKLEME
· Düzenli sauna kullanımı kalp atış hızını ayarlanmasına yardımcı olup kalp sağlığını destekleyebilir. Yapılan bir araştırmada düzenli sauna kullanımının kalp yetmezliği gibi kalp hastalığı bulunan kişilerde kalp fonksiyonlarını iyileştirilmesiyle ilişkili olabileceğini ortaya koymuştur.
· FELÇ RİSKİNİ AZALTMA
· Düzenli olarak yapılan sauna dolaşımı hızlandırabilir ve vücuda daha fazla oksijen taşınmasına yarayabilir. Haftada 4 ila 7 kez yapılan sauna ile felç riskinin görülmesinin önüne geçebileceğine dair bilimsel çalışmalar mevcuttur.
· AĞRILARI HAFİFLETME
· Sauna özellikle egzersiz sonrası meydana gelen ağrılar ile günlük yaşamda görülen hafif vücut ağrılarının hafiflemesine yardımcı olabilir. Haftada 5 ila 7 kez yapılan sauna vücuttaki inflamasyonun azalmasına ve ağrıların kontrol altına alınmasına katkıda bulunabilir.
Sauna Cilde Faydaları Nelerdir?
Saunanın cilde olan temel faydasının terlemeyi sağlayıp gözeneklerin açılması ve böylece ciltteki toksinlerin atılmasının olduğu söylenebilir. Genel olarak saunanın cilde faydaları ise şunlardır:
· Cildin temizlenmesi ve nemlenmesi
· Kan damarlarının genişleyip kan dolaşımının hızlanması
· Ciltteki fazla yağı atıp akne oluşumunun önüne geçmesi
· Cildin elastikiyetini artırıp cildin daha iyi görünmesini sağlaması
· Sedef hastalığında iyileşmeye fayda sağlaması
Sauna çoğu cilt tipi için faydalı olsa da özellikle atopik dermatit hastalığı olan kişilerde semptomları kötüleştirebilir. Herhangi bir cilt rahatsızlığı bulunanların sauna kullanımı öncesi mutlaka sağlık uzmanı görüşüne başvurmaları gerekir.
Sauna Kimler İçin Uygun Değildir?
Sauna sağlık açısından birçok fayda sunsa da herkes için uygun olmayabilir. Bazı sağlık koşullarına sahip kişiler ile özel durumu bulunanların sauna veya buhar odası gibi yüksek sıcaklıklı ve nemli ortamlarda bulunmaları önerilmez. Saunadan kaçınması gereken bazı kişiler aşağıda gibi belirtilmiştir:
· Astım ve solunum sıkıntısı olanlar
· Epilepsi hastaları
· Kalp hastaları
· Yüksek veya düşük tansiyon hastaları
· Alkollü kişiler
· Sakinleştirici veya zihin değiştirici ilaç kullananlar
· Hamileler
· 7 yaşın altındaki çocuklar
Herkesin sağlık durumu farklı olduğundan sauna kullanımı öncesi bir doktora danışmak olası risklerin önüne geçmek için önem taşır.
Saunaya Girmeden Önce Nelere Dikkat Edilir?
Saunaya girmeden önce iyi ve etkili bir deneyim için bazı faktörlere dikkat etmek gerekir. Sauna öncesi dikkat edilmesi gereken önerilerden bazıları şunlar olabilir:
· Kronik hastalığı olanlar veya yaşlı bireylerin doktora danışması
· Gözlük, takı, saç-vücut aksesuarları, kontakt lensler ve metal eşyaların çıkarılması
· Saunayı kullanımı sırasında baş dönmesi, baş ağrısı vb. durumların olması halinde saunadan çıkıp serin bir alana geçilmesi
· Temiz ve kuru bir vücutla girilmesi
· Telefon, tablet veya başka bir elektronik cihazın saunaya sokulmaması
· Mayo veya ince bir havluyla girilmesi
Yukarıda bahsedilen sauna kullanım önerilerine dikkat etmek hem kişisel hijyen ve sağlık açısından hem de saunanın hijyeni ve güvenliğini açısından faydalı olabilir.
Sauna Türleri Nelerdir?
Saunalar temelde özel odaların yüksek derecede ısıtılmasına dayalı olsa da tasarım ve ısıtma tekniği bakımından farklı türlerde bulunur. Saunanın bazı türleri şunlardır:
· Geleneksel Sauna: Fin saunası olarak da bilinen geleneksel sauna odunla yanan sobalar tarafından ısıtılır. Geleneksel saunalar ahşap yapıya ve düşük nem yapısına sahiptir.
· Elektrikli Sauna: Elektrikli saunalar günümüzde yaygın kullanılan sauna türüdür. Saunaların sıcaklığının elektrikli ısıtıcılarla sağlanması, derece ayarlaması ve kullanım kolaylığı sunar.
· Kızılötesi Sauna: Kızılötesi saunalar klasik saunaların aksine ortamı ısıtmak yerine ısıyı doğrudan kişinin üzerine gönderir. Vücut ortalama sauna ısısından daha düşük derecede kızılötesi ışınlarla ısınır. Bu da vücutta daha çok enerji kalmasını sağlayabilir.
Bahsedilen türler yaygın kullanılan sauna türlerinden bazılardır. Saunalar kişisel tercihler ve sağlık durumu göz önünde bulundurularak sağladığı avantajlara göre tercih edilebilir.
Sık Sorulan Sorular
Saunanın faydaları ve kullanımı hakkında merak edilen diğer sorular şunlar olabilir:
SAUNADA NE KADAR KALINIR?
Saunada kalma süresinin özellikle yeni başlayanlar için kısa olması gerekir. İlk kez kullanacak kişilerin 5 ila 10 dakika kalması gerekirken daha sonraki kullanımlar için 15-20 dakika kalmak yeterli olabilir. Bu duruma ek olarak, sauna eğer egzersiz sonrası kullanılacaksa 15 dakikadan fazla kalmamak gerekir.
SAUNANIN RİSKLERİ VAR MIDIR?
Sauna kullanımı çoğu zaman güvenli olsa da bazı durumlarda risk teşkil edebilir. Bunlardan en önemlisi dehidrasyon riskidir. Uzun süreli ya da sık sık saunaya girmek aşırı terlemeye ve vücutta su kaybına neden olabilir. Bir diğer risk ise erkeklerde geçici kısırlığa yol açması olabilir.
SAUNA VE BUHAR ODASININ FARKI NEDİR?
Sauna ve buhar odası vücudu ısıtıp rahatlamasını sağlayan ancak farklı sıcaklıkta ve konsepte bulunan 2 farklı yapıdır. Sauna yüksek sıcaklıklı, düşük nemli ve ahşap tasarımlı bir yapı iken buhar odası ise düşük sıcaklıklı, yüksek nemli ve seramik bir yapıya sahiptir.
Kaynak: Medicalpark