Çanakkale Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Derneği (ÇATOD) Başkanı Armağan Aydeğer Pandemi sürecinde turizm sektörüne verilen destekler hakkında açıklama yaptı.
2021 yılında beklenen turizm hareketliliği ve turizm sektöründe çalışanların aşılanma programları hakkında bilgi veren Aydeğer, Pandemide darbe alan turizmde yaraların sarılması için verilen desteklerin devam etmesi hayati önem taşıyacak dedi.
2020 yılında salgın nedeniyle turizm sektörünün olumsuz etkilediğini söyleyen Aydeğer, 2021 yılı Mart ayı itibariyle Türkiye’de turizm sektörünün limitli olarak devam ettiğini ifade etti. Mayıs 15 itibari ile iç pazarın hareketleneceğini söyleyen Aydeğer, salgının seyrine göre Haziran’da yabancı turistlerin de gelebileceğini söyledi.
Armağan Aydeğer, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan aşılama süreci ve güvenli turizm hakkında bilgiler vererek, bazı grupların gündemde olduğunu söyledi. Aydeğer, “Kültür ve Turizm Bakanlığının açıklamış olduğu bir genelgeyle aşılama konusu tarafımıza iletildi. Özellikle güvenli turizm belgeli tesisler başta olmak üzere bir aşılama programı başlatılacağı yönünde bir bilgi paylaşıldı. Bu kapsamda da bir başvuru linki sunuldu işletmelere ve bu başvuru linki üzerinden öncelikli olarak güvenli turizm belgesine sahip olan tesislerdeki personeller olmak üzere turizm sektöründe çalışan; konaklama, seyahat alanı, rehberler ve aynı şekilde bu taşıma konusunda çalışan şoför, muavin, kaptan ve benzeri personelin de aşılanması gündemde. Dediğim gibi şirketlerin bakanlık tarafından paylaşılan iletişim linki üzerinden kayıt yaptırmaları bu kayıta müteakip oradaki personellerinin isim listelerini buraya yazmaları gerekiyor. Bizler de kendi ÇATOD üyesi tesislerimizde bu linkleri paylaştık bu çerçevede de öncelikli olarak güvenli turizm belgesine sahip olan tesisler ve işletmeler üzerinden bu aşılama çalışması yürütülüyor olacak” dedi.
“İÇ TURİZM HAREKETLENİR”
Aydeğer, “2020 yılı dünya turizminin bu zamana kadar hiçbir şekilde kıyaslanamayacak kadar büyük bir düşüşüne sahne oldu. 2020 yılında da Kültür ve Turizm Bakanlığımız yakın zaman içerisinde 2020 yılı istatistiklerini yayımladı ve yüzde 70’in üzerinde yurt dışından gelen turistlerde daralma söz konusu. Yine buna paralel olarak turizm gelirlerinde de ciddi bir daralma söz konusu. Bu çerçevede özellikle geçtiğimiz Ocak ayının başında bu pandemi süreci başlamıştı Wuhan kentinde daha sonra da ülkemizde de Mart ayı itibariyle önemli kısıtlamalar başladı. Ve bu süreç özellikle geçtiğimiz 2020 Haziran sonuna kadar devam etti. Bölgemiz, Kuzey Ege aksında yer aldığı için özellikle 2020 yaz döneminde olumlu bir tepki ilgi çekti ama bu Eylül ayından sonra Ekim ayı ile birlikte kısıtlamaların tekrar artmasıyla beraber yine başladığımız noktaya geri döndük. Ve Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve içinde bulunduğumuz Mart ayı dahil olmak üzere şu anda tüm Türkiye’deki turizm hareketi son derece limitli bir şekilde devam ediyor. Öngörümüz, Mayıs ayının 15’inden sonra Ramazan Bayramıyla birlikte iç turizmde bir hareketlenme olacağı şeklinde. Ama dış pazardaki hareketin en iyi ihtimalle Haziranın ortalarında başlayabileceğini düşünüyoruz. Bunun da bölgemiz özelinde konuşuyorum Balkan pazarları yani Bulgaristan, Romanya ve Sırbistan ülkeleri başta olmak üzere Balkan pazarlarından ilk etapta dış turizmle ilgili bir hareket yaşayabiliriz diye düşünüyoruz. İç turizm hareketinin yine bölgemizde Haziran, Temmuz, Ağustos aylarında olabileceğini öngörüyoruz. Tabii ondan sonraki süreç aslında salgının süreciyle alakalı çünkü sonbahar ve kış dönemine tekrar girdiğimizdeki yaşayacağımız senaryoyu şu an göremiyoruz” sözlerini aktardı.
“UZAK DOĞU TURİST POTANSİYELİ SIFIRA İNDİ”
Pandemi öncesinde girilen Uzakdoğu pazarında hareketliliğin yaşandığını ancak pandemi sonrasında özellikle yaşanan havayolu zorlukları nedeni ile Uzakdoğu’dan Çanakkale’yer gelen turistin sıfıra indiğini de belirten Armağan Aydeğer, “Biliyorsunuz bölgemiz kültür turizmi açısından dünyanın en önemli yerlerine sahip. Bunlardan bir tanesi, tarihi yarımada bir diğeri Troia. Bu çerçevede de özellikle Troia ile alakalı olarak şehrimizin ve bölgemizin ağırlamış olduğu çok yüksek sayıda Uzak doğulu turist potansiyeli, pazarı vardı. Ama bu geçtiğimiz Ocak ayından itibaren süregelen değişimlerle beraber buradaki hareket 0 noktasına düştü diyebilirim. Şu anda da uzak doğu pazarında herhangi bir açılma söz konusu değil. Her ne kadar onlar salgını tüm dünyanın dışında geride bıraksalar da, normal hayatlarına dönseler de şu anda özellikle uzak doğu ülkelerinden gelen turizm hareketi başlamış durumda değil. Aslına bakarsanız bu durum biraz da hava yolu taşımacılığının tercihiyle alakalı bir konu, şu anda ciddi kısıtlamalar devam ediyor. Ülkelere girmeden önce bizim ülkemizde dahil olmak üzere mutlaka bir pcr testi olmadan ülke girişlerine izin verilmiyor aksi taktirde 15 gün karantina durumu söz konusu. Bu nedenle şu anda uzak doğu pazarından bir hareket yok” dedi.
“YARALARIN SARILMASI İÇİN DESTEKLERİN DEVAM ETMESİ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR”
ÇATOD Başkanı Aydeğer, çoğu işletmenin bir yıldan beri kapalı olduğunu ve turizm sektörü çalışanlarının da zor durumda olduğunu hatırlatarak, devlet tarafından verilen desteklerin devam etmesinin Turizm sektörü için hayati önem taşıdığını belirterek “Sonbahar dönemlerinde özellikle büyük kapasiteli otellerin can damarlarından bir tanesi Uzakdoğu Turşizmi. Şu an sonbahar döneminde ne olur onu öngöremiyoruz. Ama tabi şunu söylemek gerekirse özellikle bu kovid süreci tabi dünyada, ülkemizde ve bölgemizde çok ciddi bir daralmaya sebep oldu. Başta işletmelerin borç yükleri çok önemli oranda arttı bir diğer taraftan turizm çalışanları da çok zor bir süreç geçirdi. Yaklaşık 1 senedir kapalı olan işletmeler var, özellikle alt sektörlerde seyahat acentelerinde tabi ki bu önemli bir şekilde istihdam kayıplarına da yol açtı. Hepimizin bu noktadaki ortak beklentisi bu sürecin özellikle yeni normale geçerken desteklerin devam etmesi yönünde. Çünkü gerçekten çok ciddi bir yara almış bir sektör söz konusu. Ama bu yaraların sarılması için de mutlaka bu destekleme süreçlerinin devam ediyor olması hayati önem taşıyor” diye konuştu.
“ÇANAKKALE’NİN SALGIN SONRASINA ÇOK GÜÇLÜ BİR DESTİNASYONU VAR”
Armağan Aydeğer, değerlendirmesinde Çanakkale’nin Pandemi sonrası yaşayabileceği turizm potansiyeline de değinerek “Biz Kuzey Ege olarak Çanakkale bölgesi özelinde konuşacak olursak tabi ki kovid sonrasında tatil tercihlerinde çok radikal değişikliklerin olduğunu görüyoruz. Zaten geçtiğimiz yaz kısmında da bunu gördük. Özellikle insanlar daha düşük nüfus konsantrasyonuna sahip, kara yoluyla ulaşılabilir ve deneyim yaşayabilecekleri hikayesi olan yerleri daha çok tercih etmeye başladı. Bu çerçevede özellikle doğal imkanların güçlü olması çok önemli, şehirlerin kimlikli olması çok çok önemli bu sebeplerle Çanakkale’nin aslında salgın sonrasındaki süreçte çok güçlü bir destinasyon olmaya aday olduğunu düşünüyoruz. Ama tabi burada da bu varlığını ve bu duruşunu da koruyor olması lazım. Yani talebe odaklı bir büyümede değil, daha çok kaliteye odaklı, niteliğe odaklı bir büyümeyi hedeflemesi gerekiyor. Tabi bu süreçte çok önemli yatırımlara da ev sahipliği yaptık. Biliyorsunuz 2018 Troia Yılı ile berabe,r bölgede çok önemli alt-üst yapıya yatırımlar oldu. Dünyanın belki de en önemli çağdaş arkeoloji müzelerinden bir tanesi Troia Müzesi açıldı. Tarihi Alan Başkanlığının yaptığı çok önemli, güzel çalışmalar söz konusu ve tabi ki 1915 Çanakkale Boğaz Köprüsü de yine buradaki o turizm hareketine olumlu tesir edecek alanlardan bir tanesi. Çünkü karayolu taşımacılığı kısa-orta vade içerisinde önemini arttıracak, insanlar kollektif kalabalık turizm hareketinden ziyade daha çok bireysel, daha çekirdek aile veya daha dar aile şeklinde hareketlerini sürdürecekler. Bu nedenle kara yoluyla önemli şehirlere, büyük şehirlere rahat ve kolay ulaşım çok çok önemli. Bu sebeple aslına bakarsanız Çanakkale hem İstanbul hem Balkan coğrafyası hem Bursa, İzmir gibi önemli büyük şehirleri olan yakınlığının olması stratejik bir avantajı da Çanakkale’ye getirecektir. Ama dediğim gibi bunların her biri bir beklenti” dedi.
TURİZM SEKTÖRÜ YÜZDE 65’LİK BİR DARALMA YAŞADI
ÇATOD Başkanı Armağan Aydeğer, “Artık hepimiz, Covid sonrasındaki sürece yeni normal bir süreç olarak bakacağımızı biliyoruz. Bu dönem kendi sektörümüz açısından dijitalleşmenin çok çok önemli olduğunu anladık. Ki zaten dijitalleşmeye bağlı temassız teknolojilerin varlığı bizim için çok önemli. Çünkü insanlar artık minimumda insan temasının olduğu, daha çok kendisiyle baş başa olacağı alanlarda yer almak istiyor. Bizler bu emareleri, bu uyarıları doğru biçimde okursak doğru bir şekilde algılarsak yani artık sadece talep artıyor diye tesislerimizin sayısını arttırmaktan vazgeçersek daha kaliteli, daha nitelikli, daha kimlikli bir turizm anlayışına sahip olursak inanıyoruz ki Çanakkale bu sürecin kazanan destinasyonlarından bir tanesi olacak. Ama hepimiz çok ağır bir darbe yaşadık bu darbenin de geçmesi için mutlak suretle şu an devam eden sektörel desteklerin devamı çok çok önemli. En azından 2021 sonuna kadar çünkü şirketlerin bugün bir olan borçları korona döneminde ikiye çıktı, bağımlılıkları arttı. Umutlarımız çok daha güçlü şu an eskiye göre, yaralanmış bir sektör var bu yaralanmış sektörün ayağa kalkması için biraz daha desteğe ihtiyacı var. Hemen sezonu açıyoruz diye bu desteklerin tamamen ortadan kalkması veya azaltılması sektörde yine toparlanma sürecini bazı işletmeler için belki mümkün kılmayacak bazılarının da çok uzun sürelere yayılmasına sebep olacak. Bu nedenle örnek vermek gerekirse kısa çalışma ödeneği gibi desteklerin en azından Haziran ayına kadar devam ediyor olması sektör açısından çok değerli. Çanakkale’de zaten sektörel olarak turizm sektörü yüzde 65’lik bir daralma yaşadı. Yaraların bir an önce sarılması lazım” dedi.
Hasan Sami Er
