Tarihi, doğası ve manzarası ile dikkat çeken Eceabat ilçesine bağlı Kilitbahir, bu yaz dönemi de yerli halkın ve tatilcilerin en çok ziyaret ettiği yerlerden biri oldu. Ziyarete gelenler tarih kokan taşlarla örülmüş sokaklardan yukarı çıkarak köy, kale, boğaz ve Çanakkale merkezi aynı anda gören manzaranın tadını çıkartıyor.
Tarihi ve doğal güzellikleriyle her kesimden insana hitap eden, Çanakkale’de mutlaka gidilmesi ve görülmesi gereken yerlerden biri olan Kilitbahir’de, gezilebilecek ve denize girilebilecek birçok yer mevcut. Merkezden feribotla 10 dakikada geçilen, tarihi ve turistik anlamda oldukça zengin olan bu köyde; Çanakkale manzarasıyla sahilde balık ekmek yiyebilir, Kilitbahir Kalesi’nde tarihe tanıklık edip, taş sokaklarında dolaşabilirsiniz.
Çanakkale’nin Eceabat ilçesine bağlı bir köy olan Kilitbahir’de; yonca şeklinde inşa edilmiş ‘’denizin kilidi’’ anlamını taşıyan Kilitbahir Kalesi, Değirmen Burnu Tabyası, Seyit Onbaşı Anıtı, Zargana Plajı ve Çanakkale’nin en önemli simgelerinden biri olan Dur Yolcu Anıtı gibi ziyaretçilerin tarihe tanıklık edebileceği ve hoş vakit geçirebileceği tarihi ve turistik yerler, Çanakkale’nin zengin deniz ürünlerinin tadılabileceği restoranlar da bulunmakta.
DENİZİN KİLİDİ KİLİTBAHİR KALESİ
‘’Denizin kilidi kalesi’’ anlamına gelen Kilitbahir Kalesi, 1452 yılında Çanakkale Boğazı’nın Avrupa kıyısına inşa edilmiştir.
Kale 1452'de İstanbul kuşatması esnasında Avrupalı devletlerin Bizans İmparatorluğu’na yardım etmesini önlemek amacıyla Fatih Sultan Mehmet tarafından Çanakkale Boğazı'nın Avrupa yakasına, boğazın en dar yerine, Çimenlik Kalesi'nin karşısına yaptırılmıştır. Kale 30 topla donatılarak Boğaz'ın 1.250 metrelik genişliğinin top menzili içine alındı. Kale 1551'de Kanuni Sultan Süleyman tarafından güçlendirildi, Venedik'le süregelen Girit Savaşı sırasında Kilitbahir yenilendi. 18. yüzyılda Fransız subaylarının rehberliğinde genişletildi. III. Selim tarafından Napolyon Savaşları sırasında tekrar yenilendi.
Kalenin uzunluğu 220 metre, eni ise 120 metredir. Kalenin duvarları tam yuvarlağa yakın 3 burca sahiptir. Böylece kale planı üç yapraklı yonca görünümüne bürünür. İçeride uzun bir üçgen biçimli kulenin hafifçe eğrilen duvarları vardır ki duvarlardan buraya 3 adet taş köprü ile erişilir ve bu kule 30 metre yüksekliğinde olup 7 katlıdır. Kalenin etrafında daha alçak bir duvar haline ikinci tahkimat bulunmaktadır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılan ilave surlar ve kuleyle (Sarıkule) kale güneye doğru uzatılmıştır.
DEĞİRMEN BURNU TABYASI
Tabya içerisinde, kitabesinde II. Abdülhamit’in tuğrası bulunan bir kışla binası yer almaktadır. Tabya günümüzde ziyarete kapalı olup 32. Deniz Hava Savunma Batarya Komutanlığı tarafından kullanılmaktadır. Kıyıya paralel olarak inşa edilmiş olan tabyada; 8 bonet ve aralarında 7 top yeri, ayrıca da cephanelik bulunmaktadır.
Tabya, bulunduğu mevki nedeniyle muharebe bölgesinin dışında kalmıştır. Osmanlı Devleti, 19.yy’daki gelişmelerle birlikte Çanakkale’de kale savunmasından müstahkem mevki ve tabya savunmasına geçmek zorunda kalmıştır. Bu süreçle birlikte tabya mimarisi ilerlemiş, II. Abdülhamit döneminde kaleler müstahkem mevki tabya hâline çevrilmiş ve birçok tabya daha inşa ettirilmiştir. Yine tabyaların askerî topçu personeli için de Kilitbahir Değirmen Burnu’nda bir topçu okulu kurulmuştur. II. Abdülhamit Boğaz savunmasına çok önem verdiği için dönemin en gelişmiş toplarını üreten Alman Krupp firmasından 1885’te top siparişi vermiştir. Genelde sahil savunmasında kundaklı, arkadan dolma Krupp topları kullanılmıştır. Yine sahil savunmasını güçlendirmek için 1914 sonu 1915 başlarında sahil bataryaları ve seyyar bataryalar kurulmuştur.
DUR YOLCU ANITI
Boğazdan ve Anadolu yakasından belirgin şekilde görülen anıt, 1960 yılında Seyran Çebi tarafından yaptırılmıştır. Anıt, Kilitbahir’in önemini vurgularken, Çanakkale’nin de en önemli ve en belirgin simgelerinden biri haline gelmiştir.
İbrahim Akın Kazancı
