“İade edilen tarım ürünlerini biz mi yiyoruz?”
CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın cevaplaması için Meclis Bakanlığı’na verdiği önergede Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve Antalya’da 2011 ila 2016 yıllarında yapılan kanser araştırmasının sonuçlarının neden hala açıklanmadığını sordu.
Özgür Ceylan, araştırma sonuçlarını açıklayan bir gazetecinin yargılamasının halen devam ettiğini hatırlatarak, “AB ülkelerine ya da Rusya’ya ihraç edilen tarım ürünlerde yüksek oranda pestisitlere rastlandığı ileri sürülerek girişine izin verilmemektedir. Bu ürünler imha mı edilmektedir? Yoksa yurt içinde mi tüketilmektedir?” diye sordu.
CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, 2011 ila 2016 yıllarında kanser vakalarının dünya ortalamasının üstünde olduğu bazı illerde yürütülen “Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi” Projesi kapsamında elde edilen bulguların halen açıklanmadığını hatırlatarak, sonuçları açıklayan akademisyenlerin ise yargılamalarının devam ettiğini söyledi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın yanıtlaması için Meclis Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde konuyu tekrar gündeme getiren Özgür Ceylan, kanser vakalarında çevre kirliliğinin rolünü belirlemeye yönelik bu araştırmanın sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılmadığını, bakanlığın yapılan araştırma sonuçlarını halktan gizlediği iddialarına ise her hangi bir yanıt verilmediğini söyledi.
Özgür Ceylan: Davanın Açılması Bile Suçun Kabulüdür.
Özgür Ceylan soru önergesinde, kanserden ölümlerin dünya ortalamasının üstünde olduğu Ergene Havzası, Kocaeli ve Antalya illerinde yürütülen halk sağlığı araştırmasından elde edilen sonuçların, Cumhuriyet Gazetesinde 15-18 Nisan 2018 tarihlerinde yer alan yazı dizisinde açıklandığını hatırlattı. Bakanlığın, gazetedeki yazı dizisini hazırlayan akademisyen hakkında, “Açıklanması yasaklanan gizli bilgileri temin etme, açıklanması yasak bilgileri açıklama ve göreve İlişkin sırrı açıklama” suçlarının işlendiği iddiasına yönelik açılan davanın halen devam ettiğini kaydeden Ceylan, “Açılan bu davanın yukarıda anılan suçlamalarla açılmış olması Sağlık Bakanlığı’nın yürütmüş olduğu kapsamlı halk sağlığı çalışmasının sonuçlarını toplumdan gizlediğini, bir sır olarak tuttuğunu teyit etmektedir” dedi.
Neden Sonuçlar Kamuoyundan Hala Gizleniyor?
Özgür Ceylan, önergesinde bahse konu bölgelerde yapılan araştırmanın hangi tarihler arasında yapıldığını ve üniversitelerden konuyla ilgili yardım alınıp alınmadığını sorarken, “Son 20 yıllık istatistiklere göre il bazında kanserden ölüm oranları nedir? Kocaeli Dilovası bölgesinde, Tekirdağ, Kırklareli ve Edirne illerinde kanserden ölüm oranlarının yüksek olmasının nedenleri nelerdir?” dedi. “Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı çalışma ile elde edilen sonuçlar hangi gerekçelerle kamuoyundan gizlenmiştir?” diye soran Özgür Ceylan, önergesinde “Bakanlık tarafından yaptırıldığı iddia olunan bu çalışmanın sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmayı düşünüyor musunuz?” dedi.
Araştırma farklı bilimsel ekiplerce yürütülen 16 farklı alt projeden oluştuğunu ve alt projelerde hava, su, gıda, toprak, akarsu, akarsu dip çamuru, atık su, Marmara Körfezi’ndeki su canlıları ve deniz sularından alınan çeşitli örneklerde çeşitli analitik çalışmalar yapıldığını bildiren Özgür Ceylan, “Bu çalışmalardan elde edilen sonuçlar nelerdir” diye sordu. Gazetede o dönemde yer alan habere göre, örneklerin yüzde 17’sinin gıda mevzuatına aykırı olduğunun belirlendiğinin açıkladığını söyleyen Özgür Ceylan, “Haberde, Kocaeli’nden alınan toplam 283 örneğin yüzde 38’inde, Antalya’dan alınan 572 örneğin yüzde 60’ında ve Ergene bölgesinden alınan 463 örneğin yüzde 14’ünde pestisit kalıntısı tespit edildiği. Gıdalarda en çok pestisit kalıntısı çıkan ilin Antalya olduğu vurgulanmaktadır” dedi. Önergesinde, “Antalya, Ergene ve Kocaeli’nde yapılan araştırmalarda hangi ürünlerde kanserojen maddelere rastlanmıştır?” diye soran Özgür Ceylan, “Rastlanan bu kanserojen madde kalıntıları hangileridir? Halk sağlığını tehdit eden bu duruma ilişkin olarak ne gibi önlemler alınmıştır?” sorularının cevabını istedi.
Özgür Ceylan: Artık Sonuçlar Kamuoyu ile Paylaşılmalı
Özgür Ceylan, sonuçların en kısa sürede kamuoyu ile paylaşılmak zorunda olduğunu belirterek, raporun sonucu ortaya koymak amacıyla Sağlık Bakanına, “Kocaeli, Antalya ve Ergene Havzası bölgelerinde yetiştirilen gıdaların ve su kaynaklarının çevresel kirleticilerle ne ölçüde kirlendiği ve bu kirleticilerin insan sağlığına etkileri bakanlığın yaptığı bu çalışmayla ortaya konmuş mudur? Araştırma çalışmasında Ergene Havzasında yer alan Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli illerinin çeşitli yerleşim bölgelerinde Alüminyum, Arsenik, Kurşun gibi sağlığa zararlı kimyevi maddelerin su kaynaklarında ciddi kirliliğe neden olduğu tespit edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda kirliliğin yoğun olduğu bölgeler hangi bölgeler olarak tespit edilmiştir? Bu bölgelerde yaşayan insanların içme sularındaki zehirli kimyasal maddelerden zarar görmemeleri için hangi önlemler alınmıştır? Araştırma sahasında yaşayan yurttaşlarımız ve bu bölgelerde yetiştirilen tarım ürünlerinin ülke genelinde tüketiliyor oluşunu da göz önüne aldığınızda Sağlık Bakanlığı tarafından tespit edilen kanserojen madde kalıntılı ürünler ile ilgili ne gibi işlemler başlatmıştır? Yapılan araştırma çerçevesinde insan sağlığına zararlı etkileri en aza indirmek için nasıl bir acil eylem planı hazırlanmıştır?” şeklindeki sorularını yöneltti. Özgür Ceylan, yapılan çalışma çerçevesinde gıdalarda ve sularda ağır metaller, polisiklik aromatik hidrokarbonlar ve pestisitler gibi çevresel kirlilik parametrelerinin gıda ürünlerindeki ve sulardaki kalıntı düzeyleri hangi seviyelerde ölçümlendiğinin de açıklanmasını istedi.
Özgür Ceylan: İade Edilen Ürünleri Kim Tüketiyor?
Özgür Ceylan, basın yayın organlarında AB ülkelerine ya da Rusya’ya ihracat edilen yaş sebze, meyve ve kuru bakliyat vb. ürünlerde yüksek oranda pestisitlere rastlandığı ifade edilerek girişine izin verilmediğine ilişkin haberlerin yer aldığını ifade ederek, “Bu ürünler imha mı edilmektedir? Yoksa yurt içinde mi tüketilmektedir?” diye sordu. Tarım ve Sağlık Bakanlıklarının halk sağlığını korumak amacıyla bu noktada yaptığı çalışmalar neler olduğunu soran Özgür Ceylan, “İhraç ürünleri ile yurt içi tüketime yönelik ürünlere farklı denetimler mi uygulanmaktadır?” diye sordu. Gıda ürünlerinde görülen kanserojen madde kalıntılarının kaynağı neler olduğunu soran Özgür Ceylan, “Özellikle sanayi atıkları ile kirletilen bölgelerde ne gibi tedbirler alınmıştır? Mevzuata uygun olmayan atık boşaltma işlemleri tespit edilmiş midir? Mevzuata uygun olmayan atık boşaltan sanayi kuruluşları hakkında ne gibi işlemler yapılmıştır?” sorularının cevabını istedi.
Kalıntı Madde İçeren Ürünler Piyasaya Sürüldü Mü?
Kanserojen madde kalıntısı içeren ürünler piyasaya sürülüp sürülmediğini soran Özgür Ceylan, bunun gerçekleşmiş olma ihtimaline karşı, üretici firmalar hakkında herhangi bir cezai ya da adli işlem yapılmadığını da sordu. Kanserojen madde içeren firmaların listesini isteyen Özgür Ceylan, “Araştırma çalışmasında yapılan hava kalitesi ölçümleri, havadaki partiküllerde bulunan kanserojen kimyasalların tespiti araştırmasından çıkan sonuçlar nelerdir?” diye sordu. Bu çalışmanın Dilovası bölgesinde de yapılıp yapılmadığını soran Özgür Ceylan, elde edilen sonuçlar hakkında da bilgi istedi.
Özgür Ceylan: Çanakkale Ne Durumda?
CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Kocaeli ve Antalya illerinde yapılan bu çalışmada gıda ve sularda araştırılan zehirli kimyasal maddelerin il bazında kıyaslaması yapılıp yapılmadığını sorarken, sanayi faaliyetlerine dayalı bir kirlenmenin olup olmadığının belirlenmesinin de önemli olduğunu ileri sürdü. Bu çalışmanın Çanakkale içinde yapılması gerektiğini savunan Özgür Ceylan, bu konuda bakanlığın bir çalışmasının olup olmadığı hakkında bilgi istedi.