Marmara Denizi’nin geçtiğimiz kış kabusu haline gelen Müsilaj (deniz salyası) yaz aylarında sıcaklıklar ve rüzgarın ile etkisini yitirmiş ve denizin dibine çökmüştü. Bu kış deniz salyasının tekrar oluşup oluşmayacağı merak edilirken, kirlilikten beslenen Deniz Marulu’nun, İzmir Körfezi'nde yayılması, Marmara'dan sonra Ege’de de Müsilaj mı oluşacak sorusunu akıllara getirdi. Aralıklarla Çanakkale sahilinde de görülen Deniz Marulu tıpkı müsilaj gibi kirlilikten oluşuyor. Prof.Dr.Tevfik Tansel Tanrıkul, deniz marullarını Müsilaj’ın öncüsü olarak adlandırdı. Tanrıkul, her ikisinin de suyun kimyasal niteliklerinin bozulmasına veya dengesinin değişmesine bağlı olarak şekillenen doğa olayları olduğuna dikkati çekti.
Geçen sene kış aylarında adeta Marmara denizini kaplayan bir beyaz kar tabakası oluşturan müsilaj, yaz ayları ve akıntı etkisiyle beraber ortadan kalkmıştı. Havaların tekrar soğuması rüzgarında farklı açılardan esmesi ile müsilajın tekrar oluşacağı merak edilirken, denizi kirleten diğer bir unsur olan ve Kirlilikten beslenen deniz marulu, İzmir Körfezi'nde yayılması, Marmara'dan sonra Ege’de de müsilaj mı oluşacak sorusunu akıllara getirdi. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tevfik Tansel Tanrıkul, bir alg türü olan deniz marullarının çevresel ve beslenme şartlarının uygun olması halinde aşırı çoğalabildiklerini belirterek, deniz marullarını "müsilajın öncüsü" olarak niteledi. Peki müsilajla daha yeni tanışan ve tanıyan Marmara ve Egeliler bu yılda deniz marulu ile mi tanışacak. Çanakkale’nin de Kepez Güzelyalı Biga ve Lapseki sahillerinde ara ara gözlenen deniz marulunun deniz kirliliği seviyesi artıkça yaygınlığı da artıyor. Öyle ki İzmir Körfezinde sudaki kirliliğe bağlı azot ve fosfor miktarının artmasıyla aşırı çoğalan deniz marulları, körfezin kuzey kıyısının yanı sıra güneyde de çok sayıda kuşa ev sahipliği yapan lagünü yeşile bürüdü. Karşıyaka ilçesindeki Bostanlı sahilinde kıyıya yakın noktalar, "deniz marulu" adı verilen yeşil renkli deniz yosunlarıyla kaplandı. Körfezin kuzeyinde kalan Mavişehir semtindeki balıkçı barınağı yakınındaki kıyılarda başlayan deniz marulu oluşumu, Bostanlı İskele yönüne doğru kıyı boyunca ilerledi. Deniz marulları nedeniyle suyun kıyıya yakın kısmı yeşile büründü. Bostanlı'nın karşı kıyısında kalan İnciraltı'ndaki Çakalburnu Lagünü'nde de deniz marulları görülmeye başlandı. Flamingo, ördek, ak balıkçıl, sakarmeke, martı gibi kuşları konuk eden lagünde suyun üzerinin önemli bir kısmı deniz marullarıyla örtüldü. Korkutan soru peki müsialj gibi Deniz Marulu da hareket eder ve Çanakkale'ye gelebilir mi?
"Arkasından maalesef müsilaj gelecek"
Deniz marullarının her geçen gün sığ sular ve kıyılarda artacağına inandığını kaydeden ve bir internet sitesine verdiği demeçte Prof.Dr.Tevfik Tansel Tanrıkul, deniz marullarını "müsilajın öncüsü" olarak adlandırdı. Tanrıkul, her ikisinin de suyun kimyasal niteliklerinin bozulmasına veya dengesinin değişmesine bağlı olarak şekillenen doğa olayları olduğuna dikkati çekerek, sözlerini şöyle tamamladı: "Akıntının olmaması, evsel atığın artması, azot, fosfat, nitrat seviyelerinin yükselmesine bağlı olarak böyle canlılar üremeye devam edecek. Arttıkça bu daha ciddi oranda hissedilecek. Eğer deniz marulu üremeye başladıysa akabinde, gelecek yıllarda müsilajın da İzmir Körfezi'nde oluşması için herhangi bir engel kalmayacak. İzmir Körfezi içinde görülme ihtimali artacak. Müsilaj deniz marulundan daha sıkıntılı bir problem, çevreye daha fazla etkisi var. Ancak deniz marulunun görülmesi demek önceden bir uyarı demek gibi bir şey oluyor. Deniz marulunun üremesi yavaşlarsa veya ortam düzeltilebilirse özellikle kirlilik açısından müsilajın görülme ihtimali olmayacaktır. Eğer su kirliliğine engel olamıyorsak mutlaka arkasından değişik çevresel felaketler gelecek. Bugün deniz marulunu engelleyemezsek, çözüm bulamazsak arkasından da maalesef müsilaj gelecek" dedi.
Deniz Marulu Nedir?
Ulva olarak da adlandırılan deniz marulu, okyanuslarda ve kıyı denizlerde yer aldığı gibi, dünyada ender olarak rastlanan yenilebilir yeşil algler arasında bulunmaktadır. Bilinen 100 kadar türü bulunan deniz marulu, iyi bir besin kaynağı olmasına karşın, sağlık için tehlikeli durumlar da oluşturabilir. Çürüyen deniz marulu yüksek oranda hidrojen sülfit salınımı yaparak, zehirli bir gaz salgılayarak ölümcül olabilir.
Ogün İnal
