Medyanın hızlı değişimi ve sosyal medyanın etkinliğini gün geçtikçe arttırması konusunu İşte Çanakkale Gazetesi’ne değerlendiren Trabzon Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şule Yüksel Özmen, “Ana akım medya dediğimiz medyada biz sadece önümüze gelen metni okuyorduk, ama şimdi sosyal medya ile sadece okuyucu değiliz, yorum yapan kesimiz. Eskiden kendi ideolojilerini ifade eden gazeteler okunuyor, televizyon kanalları izleniyordu, ama şimdi kendi yankı odamızdaki şeyleri talep ediyoruz” dedi.
Ana Akım Medya’nın güç kaybetmesi ile sosyal medya güç kazanıyor siz bunu neye bağlıyorsunuz? Bu gelişim süreci ne zamana kadar devam eder ve bu süreç ilerleyecek mi?
Şimdi tabii artık teknolojinin gelişmesi ile Wep 2.0 dediğimiz kullanıcının artık kullanıcı değil içerik üreticisi olmasıyla birlikte medya çok farklı bir yere gitti. Ana akım medya dediğimiz medyada biz ne yapıyorduk, önümüze gelen metni okuyorduk sadece, ama şimdi sosyal medya ile sadece okuyucu değiliz yorum yapan kesimiyiz ve ne yapıyoruz kendi içeriğimizi de üretiyoruz bir bakıma, şimdi eskiden kendi ideolojilerini ifade eden gazeteler, televizyonlar izleniyordu. Ama şimdi kendi yankı odamızda ki şeyleri talep ediyoruz, bu kavram sosyal medyayla iletişime girmiş bir kavram, son 10 yılda göze alırsak şimdi insanlar bizim ülkemiz dışında da aktif olan bir şey, insanlar sadece kendi sesleri duyulsun ve o sesleri duyurmak istiyor ve şimdi sosyal medya daha güçleniyor. Ama bu kez de kaçırılmaması gerekiyor, insanlar sadece kendi sesini dinlemeye başlıyor. Bazı gazetecilerin takipçileri bazen milyonlar olabiliyor, birçok gazete o kadar satmıyor, birçok televizyon o kadar izlenmiyor. Twittleri o kadar beğenilmiyor paylaşılmıyor. Böyle de bir durum var tabii bu gazetecilere çeşitli fırsatlar da getiriyor. Gazetecilik mesleği açısından baktığınız zaman işsizlik manasında en fazla işsiz kesim yüzde 20 oranında bu meslek grubundan oluşuyor. Sosyal medya ile bu girişimcilik ruhun varsa, içerik üretebiliyorsan bir duruşa da sahip olabiliyorsun bu mesleği yapma açısından önemli bir avantaj oluyor. Artık hiç kimse ben bile telefonla takip ediyorum haberi birinin yapmasını beklemiyoruz, insanlar eskiden süzgeçten geçmiş bir şekilde haberleri bir gün sonra gazeteden görüyoruz.
Güçlü sosyal medya Twitter’în Amerikan başkanlık seçimde etkisini gördük, sosyal medyanın ana akımdan güçlü olduğu anlaşılması ile sosyal medyada ana akım gibi sansüre maruz kalır mı?
Bunu yakın zamanda göreceğiz tabii İnstagram, Facebok temsilci atayacağını açıkladı. Ama Twitter ‘Atamayacağım’ dedi. Atamaz ise temsilci, Türkiye Nisan ayının ortalarında Twitter’a erişimini yarı yarıya, eğer sonraki bir ayda da bir şey değişmezse yüzde 90 oranında kaybedecek, bakalım işin içine para girince değişebilir ama bakacağız. Ama Nisan’a az kaldı göreceğiz, diğer denetimler nasıl olacak kanuna baktığımızda Kişisel Verileri Koruma Kanunu kapsamında ele alınacak. Milli Güvenlik kapsamında ele alınacak bakalım nasıl olacağını 2-3 ay sonra göreceğiz. Tabii Twitter Türkiye’de niye az diye bakıyoruz ama etki gücüne baktığımızda güçlü, artık yeni haber mecra diyebiliriz Twitter’a biz de tam teknoloji ve bilgi okuryazarlığı dijital göçmen yok. Ki internete doğan nesilde 30’u geçti Twitter’a baktığımızda böyle bir ortam var. Twitter’da kullanıcı az ama etki gücü ne oluyor diyen kesimler var.
Türkiye'de gazetecilik medya neden vasat olarak gidiyor, ilerliyor, gelişim olarak ana akım neden başarısız?
İlerliyor iyi bir temenni iyi ama nereye doğru gidiyor diye bakmak gerekiyor. Kötüye gidiyor. İletişim Fakülteleri’nden başlamalıyız bence şeyi bile sorgulamalıyız. Benim kişisel görüşüm sizle de paylaşmışımdır, lisans eğitiminden daha ziyade lisansın ardından 2 yıl daha iyi olabilir gibi geliyor çünkü her şeyden azıcık azcık veriliyor ama gelişim anlamında bu gelişmeyi zor sağlıyoruz. Bir de ekonomi politiği daha baskın alt yapı üst yapıyı belirler diyoruz ya ekonomik koşullarda etkili elbette özgür gazetecilik yapmanın bir bedeli oluyor.
İbrahim Akın Kazancı
