Çin’in Wuhan kentinde başlayıp tüm dünyaya yayılan ve ülkemizde 24 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan korona virüs can almaya devam ediyor. Korona virüs hakkında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, gelişmeleri değerlendirerek, “ Aşılama hızımızı yeniden arttırmak lazım” dedi.
Korona tanısı konulanların çok sıkı izolasyona alınması gerektiğini belirten Şener, “Riskli bölgelerin bildirimi yapılmalı ve dikkat edilmeli. Önümüzde bir İngiltere örneği var” dedi.
‘’İKİNCİ DOZ ÇOK ÖNEMLİ’’
Aşılamanın önemini vurgulayan Şener, “İkinci doz çok önemli’’ dedi. Sağlık çalışanlarına da hatırlatma yapan Dr. Alper Şener, ‘’İlk aşımızı olduk ama hala etkin koruma alanında değiliz, ikinci doz çok önemli. Aşıyı olduk diye önlemlerde gevşeme yapmayın; aşıya rağmen hastalanma riskimiz var. Çünkü karşılaşacağımız virüs yükü toplumdan çok fazla. Unutmayın, aşı virüsü almanızı engellemez, sadece ölüm ve hastaneye yatış riskini azaltır. Maske, mesafe ve el hijyenine bir süre daha özen göstermeliyiz’’ dedi.
‘’ALERJİSİ OLANLAR AŞI OLABİLİR’’
Sıkça sorulan sorulara yanıt veren Şener, penisilin, kontrast madde, lateks, gıda, mevsimsel, metal, böcek sokması ( arı) alerjisi olanların aşı olup olmaması hakkında bilgi vererek, ‘’Uygulanan aşı içeriğinde Beta propionalakton( virüsü öldürmek için kullanıyor, eser miktarda artığı var, ölçülebilir düzeyin altında olduğu denetlenir, grip vb bir sürü aşıda kullanılır. Alüminyum aşı olabilirsiniz. İçinizi rahatlatması için hastanede olmakta bir tercih mavi kod ekibi olduğu için. Bir örnek kendi hayatımdan vereyim eşimin arı alerjisi var, sorunsuz oldu’’ diye konuştu.
PLAZMA TEDAVİSİ YÜZDE 84 ETKİLİ
Gündemde olan plazma tedavisinin etkili olup olmadığını değerlendiren Şener, ‘’En son RCT çalışmalara göre; Yüksek miktarda antikor var ise, yaşlı ve Hasta ağırlaşmadan verilir ise % 84 kötüleşmeyi önlüyor’’ dedi.
‘’AŞILAMA DEVAM EDECEK’’
Norveç’te aşı- m RNA sonrası ölümler görüldü. Konu ile ilgili konuşan Şener, ‘’Bir mektup yayınlandı. Diyorki ;”Norveçte son dönem ( 85 yaş üstü+ kanser vb) bakım Evi hastalarını aşı programında öncelik verdik. 20bin civarında doz yaptık; 23 ölüm oldu- 13’ünü ilişkili olabilir diye araştırıyoruz ama ilişkisi olduğunu düşünmüyoruz. Çünkü, zaten bu bakım evlerinden her hafta 400 kişi ölüyor. Aşılama devam edecek. Ama bu kişileri (bakım evinde kalan ) aşılamaya devam edip etmemeyi tartışıyoruz.“ diye bilgi verdi.
‘’RİSK DURUMUNA KARAR VERİLMELİ’’
Bağışıklığı baskılayıcı ilaç kullananların veya daha önce kullanmış olanların aşı olmalı mıyım konusuna da açıklık getiren Şener, ‘’Aşının oluşturacağı antikor yanıtını etkileyeceği için belirli bir süre ara vermek lazım. Ama süre net değil. Lenfosit sayısı normal ise yapılsın. 3-4 hafta ara verilsin. Hemen yapılsın. Risk durumuna göre karar verilmeli’’ dedi.
‘’SAĞLIK PERSONELİ YÜKSEK RİSKLİ OLDUĞU İÇİN AŞILANMALIDIR’’
Daha önce korona geçiren sağlık personelinin aşılanıp aşılanmaması hakkında tavsiye veren Şener, ‘’Antikor yanıtının ne kadar kaldığı ve bağışıklıkta doğal ve aşı ile oluşan farkları hala net bilinmediği ve sağlık personeli yüksek riskli olduğu için aşılanmalıdır’ ’dedi.
‘’ALERJİK REAKSİYON GÖRÜLENLER, İKİNCİ DOZU ALMAMALI’’
mRNA aşısı' ile bilgi aktaran Dr. Şener, American College of Allergy, Asthma, and Immunology (ACAAI)'nin ortak görüşünü belirtti. Şener, ‘’Aşılar bilinen alerji olaylarından en az sorumlu ürünlerdir. Ancak bu aşıların yine de uygulanma sonrası 15-20 dk hastanın izlenmesi önerilir. İlk dozda herhangi bir ciddi alerjik reaksiyon görülenler, ikinci dozu almamalı. İlaç, gıda, böcek, lateks alerjisi olanlarda reaksiyon riskinin topluma göre yüksek olduğunu düşünüyoruz. Geçmişte herhangi bir eski teknoloji ile üretilen aşıya karşı alerjik reaksiyon öyküsü olanlarda risk durumunu bilmiyoruz. Yarar, zarar durumuna göre hekim tarafından karar verilmelidir’’ dedi.
AŞI YÜZDE 91 ETKİLİ
Aşıların etkinlikleri ülkeden ülkeye farklı sonuçlar vermekte oluğunu biliniyor. Brezilya’dan gelen Sinovac verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Şener, ‘’Aşı yüzde 78 etkinlikte. Bizde yüzde 91.25’di ön raporda. Altmış yaş üstündeki uygulamalarda etkinlikte bir değişim yok. Sağlık personeline uygunan Faz3 makale olarakta basıldı; beklenen dışında bir sürpriz yok. Bizdeki çalışmada son rapora daha var; 10bin tamamlanmış, kalmış 3bin’’ şeklinde konuştu.
Hasan Sami Er
