Türk Şehitlikleri İmar Vakfı bünyesinde kurulan ve "Çanakkale Savaşları Enstitüsü" adını kullanan bu işletme, yıllardır Çanakkale'de yaşayan ve Çanakkale Savaşları üzerine çalışmalar yürüten akademisyenler ve araştırmacılarla çatışma içerisine girmişti.
5 Kuruşluk Manevi Tazminat Ödemeye Mahkum Oldular
İstanbul merkezli kuruluş, Çanakkale Savaşları'nın büyük önemine atfen kendi işletme tabelasında "Çanakkale Savaşları Enstitüsü" adını tercih etti. Ancak bu tercih, Çanakkale'de yıllardır bu konuda emek veren araştırmacılar arasında rahatsızlık yarattı. Çanakkale'nin topraklarında yaşayan ve bu topraklara adanmış çalışmalarıyla tanınan akademisyenler, kuruluşun bu adı kullanmasıyla ilgili haklı bir hassasiyet içindeydiler. Çatışma, vakfın İstanbul merkezli olmasından kaynaklanan merkeziyetçi anlayışla daha da alevlendi. İstanbul merkezli işletme, Çanakkale'deki araştırmacılara karşı hukuki mücadeleler başlattı. Ancak bu davalarda defalarca mağlup oldu. Son olarak, mahkeme Çanakkale Savaşları Enstitüsü'nün açtığı davada, sadece 5 kuruşluk manevi tazminat ödemeye mahkum etti. Çanakkaleli araştırmacılar için bu karar, adaletin tecellisi ve uzun süren mücadelelerinin bir zaferi olarak kabul edildi. Çanakkale Savaşları'nın önemini vurgulayan bu karar, aynı zamanda bölgede yaşayan ve bu tarihi olaylara adanmış çalışmalarıyla bilinen araştırmacıların haklarını koruyan bir örnek teşkil etti.
“Tek Gayemiz Çanakkale Muharebelerini, Çanakkale Şehitlerini Araştırmak-Anlatmak”
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Borlat, İktisadi İşletmenin kendisinin özlük haklarına, çalışmalarına, akademik faaliyetlerine karşı giriştiği eylemlerden dolayı 5 kuruşluk manevi tazminat davası açmıştı. Borlat, ilgili Vakfın şehit yakınlarına yardım amacı izlediğini beyan etmesinden dolayı hiçbir maddi beklentisi olmadan, uğramış olduğu haksızlıkların hukuk karşısında tescillenmesi için bu davayı açtığını ifade etti. Ayrıca Borlat, Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan tarihi bir vakfın bu tip süreçlerin içerisinde yer alarak tarihi misyonundan uzaklaştığını, Çanakkale Savaşları alanında çalışanlara karşı açtığı haksız davalar ile huzur ortamına zarar verdiğini ve daha da önemlisi Türk Şehitlikleri İmar Vakfı gibi Atatürk’ün kurduğu bir Vakfın, 5 kuruşluk mahkûmiyet kararının onur kırıcı olduğunu ifade etmiştir. Borlat, haber merkezimize yapmış olduğu açıklamada; “Her şeyden önce bir Çanakkaleli olarak, 40 yıldır bu topraklarda yaşayan birisi olarak Çanakkale’ye ve Çanakkale muharebelerine hizmet etmek bizler için bir görevdir. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da tek bir gayemiz var, Çanakkale muharebelerini, Çanakkale şehitlerini araştırmak-anlatmak ömrümüz yettiğince tek gayemiz bu olacaktır. Bunun için ülkemizin kurucu değeri Atatürk’ün kurduğu bir Vakfın gölgesine sığınıp Çanakkale konusunda çalışan birçok insana haksız yere davalar açan bir İktisadi İşletme kanun karşısında da mahkûm olmuştur. Umarım bundan sonra bu huzur bozucu tutumlarına son verir ve çalışanları rahatsız etmez, engellemez” dedi. Çanakkale Savaşları'nın anlamı ve mirası, sadece tarihi bir olayı değil, aynı zamanda bu topraklarda yaşayan insanların kimlik ve onur mücadelesini de temsil ediyor. Bu kararla birlikte, bu mirasa saygı duymanın ve onu korumanın önemi bir kez daha vurgulanmış oldu. Artık Çanakkale Savaşları'nı anlatan her kurumun, bu topraklarda yaşayanların hassasiyetlerine saygı göstermesi gerektiği bir kez daha ortaya çıktı.
Murat Çağlayan