Tapınağın basamaklarına 2018 yılında yerleştirilen polyester fare figürleri, mitolojideki eski bir inanışa gönderme yaparak ziyaretçileri karşılıyor. Tapınak, 79 adet fare maketiyle süslenmiş, bu figürler ziyaretçilere 2 bin yıl öncesine ait bir mitolojik hikayenin kapılarını aralıyor.
“Eski Bir Mitolojik Öykünün Tüm Figürlerini Görme Fırsatı Yakalıyorlar”
1980 yılında başlayan kazı ve restorasyon çalışmaları, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Davut Kaplan liderliğinde, farklı bilim dallarından uzman ve öğrencilerden oluşan bir ekip tarafından sürdürüldü. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Tarih Kurumu ve İçdaş A.Ş. tarafından desteklenen çalışmalar kapsamında, 2023 yılında tapınağın kuzeybatısındaki nekropoliste yapılan kazılar ve jeoradar çalışmaları dikkat çekti. Tapınağın konseptine uygun şekilde basamaklarına yerleştirilen fare figürleri, mitolojik bir inanışa dayanıyor. Eski bir inanışa göre tanrı Apollon, çiftçileri farelerden koruyan ve hastalıklardan uzak tutan bir tanrı olarak biliniyor. Apollon Smintheus Tapınağı, Anadolu'daki bilinen Apollon kültleri arasında fare simgesiyle öne çıkan nadir örneklerden biri olmasıyla büyük bir öneme sahip. Tapınağın en dikkat çekici özelliklerinden biri ise M.Ö. 2. yüzyıla tarihlenen İon düzeninde inşa edilmiş olmasıdır. Ayrıca tapınak, Homeros'un İlyada destanında anlatılan Troya Savaşı'nı betimleyen kabartmalı sütunlara sahiptir. Bugün tapınağın hemen yanında bulunan küçük bir sergi salonunda, Troya Savaşı'na dair olayları betimleyen bu kabartmalı sütunların bir kısmı sergileniyor. Ziyaretçiler, Apollon Smintheus Tapınağı'ndaki fare figürleri eşliğinde hem antik kutsal alanı keşfederken hem de eski bir mitolojik öykünün tüm figürlerini detaylı bir şekilde görmelerinin tadını çıkarıyor.
"Smintheus’a Gelen ziyaretçileri Farelerin Karşılaması Bu Anlamda Birazda Bu Külte Hatırlatma Yapıyor"
Apollon Smintheus Tapınağı için farelerin önemli olduğunu söyleyen Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi, Kazı Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, “Biliyoruz ki Antik Çağ’dan beri özellikle de Apollon’un önemli kültlerinden bir tanesi Smintheus. Apollon Smintheus ise “Farelerin Efendisi” anlamına gelmektedir. Bu kültün odak noktasında fareler var. Çünkü, Antik Çağ’daki inanışa göre fareler çiftçilere büyük zararlar veriyor. Bölge insanı da bu farelerden kurtulmak için tanrı Apollon’a adaklarda bulunuyorlar. Yine inanışa göre tanrı Apollon’da bu fareleri oklarıyla öldürerek, ekinleri yok eden ve insanların zararına olan bu fareleri ortadan kaldırıyor. Dolayısıyla tarlalar, ekinler kurtulmuş oluyor. Böyle basitçe bir hikayesi var ama Apollon’un önemli kültlerinden bir tanesi Smintheus. Gelen ziyaretçileri de farelerin karşılaması bu anlamda birazda bu külte hatırlatma yapıyor. Biz istiyoruz ki, gelen insanlar hem Apollon Smintheus Tapınağı’nı ve kutsal alanda yapılan kazılarla ören yerinin mevcut durumunu görsünler hem de geçmişe yönelik olarak mitleri, efsaneleri öğrensinler” ifadelerini kullandı
Murat Çağlayan