Özellikle de kızartılacak besinleri dakikalar içerisinde tüketime hazır hale getirir. Normal kızartma yağında ya da fırında kızartmak çok daha zaman alıcıdır. Ancak airfryer, kızartma süresini kısaltarak besinlerin pişmesini sağlar.
Diğer yandan, airfryerda kızartılan besinlerin daha sağlıklı olduğuna dair görüşler vardır. Ancak bu görüşlere ters olarak airfryer zararları öne çıkmaktadır. Bu çelişkiler, airfryer kullanmak isteyenler için de bir ikilem yaratır. Airfryer zararları nelerdir, sorusunun yanıtlarını daha detaylı bir şekilde öğrenmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Airfryer Sağlığa Zararlı mı?
Airfryer sağlığa zararlı mı sorusu, bu mutfak aletini almak isteyenlerin araştırdığı konulardan biri. Airfryer, hava fritözü olarak da adlandırılan mutfak aletlerinden biridir. Bu alet, son dönemde neredeyse her evin mutfağında yerini almıştır.
Sadece kızartma çeşitlerini pişirmekle sınırlı kalmayan airfryer, birçok yemek türünü dakikalar içerisinde pişirir. Ayrıca fırından daha küçük olduğu için küçük bir alan kaplar. Airfryerin zararları arasında öne çıkan en önemli nokta, yiyeceklerin besin değerlerinin kaybolmasına neden olmasıdır.
Airfryerin gerek görünüm gerek de işlevsel özellikleri pek çok kişinin tercih sebebidir. Ancak sağlıklı olup olmadığına dair, bireylerin akıllarında kalan birçok soru işareti vardır. Uzmanlar, airfryerin derin kızartmadan daha sağlıklı kızartma kapasitesine sahip olduğunu belirtseler de potansiyel zararları da öne çıkmaktadır. Hatta her gün bu mutfak aletinde kızartma yapmak veya diğer yemekleri pişirmek kilo alımına, diyabete ve kalp hastalıklarına zemin hazırlayabilir.
Airfryer Zararları Nelerdir?
Airfryer, her ne kadar pratik ve kullanışlı bir mutfak aleti olarak görülse de bazı potansiyel zararları da göz ardı edilmemelidir. Airfryer zararları hemen görülmese de zamanla sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu zararları göz önünde bulundurmak airfryer satın almak ve kullanmak isteyenler için oldukça önemlidir.
Airfryer zararları nelerdir sorusunun yanıtlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Yiyeceklerin besin değerinin kaybetmesine neden olur.
• Yüksek sıcaklıkta yiyecekleri kızarttığı için akrilamid ve polisiklik aromatik hidrokarbonlara (PAH'lar) neden olabilir. Bunlar ise önemli sağlık sorunlarına sebebiyet veren kimyasal bileşiklerdir.
• AGE'lere ( Yüksek İleri Glikasyon Son Ürünleri) neden olur. Bunlar da diyabet, erken yaşlanma ve inflamasyon gibi durumlarla sonuçlanır.
• Yüksek ısı, katı ve trans yağların oksidasyonuna yol açar. Bu da vücuttaki oksidatif stresle sonuçlanabilir.
• Isıya dirençli vitaminlerin azalmasına neden olur.
• Yüksek ısıda kızartılan yiyecekler sindirim ve dolaşım sistemi hassasiyeti olan kişiler için rahatsız edici olabilir.
• Airfryer içerisinde yer alan bazı kimyasal maddeler, besine karışarak birçok sağlık sorununa neden olabilir.
• Yüksek sıcaklıklarda pişirilen et ve diğer yiyecekler Heterosiklik Aminler (HAs) ve Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAH'lar) oluşumuna neden olur. Bunlar kanserojen maddeler olduğu için airfryer zararları arasındadır.
Fırın mı Daha Sağlıklı Airfryer mı?
Airfryer zararları çoğu insanı endişeye sevk eder. Bunun nedeni ise yüksek ısıda besinleri pişirerek bazı sağlık sorunlarına neden olmasıdır. Bu durumda airfryer olarak adlandırılan hava fritözünün yerine neyin kullanılacağı merak edilir.
Ancak bu merakın yanıtı çok basittir. Geleneksel olarak sağlıklı pişirme tekniği olan fırınlama, istenilen sıcaklıkta besinleri az yağda kızartıp pişirir.
Airfryer ve fırın, az yağlı besinleri pişirmede kullanılır. Ancak airfryer, fırına göre daha kısa süre içinde pişirir. Bu noktada ısı seviyesi daha yüksektir. Airfryerin yüksek ısı prensibiyle çalışması besinlerin değerini kaybetmesine neden olur.
Ancak fırın, uzun sürede pişirse de çok yağ kullanmaya gerek yoktur. Aynı zamanda sınırlı ısı derecesiyle çalışır. Bu da besinlerin vitamin ve protein gibi değerlerini hava frütözüne göre daha iyi şekilde korumasını sağlar.
Airfryer Kanserojen mi?
Airfryer zararları nelerdir sorusunda en çok tartışılan konu kanser riskidir. Airfryerin kansere neden olup olmadığı noktasında bugün hala tartışmalar devam etmektedir. Bazı uzmanlar, airfryer kullanırken belirli maddelerin ortaya çıkmasının kansere neden olabileceğini savunur.
Bazıları ise bu mutfak aletinin kanserojen maddelere neden olmayacağını belirtir. Ancak, çoğunluk görüşe göre airfryerin kanserojen olduğudur. Bu durumda, bu mutfak aletinin kanserle arasındaki ilişkiyi anlamak gerekir.
Yeniden ısıtılan veya yüksek ısıdaki kızartma yağı, kansere neden olabilecek maddelerin en büyük tetikleyicileri arasındadır. Yüksek ısı birçok kanserojen maddenin meydana gelmesine neden olur. Sürekli airfryer kullanmak, şu maddelerin besinlere yerleşmesine sebebiyet verir:
Akrilamidler: Yüksek ısıda fırınlama, kızartma ve kavurma gibi pişirme tekniklerinde ortaya çıkan bir kanserojendir. İçerisindeki asparajin olarak adlandırılan amino asit, birçok besinde yer alır. Asparajin genelde soya, tam tahıllı, patates, fındık ve benzer bitkisel besinlerde yer alır.
Et ürünlerinde ise kümes hayvan eti, sığır eti ve balık etinde yer bulunur. Tavada kızartmaya göre airfryerde kızartılan besinlerde daha az akrilamidler meydana gelir.
Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar (PAH'lar): Airfryerin sürekli kullanımında oluşabilecek diğer kanserojen maddelerden biridir. Yüksek sıcaklıklarda kızartılan ve pişirilen yiyeceklerin dumanı bu maddeleri oluşturur. Derin yağda kızartılan yiyeceklerde bu madde daha fazladır. Hatta Çin'de yapılan bir araştırmaya göre derin yağda kızartma yaparken oluşan PAH'ların ülkedeki akciğer kanserine yakalanan kadınlarla ilişkilendirilmiştir.
Airfryer Neden Zararlı?
Airfryer zararlı mı ve neden zararlı noktasında ürünün yüksek ısı ile çalışmasının altı çizilebilir. Yüksek ısıda kızartılan yiyeceklerin içerisinde kanserojen maddeler oluşabilir. Yüksek ısıda kolesterol oksidasyon maddeleri de açığa çıktığı için besinleri tüketmek zararlıdır.
Aynı zamanda airfryerin içerisindeki plastik malzemelerin yüksek ısıyla yiyeceklere geçmesi de muhtemeldir. Fazla yağ kullanıldığında besinlerin yağ oranı artarak sağlıksız hale getirir. Sağlıklı besin pişirme amacıyla kullanılan airfryer, yiyeceklerin besin değerini azaltır. Bu durumda sağlıksız besinlere neden olduğu için iyi bir alternatif değildir.
Airfryer Nasıl Kullanılmalıdır?
Airfryer zararları olan bir mutfak aleti olsa da sağlıklı bir şekilde kullanılması da mümkündür. Sıcak hava akım teknolojisiyle çalışan airfryeri doğru şekilde kullandığınızda zararları en aza indirebilirsiniz.
Bu kullanım önerilerinden bahsetmek gerekirse:
• Günlük beslenme rutininizde sürekli kullanmamalısınız.
• Besinleri pişirirken çok yağ kullanmamaya dikkat etmelisiniz.
• Airfryer içerisine silikon ve plastikten oluşan kap kullanmamalısınız. Bunlar kanserojen olduğu için besinlere doğrudan geçer.
• Donmuş gıdalar yerine taze sebze ve etleri tercih etmelisiniz.
• Bunlar, airfryeri kullanmanın sağlıklı yollarındandır. Ancak günümüzde uzmanlar, bu mutfak aletinin tamamen sağlıklı olduğunu ifade etmiyor. Yine de az kullanarak zararlarından kaçınmanın mümkün olduğunu söyleyebiliriz.
Airfryer Zararları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
AİRFRYER KALP SAĞLIĞI İÇİN ZARARLI MI?
Airfryer, yüksek ısıda kızartma işlemlerinde kullanıldığında kolesterol oksidasyon (COP) adlı maddenin oluşmasına neden olur. Bu madde ise kalp, kolesterol gibi sağlık sorunlarını ortaya çıkarır.
AİRFRYER SICAKLIĞI NE KADAR OLMALI?
Airfryer patates, tavuk, köfte vb. yiyecekler için 140-175 derece, yumuşak sebzeler için 140 derece sıcaklıkta olmalıdır.
AİRFRYER KULLANIRKEN ZARARLI MADDELERİ ENGELLEMEK İÇİN NE YAPMAK GEREKİR?
Yiyecekleri çok fazla kızartmamak ve yüksek ısıya maruz bırakmamak, zararlı maddelerin açığa çıkmasını engelleyebilir.
AİRFRYER RADYASYON YAYAR MI?
Airfryer, yüksek hava akımını kullanır ancak herhangi bir şekilde radyasyon yaymaz.
AİRFRYER ALIRKEN NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİR?
Airfryer alacaksanız sağlıklı bir seçim yapmak için içi teflon olanı kesinlikle tercih etmemelisiniz. Eğer teflon yüzeyli bir airfryer aldıysanız yiyeceği temas ettirmemelisiniz.
Kaynak: Medicalpark