Türkiye ekonomisi, 2021 yılının ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde bir büyüme performansıyla yüzde 7 büyüme kaydetti. Finans çevrelerinin beklentileri Türkiye'nin yüzde 6,5 civarı büyüyeceği yönündeydi. Büyüme hakkında ilk yorumu yapan Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, "Bu, dengeli ve sağlıklı büyümenin göstergesi" demişti, Bankacı ve finans uzmanı Ömer Karabay ile bu büyüme rakamını ve ekonomik etkilerini değerlendirdik. Karabay ekonomik rakamlar ile enflasyonun da büyüdüğünün altını çizdi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ilk çeyreğe ilişkin dönemsel gayrisafi hasıla yurtiçi hasıla verilerini açıkladı. Türkiye ekonomisi, 2021 yılının ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 7 büyüme kaydetti. TÜİK rakamlarına göre gerçekleşen büyüme verileriyle ilgili hükümetten ilk yorumu Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, "Bu, dengeli ve sağlıklı büyümenin göstergesi" diyerek yaptı. Büyüme ve ekonomide ilişkileri ve gelecekte etkilerini hakkında değerlendirme yapan Bankacı ve Finans Uzmanı Ömer Karabay büyümenin tavandan çok tabanda hissedilirse sosyal refahın artması gerektiğini söyleyerek, ‘’ Büyüme rakamları ile enflasyon rakamları da artıyor’’ dedi.
Ömer Karabay; ‘’ Dikkat ederseniz ekonomi rakamları artarken diğer rakamlar da artıyor. Dikkat edilmesi ve üstünde durulması gereken nokta bu mesele ekonomi büyüyorken, işsizlikte enflasyonda büyüyor. Hayat pahalılığı büyüyor. Ve giderek denge kurulamayan nokta da bu yani, ekonomik veriler büyüyor neden işsizliğe yansımıyor ve ya piyasadaki ürün bolluğundan arz talep dengesi ile bazı fiyatların düşme trendine girmesi neden gerçekleşmiyor. Bu ekonominin çarklarının arasında bir temassızlık olduğunun göstergesi yani iç içe girmişliğin aksine, bazen çarklar diğer çarkları hareket edemiyor. Bunun üzerinde durulmalı ve bu konuda büyümeyi tavandan tabana çekmeyi başarmalıyız. Tabanda büyüme nedir bu tabanda büyüme toplumun bir çok kesiminin bu büyümeden etkilenmesini hissettirmek adeta bir paylaşım sağlamak ama eğer siz derseniz bu böyle olmayacak kolay değil elbette istenilen değişken yöntemler ama ben büyümenin devamlı ve hissedilir olması için tabanda yayılmasına ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Bu da en az diğer belirleyiciler kadar önemlidir. Özellikle pandemi sürecinde insanların en çok hissettiği ekonomik etkilerin toparlanması için gerekli iş gücüne bu büyüme etkisi ile kavuşabilir. Örneğin tüketirken de büyür ülke ama neden üretirken büyümesin, yani daha fazla işletme ve üretim alanı düşük faizli kredilerin kullanıldığı ama üretim merkezi olan bir ülke ancak büyüdüğünde büyüme rakamlarının yanına enflasyonu ekleyemez’’ ifadelerini kullandı.
EN ÇOK BÜYÜME RAKAMLARININ YANSIDIĞI ALANLAR
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 18,1, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 14,4, sanayi yüzde 11,7, tarım yüzde 7,5, hizmetler yüzde 5,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,7, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2,9, inşaat yüzde 2,8 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,4 arttı.
TÜKETİM HARCAMALARI YÜZDE 7,4 ARTTI
Hane halkı nihai tüketim harcamaları yılın birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 7,4 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları, yüzde 1,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 11,4 artış kaydetti. Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 3,3 artış gösterirken ithalatı yüzde 1,1 azaldı.
İbrahim Akın Kazancı
