Tarihi alan alevlere teslim oldu. Elektirik direyindenden çıkan kıvılcım ile başladığı tahmin edilen yangın rüzgarında etkisi ile kısa sürede büyüdü. Geliboluyarımadasındaki yangın tüm müdahalelere rahmen büyüyerek devam etti. Yarımadadaki tarihi öneme sahip alanlar yangından etkilendi. Yangında 1. Dünya savaşından kalma mermi ve bombalar patlarken, yangına havadan ve karadan müdahalesi sonrası 24 saat sonra kontrol altına alındı. Yangına havadan 9 uçak, 12 helikopter, karadan ise 69 kara aracı ve 450 personelle müdahale edildi. Yangında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün "Anafartalar Kahramanı" olarak tarih sahnesine çıktığı Conkbayırı, Arıburnu Ovası, Anzak Koyu ve Arıburnu yarlarının bir bölümü alevlerden etkilendi. Kontrol altına alınan orman yangını sonrası yangında 980 futbol sahası büyüklüğünde 700 hektar alan etkilendi.
Alevler Yeşil Örtüyü Yaktı
Tarihi Gelibolu Yarımadası, 25 Temmuz 1994'te başlayan ve 57 saat süren büyük bir yangınla hafızalara kazınmıştı. O dönemde Orman Müdürü Talat Göktepe'nin şehit olduğu yangın, ağaçlandırma çalışmalarıyla kontrol altına alınmış ve bölge yeniden yeşillendirilmişti. Ancak son yıllarda tekrar eden yangın tehlikeleri, bu kez önceki gün yaşanan yangında Gelibolu Yarımadası'ndaki alevler yine büyük bir felakete yol açtı. Perşembe günü öğlen saatlerinde başlayan yangın, Eceabat ilçesine bağlı Büyükanafarta köyü yakınlarındaki ormanlık alanda patlak verdi. Yangının başlangıcındaki ihbar, ekiplerin hızlı bir şekilde bölgeye sevk edilmesini sağladı. Ancak, rüzgarın etkisiyle alevler hızla yayıldı ve yangın kontrolden çıktı. Gelibolu Yarımadası, tarihi Çimentepe, Conkbayırı hattı, Ağıldere, Sazlıdere, Balıkçısamı mevkii ve Anzac Koyu gibi önemli bölgelerde etkili oldu. Yangının ilerlemesiyle birlikte, ağaçlık alanlar ve tarihi yerler büyük zarar gördü. Yangına havadan ve karadan yoğun müdahaleler yapılırken, hava karardığında hava destekleri durdu. Bu durum, alevlerin gece boyunca yayılmasına ve tarihi alanın büyük ölçüde tahrip olmasına neden oldu. Sabahın ilk saatlerinde yeniden başlayan söndürme çalışmaları, bölgedeki ağaçlandırma alanlarının büyük bir kısmının küle dönmesine engel olamadı. Tarihi Gelibolu Yarımadası'ndaki yeşil örtü, alevler tarafından adeta yok oldu. Özellikle Anafartalar Bölgesi, Çimentepe, Conkbayırı ve Anzac Koyu gibi tarihi alanlar, yıkıcı yangının etkisiyle büyük zarar gördü. Yangının sebebi üzerine yapılan incelemeler devam ederken, bölgedeki yangın güvenliği önlemleri ve hızlı müdahale stratejilerinin gözden geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Geçmişte yaşanan felaketlerin ardından yapılan ağaçlandırma çalışmaları ve doğa koruma çabaları, bu tür olaylara karşı daha hazırlıklı olunması gerekliliğini ortaya koyuyor.
Canterbury Mezarlığı Zarar Gördü
Gelibolu Yarımadası, sabah saatlerinde yaşanan büyük bir orman yangınının etkisi altında kaldı. Yangının izleri günün ilk ışıklarıyla ortaya çıkarken, özellikle Anzak Koyu bölgesinde bulunan tarihi alanlarda ciddi hasar meydana geldi. Gece boyunca etkili olan yangın, Anzak Koyu'ndaki yabancı mezarlıklardan en çok bilinenlerinden biri olan Canterbury Mezarlığı'na zarar verdi. Bu mezarlık, I. Dünya Savaşı'nda hayatını kaybeden Anzak askerlerinin anısına yapılan önemli bir anıt alanıdır. Yangının etkisiyle mezarlığın çevresindeki ağaçlar tamamen yanarken, mezar taşları ve anıt da kara renklere büründü. Bu olay, sadece Anzak askerlerinin değil, aynı zamanda savaş tarihinin de önemli bir parçası olan bu mekânın kültürel değerine büyük zarar verdi. Yangının şiddeti, mezarlık çevresindeki bazı yapılara da hasar verdi. Bölgedeki diğer tarihi yapılar ve doğal alanlar da alevlerden etkilendi. Yangınla ilgili çalışmaların devam ettiği ve yangının kontrol altına alınmasının ardından zarar tespit ve onarım çalışmalarına başlanacağı belirtildi.
Savaştan Kalan Mermiler Tek Tek Patladı
Tarihi alanda çıkan yangın geniş alana yayılırken, 109 yıl önce atılan binlerce patlamamış mermi yangında infilak etti. Yangının etkisi altındaki Çimentepe ve çevresindeki bölgelerde savaş döneminden kalan top ve mermiler patladı. Top ve mermilerin patlam sesleri çok uzak noktalardan duyuldu. Bu durum, hem bölgedeki yangınla mücadeleyi hem de yerel güvenliği ciddi şekilde tehdit etti. Çanakkale savaşında atılan top ve tüfek mermileri bir bir patlarken yangına da müdahaleyi zorlaştırdı. Alevlere teslim olan yerlerden birisi olan Çanakkale savaşlarının en çetin yaşandığı bölgelerden biri olan ve Mustafa Kemal Atatürk’ün tarih sahnesine çıktığı Conkbayrı ve Anzac Koyu oldu. Koca Çimentepe ve hattı boyunca çıkan yangında infilak eden patlayıcı maddelerin sesi ise uzaklardan duyuldu.
Bakan Yumaklı, Yangını Yakından Takip Etti
Tarihi Gelibolu Yarımadasında başlayan ve alevlerin tarihi yuttuğu yangını Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da yakından takip etti. Ankara Programını iptal ederek Yangın bölgesine gelen Yumaklı, Çanakkale Valisi Prof. Dr. Ömer Toraman, AK Parti Milletvekili Ayhan Gider, Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey, Çanakkale Orman Bölge Müdürü Enver Demirci, Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir ile birlikte yangın koordinasyon merkezinde alanda yürütülen çalışmaları yakından takip etti. Gece boyu aman zaman basının karşısına çıkan Bakan Yumaklı, yangınla ilgili gelişmeleri vatandaşlarla paylaştı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sabah saatlerinde yeniden basının karşısına çıkarak müjdeli haberi verdi ve yangının kontrol altına alındığını belirtti. Bakan Yumaklı “Çanakkale-Eceabat Büyükanafarta'da dün (Perşembe) sabah 09.51'de başlayan yangın. İlk etapta arkadaşlarımız 3 dakika içerisinde müdahale ettiler. 9 uçak, 12 helikopter, 69 kara aracı ve 450 personelle direkt olarak müdahale başladı. Bunun yanı sıra yine Valiliğimiz, AFAD, diğer kolluk güçleri, yerel yönetimler, belediyelerin destekleriyle birlikte bu müdahale o saatten itibaren başlamış oldu. Gece boyunca devam etti. Dün gece söylemiştim en son çalışmalar iyiye gidiyor, inşallah güzel haberi vereceğim diye. Dolayısıyla Bu mücadele meyvesini verdi ve an itibariyle Çanakkale-Eceabat yangınının kontrol altına alındığını belirtmek istiyorum” dedi.
Yangın Elektrik Direğinden Çıkmış
Vatandaşların en çok merak ettiği Yangının çıkış nedeniyle ilgili de bilgiler veren Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, “Çanakkale-Eceabat için yol kenarındaki bir elektrik direğinin onun artık patlaması diyelim. Ondan çıkan Kıvılcım'ın kırsal alan orası, yol kenarı. Oradan başlayan bir yangının ormana sirayet etmesiyle gerçekleşmiş oldu maalesef. Tarihi alan içerisinde etkilenen hiçbir yapı, tesis yok. Burada elbette çok yakınına kadar geldi ama arkadaşlarımız zaten bunu rüzgarın şiddetinden de öngördükleri için gidiş yönünü oraya gerekli tedbirlerini aldılar. Yani herhangi bir sıkıntılı durum hiçbir şekilde olmadı” dedi.
Yangın Yarımada’ya Büyük Hasar Verdi
Kesin olmamakla beraber yangında zarar gören alanla ilgili de bilgiler veren ve sanki bir önceki yangının devamıymış gibi olduğunu belirten Bakan Yumaklı “Henüz alanı inceleyip geldim. Yaklaşık bizim tahminimize göre etkilenen alandan bahsediyorum. Bunun altını çiziyorum biliyorsunuz. Etkilenen alanla yanan alan aynı şey değil. Yaklaşık 700 hektarlık bir alanın etkilendiğini tahmin ediyoruz. Bunu arkadaşlarımız daha sonrasında netleştirecekler alan çalışmasıyla. Ancak bunun başka bir yönü de var. 18 Haziran'da yanılmıyorsam bir önceki yangın. onun sanki devamı niteliğinde gibi oldu. Dolayısıyla onunla da birleştirdiğimizde büyük bir alan maalesef etkilenmiş oldu. Yine her zamanki gibi söylediğim husus herkesin üzerine düşeni yapmak durumunda. Vatandaşlarımız, kurumlar, kuruluşlar kimler varsa bu son olsun diyelim artık bundan sonrası için herkesin üstün hassasiyetini tekrar istirham ediyorum” dedi.
700 Hektar Alan Zarar Gördü
Yangın, Orman Bölge Müdürlüğü ve çevre illerden gelen takviye ekiplerin havadan ve karadan müdahalesi sonrası 24 saat sonra kontrol altına alındı. Yangına havadan 9 uçak, 12 helikopter, karadan ise 69 kara aracı ve 450 personelle müdahale edildi. Yangında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün "Anafartalar Kahramanı" olarak tarih sahnesine çıktığı Conkbayırı, Arıburnu Ovası, Anzak Koyu ve Arıburnu yarlarının bir bölümü alevlerden etkilendi. Kontrol altına alınan orman yangını sonrası yangında 980 futbol sahası büyüklüğünde 700 hektar alan etkilendi.
Ogün İnal