Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği (TARIM-KOOP) Genel Başkanı Mehmet Özkurnaz yumurta üretimi ve tavukçuluk sektörünün çıkmazlarını anlatarak, “Fabrikalar özellikle tavuk sektöründeki şirketler çiftçiyi yok sayıyorlar. Burada hep kazandıklarını zannediyorlar. Kazanma hırsı ile var oluyorlar. Üretim bittiği zaman, o şirketlerin halini görmek lazım” dedi.
Irak’ın yumurta ihracatını durdurmasının ardından yumurta üreticileri zor günler geçiriyor. Üreticiler Ticaret Bakanlığından Irak Hükümeti nezdinde girişimde bulunmasını talep ediyor.
Yumurta sektöründe bir taraftan maliyet ve fiyat dengesizliği yaşanırken bir yandan plansız büyüme devam ediyor. Oluşan üretim fazlası, ihracat yoluyla giderilmeye çalışırken bu durum sektörü kırılgan hale getiriyor. İhracata dayalı büyüme gösteren yumurta sektörü, ihracatta gerçekleşen en ufak krizde kısır döngüye girerek, iç piyasada çökme yaşamaya devam ediyor.
Konu hakkında konuşan Çanakkale Tarım Kooperatifleri Başkanı Mehmet Özkurnaz ; “Yumurta üreticisinin yumurtaları özellikle Irak’a yoğun bir şekilde ihraç oluyor. Irak alımı durdurdu, bu nedenle yumurtalar üreticimizin elinde kaldı. Gerek marketler olsun, gerekse büyük marketler olsun, bunlarda ciddi anlamda fiyatlar geriledi. Bu anlamda yumurta üreticisi tabiî ki zor bir süreç içerisine girdi. Demek ki ülkemiz de üretim hat safhada. Ülkemize yeten yumurta üretimine dış pazar aranabilmesi önemli. Bakanlığımız ihracata yönelik gerekli çalışmaları yapacaktır diye düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.
“TAVUK SEKTÖRÜNDE Kİ ŞİRKETLER ÇİFTÇİYİ YOK SAYIYOR”
Fabrikaların ve tavuk sektöründe çalışan şirketlerin çiftçiyi yok saydığına da değinen Özkurnaz ; “Tavukçulukta da özellikle şöyle bir durum var, bütün tavuk eti yetiştiren kümesler ciddi bir şekilde kümesleri kapatmak zorunda kalıyorlar. Piyasa da 30 liraya 35 liraya tavuğun kilosu satıldığı bir süreçte, tavuk fabrikaları çiftçimizden kilosunu 50 kuruştan alıyorlar. Fabrikalar özellikle tavuk sektöründeki şirketler çiftçiyi yok sayıyorlar. Burada hep kazandıklarını zannediyorlar. Kazanma hırsı ile var oluyorlar. Üretim bittiği zaman, o şirketlerin halini görmek lazım.” dedi.
“ORADA HAMAL GİBİ IRGAT GİBİ O KÜMES SAHİPLERİNİ ÇALIŞTIRIYORLAR”
Kümes sahiplerini zor koşullarda bırakan şirketlere tepki gösteren Özkurnaz ; “Bütün kümeslerde her şeyi gelip şirketler yapıyor. Veterinerler tarafından gerekli aşılamalar, ilaçlamalar her şeyi yapılıyor ve 45 günde tavuğu olgun hale getiriyorlar. Aşılamaları geç kalırsa tavuk ölümleri de oluyor, bu ölümlerin de belli bir orandan sonrasını kabul etmiyorlar. Orada hamal gibi ırgat gibi o kümes sahiplerini çalıştırıyorlar. İnsanlar bazen ay sonu geldiğinde bazen 3 ayda bir para alıyorlar. Her şeyin alt yapısını şirketler yapıyor. Bunun karşılığında da o kümes sahipleri o kadar insan çalıştırıyor, ayrıca kendileri de çalışmasına rağmen, karşılığı parayı kazanamıyor. Bu tam bir sömürü sistemidir. Para kazanamıyorsa o kümesçi, işletmesine hayvanları bir daha da sokmaz.” ifadelerinde bulundu.
“TAVUK ŞİRKETLERİ LOBİSİNİ OLUŞTURACAKLARINA İNSANLARIN HAKLARINI VERSİNLER”
İnsanların haklarının verilmesi gerektiğini aktaran Özkurnaz, üretim planlanması ve her şeyin bakanlıktan beklenmemesi gerektiğine deyindi. Konu hakkında konuşan Özkurnaz ; “Ankara’da bakanlıkta tavuk lobisi, tavuk şirketleri lobisini oluşturacaklarına, insanların haklarını vermeleri gerekir diye değerlendiriyorum. Her şeyi de bakanlıktan beklememiz gerekir. Bakanlık destek versin niye verecek bakanlık verdiği desteği finanse edebilmek için 80 milyon insandan toplanan vergilerle bütçe ayarlamaya çalışıyor. Tarımda özellikle yumurta sektöründe devlet destek versin, istemekle olmuyor bir şeyler. Üretimin planlanmasının yapılması gerekiyor. Planlı bir üretim olmazsa dış ülkelerle, bütün sınır ülkelerimizde zaten bir problem yaşamaktayız, böyle bir süreçte Irak’a yumurta ihracatı durduysa, ürün almıyorsa bunlarında hesaplamaları yapılması gerekir”dedi.
“ANKARA’DA OTURMAKLA DA OLMUYOR BAZI ŞEYLER”
Yumurta üreticileri genel merkezindeki yöneticilerin alt kadroları da dinleyip ona göre planlama yapması gerektiğinin altını çizen Özkurnaz ; “Yumurta üreticileri genel merkezinde ki yönetici kadrolar, sadece orada boy göstermeyecekler. Her ilde de yumurta üretici birliği var veya tavuk üreticileri birliği var, bunların sözlerini dikkate almak zorundalar” İfadelerini kullandı.
Seda Atan