ÇANAKKALE'de, hobi olarak dalış yapan emekli Ziraat Yüksek Mühendisi Muzaffer Mut (74), boğazda iki deniz tavşanını çiftleşirken görüntüledi. O anı anlatan Mut, "İki deniz tavşanı bir araya geldi. Ben de o anı takip edip, ne olacak diye merak ettim. Kavga edecekler diye beklerken, çiftleştiklerini gördüm. 'Bu olsa olsa çoğalma iç güdüsü, çiftleşmedir' dedim kendi kendime" dedi.
Çanakkale Tarım ve Orman Müdürlüğü'nden Kontrol Şube Müdürü olarak 2000 yılında emekli olduktan sonra deniz kabuklarından ilginç eserler yapan Ziraat Yüksek Mühendisi Muzaffer Mut, bugüne kadar denizşakayığı, denizyıldızı, yılan yıldızı, ahtapot, köpek balığı, vatoz ve çeşitli balıkların görüntülerini kaydetti. Çanakkale Boğazı'nda deniz tavşanının görülmesini ise ender rastlanan bir olay olarak yorumladı. Bu yaz da Çanakkale Boğazı'nın Dardanos mevkiinde dalışlarını sürdüren Mut, yine bir deniz tavşanı ile karşılaştı. Kısa süre sonra yanına ikinci bir deniz tavşanı geldi. Mut, iki deniz tavşanının çiftleşme anına tanıklık ederken, bu anları da su altı kamerasıyla kaydetti.
'KAVGA EDECEKLERİNİ DÜŞÜNDÜM'
Deniz tavşanlarını çiftleşirken ilk kez görüntülediğini söyleyen Muzaffer Mut, şöyle konuştu:
"Denize girince deniz tavşanın bir tanesini gördüm. Onu takip ederken ikinci bir deniz tavşanı yanına vardı. Bu iki canlı birbirlerine yaklaştı. O anda iki hayvanın çiftleştiklerini hissettim. Bir müddet öyle kaldılar. Sonra yine aynı mahalde, aynı konumda kalmak üzere ayrıldılar. Benim için de deniz altında canlıların bu hallerini müdahale etmeden görmek ve görüntülemek güzel bir duyguydu. Çiftleşmeleri 5-10 saniye içinde gerçekleşti. Ben de o anı takip edip, ne olacak diye merak ettim. Bunlar kavga mı edecekler, dövüşecekler mi diye beklerken, çiftleştiklerini gördüm" dedi.
'TÜRKİYE'DE YÜZLERCE TÜRÜ VAR'
Çiftleşmeleri bir yana bir deniz tavşanını Çanakkale Boğazı'nda görmenin zor olduğunu belirten Muzafer Mut, "Bir deniz tavşanını çiftleşirken görmek enteresan bir olay. Bu canlılara deniz tavşanı denmesi iki sebebe dayanıyor. Üzerinde kulak şeklinde solungaçlarının olması ve çoğalma kabiliyetinin tavşanlardaki gibi çok olmasıdır. Tavşan ismi de buradan geliyor. Yoksa tavşanla bu hayvanın hiçbir ilgisi yok. Bu canlının aslı kabuksuz deniz salyangozu ve dünyada binlerce türü var. Türkiye'de de yaşayan yüzlerce türü var" diye konuştu.
DENİZ TAVŞANI
Deniz tavşanı (Aplysia süper familyası) bir deniz salyangozu türüdür. Ülkemiz sularına Kızıldeniz'den gelmiş bu türün ilgi çekici renkli bir görünümü vardır. Deniz tavşanı kabuksuz bir yumuşakçadır ve saldırılara karşı korunmasız olmasına rağmen doğada deniz tavşanı ile beslenen türlerin sayısı azdır. Zehirli olan deniz tavşanlarının solungaçları açıktadır ve iki tavşan kulağına benzer uzantı şeklindedir. Renkleri bulundukları coğrafi bölgeye göre değişebilir. Deniz tavşanlarının bitkiler gibi bir tür fotosentez yaptığı, hatta klorofil ürettiği araştırmalarla ortaya konmuştur. Türkiye'de özellikle Ege ve Akdeniz'deki gece dalışlarında karşılaşılabilen deniz tavşanı, Kızıldeniz sularında ise her köşede rastlanabilecek kadar yaygındır. Deniz tavşanı, çift cinsiyetli bir canlıdır. Ayrıca, basit bir sinir sistemi ve büyük nöronları bulunan deniz tavşanı bilim insanlarının sinir sistemi ile ilgili araştırmalarında önemli bir deney hayvanıdır. Bugün nöroloji ile ilgili pek çok bilgi, insan sinir sistemine dair pek çok keşif deniz tavşanları sayesinde ortaya konulabilmiştir. Parkinson ve Alzheimer hastalığı ilaçları yosunla beslenen bir tür olan Kaliforniya deniz tavşanı türü üzerinde test edilmektedir. Dr. Eric Kandel 2000 yılında deniz tavşanları ile yaptığı nöroloji araştırmaları ile Nobel ödülü kazanmıştır.
Kaynak: DHA
