Çanakkale’de Liman Başkanlığı tarafından düzenlenen etkinlikler, vatandaşların yoğun katılımıyla gerçekleştirildi.
Kabotaj Hakkının Tarihçesi
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, imparatorluğun kabotaj hakkı yoktu. Batılı ülkelere verilen kapitülasyon hakları nedeniyle Osmanlı kıyılarında genellikle yabancı bandıralı tekneler hizmet verirdi. Ancak, 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Antlaşması ile kapitülasyonlar lağvedildi ve Türkiye kabotaj hakkını elde etti. Türkiye, büyük ölçüde bir yarımada ülkesi olup, 8 bin 333 kilometre uzunluğundaki kıyı şeridi ile denizcilikte büyük bir potansiyele sahipti. Gerekli düzenlemelerin ardından, 19 Nisan 1926'da çıkarılan 815 sayılı yasa ile Türkiye limanları arasında sadece Türk teknelerinin hizmet vermesi zorunlu hale getirildi. Yasa, aynı yıl 1 Temmuz’da yürürlüğe girdi ve 2007 yılında Kabotaj Bayramı'nın adı 'Denizcilik ve Kabotaj Bayramı' olarak değiştirildi.
Çanakkale’de İlk Tören Cumhuriyet Meydanında Yapıldı
Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlamaları çerçevesinde Çanakkale’de Cumhuriyet Meydanında düzenlenen tören, Liman Başkanı Mehmet Kürşat Biçici’nin Atatürk Anıtı’na çelenk koymasıyla başladı. Törene Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Biçen, Sahil Güvenlik Batı Marmara Grup Komutanı SG. Yb. Ercan Oran, Belediye Başkan Vekili Nurcan Bingöl, gemi acentalarının yöneticileri, siyasi parti ve sivil toplum kuruluşları temsilcileri katıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı ile devam eden törende konuşan Çanakkale Liman Başkanı Mehmet Kürşat Biçici, Kabotaj Kanunu’nun ekonomik bağımsızlığın kazanılmasında önemli bir mihenk taşı olduğunu vurguladı. Biçici, "Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nı bütün halkımızla beraber kutlamaktayız. Tarih boyunca denizlere hakim olan milletlerin dünyaya hakim oldukları bilinmektedir. Bu dönemde denizciliği sevmek, denizleri korumak ve gençlerimize deniz sevgisini öğretmek Türk milletinin sorumluluğundadır" dedi.
Denize Çelenk Bırakıldı
Cumhuriyet Meydanındaki törenin ardından, protokol üyeleri Çanakkale Boğazı'na geçerek denize çelenk bıraktı. Vali İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Biçen, Belediye Başkan Vekili Nurcan Bingöl ve Liman Başkanı Mehmet Kürşat Biçici, deniz şehitleri anısına denize çelenk bıraktılar. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’ne ait römorkörler ile havaya su sıkılarak boğazda görsel bir şölen gerçekleştirildi. Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Deniz Polisi botları kutlamalara eşlik etti.
Deniz Dibinde Temizlik
Kabotaj Bayramı etkinlikleri kapsamında Çanakkale Liman Başkanlığı dalgıçları, liman bölgesinde deniz dibi temizliği gerçekleştirdi. Dalgıçlar, deniz dibine dalarak çuvallar dolusu cam ve teneke kutuları kıyıya taşıdı. Daha önce 5 Haziran Çevre Günü’nde de benzer bir temizlik çalışması yapılmış ve denizden çok sayıda atık çıkarılmıştı. Ancak geçen süre zarfında deniz dibinde önemli bir değişiklik olmadığı ve vatandaşların denizi kirletmeye devam ettiği gözlemlendi. Denizcilik ve Kabotaj Bayramı etkinlikleri, denizcilik sektörünün önemine dikkat çekmek ve genç nesillere deniz sevgisini aşılamak amacıyla düzenleniyor. Çanakkale’deki kutlamalar da bu amaca hizmet ederken, katılımcılar denizcilik sektörünün daha da gelişmesi için yapılması gerekenler konusunda bilinçlendirildi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Yolunda yürüyen bir yolcunun yalnız ufku görmesi kafi değildir. Muhakkak bu ufkun ötesinde görmesi ve bilmesi lazımdır” sözü, denizcilik alanında Türkiye’nin gelecekte daha güçlü bir konumda olması için rehber olmaya devam ediyor. Kabotaj Bayramı vesilesiyle düzenlenen etkinlikler, denizcilik alanında Türkiye’nin bağımsızlık ve egemenlik haklarını vurgularken, denizlere olan sevgi ve saygıyı pekiştiriyor. Çanakkale’de gerçekleştirilen bu renkli etkinlikler, denizcilik sektörünün önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
Murat Çağlayan