“Meslek yasası çıkmalı”
Çanakkale’de turizm sektöründe en büyük eksikliğin kalifiye eleman eksikliği olduğunu belirten ve nitelikli eleman ve rehber ihtiyacı noktasında üniversite ile işbirliği içinde çalışılması gerektiğine dikkat çeken turizmciler bu yönde adım atarken Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Turizm Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erol Duran gazetemize açıklamalarda bulundu. Duran, “Çanakkale’de turizmcilerimizin akademi ile iş birliği çabalarını bu kapsamda olumlu karşılıyorum, mutlaka istihdamda mezun oranının artırılması, staj süreçlerinin sağlıklı yürütülerek öğrencilerin niteliklerinin geliştirilmesi gibi süreçler karşılıklı paydaş işbirliğini zorunlu kılmaktadır. Bu çabalar olumlu fakat, meslek yasası olmadıkça, bağlayıcı koşullar netleşmedikçe, turizm mezunlarına hak ettikleri değer verilmedikçe yeterli çabalar olarak görünmemektedir” dedi.
“NİTELİKLİ ELEMAN SORUNU TÜM TÜRKİYE’NİN SORUNUDUR”
Turizmciler Çanakkale’de turizm alanında en büyük sorunun kalifiye personel eksikliği olduğunu belirterek, bu açığın kapanması noktasında Çanakkale’de turizm meslek lisesi ve üniversitenin turizm bölümü ile temas halinde olduklarını belirttiler. Öncelikle bu adımı ve çabayı nasıl değerlendiriyorsunuz, bu işbirliği nitelikli eleman açığını kapatmada yeterli olur mu?
Nitelikli ve kalifiye eleman sorunu sadece Çanakkale’nin değil tüm Türkiye turizminin sorunudur. Maalesef ülkemizde turizmle ilgili kapsamlı ve caydırıcılığı yüksek uygulanabilir bir meslek yasası olmadığından mezunlarımız çoğunlukla sektörde istihdam sorunları yaşamaktadırlar. Ülke olarak her şey dahil sistemin önemli bir sonucu çerçevesinde ucuz bir destinasyon haline geldiğimizden işletmeler çoğunlukla maliyetleri düşürme yoluna gitmekte ve maalesef bunda başvurulan ilk maliyet kalemi de insan kaynağı olmaktadır. Bugün Çanakkale’nin pek çok işletmesinde (otel, restoran, eğlence vb.) öğrencilerimiz hem çalışmakta, hem de okumaya devam etmektedir. Dönem dönem kendileriyle yaptığım görüşmeler iki sonucu beraberinde getirmektedir. Birincisi turizm işletmelerinde düşük ücretlere istihdam edildiklerinden yakınmakta (bu kapsamda daha yüksek ücret aldığı için kahvehanelerde çaycılığı tercih eden öğrenciler de mevcut), ikincisi ise mezun olduklarında sektörde çalışmayı tercih etmemektedirler. Çanakkale’de turizmcilerimizin akademi ile iş birliği çabalarını bu kapsamda olumlu karşılıyorum, mutlaka istihdamda mezun oranının artırılması, staj süreçlerinin sağlıklı yürütülerek öğrencilerin niteliklerinin geliştirilmesi gibi süreçler karşılıklı paydaş işbirliğini zorunlu kılmaktadır. Bu çabalar olumlu fakat meslek yasası olmadıkça, bağlayıcı koşullar netleşmedikçe, turizm mezunlarına hak ettikleri değer verilmedikçe yeterli çabalar olarak görünmemektedir.
Çanakkale’de sezon süresi uzatılır mı? Yoksa bu bir hayal mi?
Çanakkale pek çok turizm destinasyonunda olmayan bir özelliğe sahip. Bu da hikayesi olan bir destinasyon olmasıdır. Karşıda Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı ve bu tarafta Troia, Parion, Kazdağları milli parkı gibi alanlar aynı zamanda önemli hikayeleri olan alanlardır. Temel mesele tanıtımda bu hikayelerin önceliklendirilmesi ve aksiyona dönüştürülmesidir. Özellikle Kazdağları ekosistemiyle, o ekosistem içinde oluşmuş yerel halkı, bu halkın kültürü, yaşam tarzı, gelenek, görenek ve ritüelleri, gastronomisi vb. kısaca somut ve somut olmayan tüm unsurlarıyla turizmin seonsallığını ortadan kaldırabilecek en önemli güçtür. Oradaki özgün çevreyi (mimari, tarihi, kültürel, doğal vb) aynı özgünlükle ve diğer tamamlayıcı unsurlarla önemli bir turizm ürünü haline getirmek mümkündür. Çanakkale tarihiyle bütünleşik zengin bir kültürel çeşitliliğe sahiptir, sürdürülebilir gelişim perspektifi ile neredeyse tüm yıla yayılabilecek bir turizm gelişimi ortaya koymak mümkündür. Temel mesela nicelikten öte niteliği oluşturabilmek, tüm paydaşları sürece aktif olarak dahil edebilmek (özellikle yerel halk ve üniversite) ve sürdürülebilir turizm gelişimine yönelik bilinç düzeyini arttırmaktır.
“ÖĞRENCİLER ÇAĞDAŞ KÖLE OLARAK GÖRÜNMEKTEN ŞİKAYETÇİ”
Çanakkale’de turizm fakültesinde okuyan öğrenciler staj yeri bulmakta zorlanıyor mu, mezun olduktan sonra Çanakkale’de kalmayı mı yoksa Bodrum, Antalya gibi yerlere mi gitmeyi tercih ediyor. Burada kalan mezunlar ücretten memnun mu?
Fakültemizde öğrencilerin staj yeri bulmasına yönelik yeterli düzeyde çalışmalar yürütülmektedir. Özellikle kariyer günleri vb. etkinliklerle hem yerel düzeyde hem de ulusal düzeyde sektör temsilcileriyle öğrencilerimiz bir araya getirilmektedir. Buradaki temel mesele staj yeri bulmaktan ziyade staj sürecinden yeterli verim alabilmek ve iyi bir eğitim ve gelişim süreci geçirebilmek olarak gözükmektedir. Öğrencilerimizin pek çoğu ya gittikleri yerde çağdaş köleler olarak görüldüklerini düşündüklerinden stajlarını yakıp geri dönmekte ya da çok fazla şey öğrenmediğini düşünüp tekrar aynı işletmelere gitmemeyi tercih etmektedirler. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgesi turizm tesislerindeki her şey dahil sistem öğrencilerimizin F&B departmanında yeterince uzmanlaşamamalarına yol açmaktadır. Bunun yanında mutlaka güzel örnekler de görmek mümkündür.
Turizm sektöründe yaşanan rehber sıkıntısı sizce nasıl giderilir?
Turizm sektöründe yaşanan rehber sıkıntısını çözmeye dönük olarak mevcut lisans düzeyindeki rehberlik bölümlerine ek olarak tezli ve tezsiz rehberlik yüksek lisans programlarının da öğrenci aldığını görmekteyiz. Burada da nitelik problemini çözmeden alana rehber gönderilmesi gibi bir problemle karşılaşmaktayız. Özellikle milli park alan klavuzluğunun ülkemizde farklı yorumlanıyor olması rehberlik hizmetlerinin de niteliğini etkilemektedir. Uzun vadede sektörde rehber sıkıntısının çözüleceğini düşünüyorum ama nitelik sorunun özellikle ele alınması gerektiği kanaatindeyim.
Mine Tarım