Şehri ziyarete gelen misafirlerin, tur ile gelen ziyaretçilerin uğrak yeri olan Aynalı Çarşı’nın bu sezonunu daha önce de Çarşıda yöneticilik yapmış eski esnaflarından Neslihan Ar ile konuştuk.
Bu sezonu kısaca değerlendirirsek, neler söylersiniz?
Önceki iki yıla baktığımızda çok şükür hareketli geçti. Satışta iyiydi, gelen misafir sayısı da. Fakat şöyle bir durum var, fiyatlarımızı çok güncelleyemedik. Güncellersek satış duruyordu. Gerek ekonomik sıkıntılar, gerekse Hediyelik eşya dendiğinde öncelikte en sonda yer aldığından, insanlar almasa da olabiliyor. Dolayısıyla da almaları gerekiyorsa en minimum düzeyde almayı ya da hiç almamayı tercih ettiler. Para kazanamadık da çarkı döndürdük diyelim.
Fiyat aralığınız nasıl
Genel itibariyle 40-70 lira aralığında kâse takımları var. Kırk liradan başlayıp işçiliğine göre 70 liraya kadar yükselen 2’li fincan takımlarımız var. Bu sene en çok, 2’li veya 6’lı Türk Kahvesi fincan takımı sattık. Geçtiğimiz yıllarda kâse takımlarını daha çok satmıştık ama bu sene kahve fincanı revaçtaydı.
Müşteriler hangi fiyat aralığında alışveriş yapıyor?
Müşterilerimizin yüzde sekseni en düşük fiyata bakıyor. Hediyenin nasıl olduğu kısmıyla fazla ilgilenmiyorlar. Onları daha çok fiyatlar ilgilendiriyor. Yüzde yirmilik kısmı ise işçiliğine, güzel görünmesine dikkat ediyor. Sezon içinde müşterilerimiz genellikle 40 liralık kahve fincanı, 20 liralık nihale tercih ettiler.
Şehir içinden müşteriniz var mı?
Elbette var ama çok az. Ya gelen misafirlerini Aynalı Çarşı’yı gezdirmeye gelenler oluyor, ya da kendileri başka şehre gidiyorsa oraya hediye götürmek için geliyorlar. Bu arada daimi müşterilerimiz de var. Hediye lazım olduğunda, bir eve hayırlı olsuna gitmek istediğinde, bebek mevlidine gidecek olduğunda, elim boş gitmeyeyim diye bizi tercih edenler de var.
Dışarıdan alışveriş yapanlara kargo hizmeti sağlıyor musunuz?
Hayır, çünkü benim ürünlerim kargoya uygun değil. Ben de ürün alışverişimde kargo kullanmıyorum. Kendim gidip alıyorum. Kargo benim ürünüm için çok geçerli değil.
Müşterileriniz memnun ayrılıyorlar mı?
Müşterilerim benim ürünlerimi çok beğeniler. Özel ve güzel hediye arayanlar benim müşterim olurlar. Fakat her ziyaret eden, müşterimiz olamıyor çünkü ürünlerimi çok beğenseler de, fiyatı bu koşullarda yüksek bulabiliyorlar.
Bu pahallılık kaliteyle mi ilgili peki?
Müşteriler her şeyin en kalitelisini ucuza istiyorlar. Genel olarak böyle bir istek var. Tabi ki böyle bir şey mümkün değil. Her kaliteli malın, kendine has fiyatı var. Ürünlerimde seçici davranıyorum, genelde üst segment çalışıyorum. Zira müşterim bir malı alıyorsa güzel olsun, götürebilsin, götürdüğünde kullanabilsin istiyorum. Harcı âlem mal satmıyorum. Dolayısı ile benim müşterilerim benim ürünlerimin hepsini çok beğenirler ama bir kısmı benden alışveriş yapar.
Devamlı müşteriniz var mı?
Evet. Her sene yurt dışından ve yurt içinden Çanakkale’ye yolu düşüyorsa mutlaka gelirler, uğrarlar. Alışveriş yaparlar ve sohbet ederiz. Sosyal medyadan bizi takip ediyorlar. Kullandıkları ürünlerin bana fotoğraflarını yollarlar. Ben de hikâyeme ekliyorum onları.
Bu sene sezon nasıldı, hala devam ediyor mu?
Kendi adıma söylüyorum, “Allah bereket versin” güzeldi. Fakat geçtiğimiz yıllardaki gibi çok kazanmadık tabi. Ama yine de 2 yıl pandemi atlatmış biri olarak bu sene çarkımı döndürebildim.
Aynalı Çarşı ziyaretçi yoğunluğuna göre alışveriş de aynı oranda çok oluyor mu?
Hayır tabi. Bazen Çarşıda adım atılacak yer olmuyor ama alışveriş kapsamında öyle bir oran yakalayamıyoruz. Bu sene insanlar yaşam koşullarını zor idame ettirirken bir de hediyelik eşya (ki buraya gezmeye gelmiş) almakta zorlanıyorlar.
Önümüzdeki sezon için beklentiniz nedir? Ne zaman başlayacak?
Önümüzdeki sezonun seçimden sonra başlayacağını tahmin ediyorum. Öncesinde hem ramazanın olması, hem de seçimin olması bizim sezonumuzun açılışını erteleyecektir. Çünkü Ramazan ayında zaten bizim işlerimiz zaten duruyor. Böylece her sene 18 Mart’ta başlayan sezon önümüzdeki sezon bu nedenlerden ötürü biraz geç başlayacak gibi duruyor. Tahmini temmuz ayında gurbetçilerin gelmesiyle sezona gireceğiz gibi gözüküyor.
Aynalı Çarşı için gerek yerel, gerekse genel idarelerden beklentiniz var mı?
Öncelikle Çanakkalelilerden hediyelik eşya seçimlerinde Aynalı Çarşı’yı ön plana çıkarmalarını istiyorum. O zaman biz sadece dışarıdan gelenlere muhtaç kalmayız. Bu sebeple pandemide 2 yılımız çok zor geçti. Çanakkale halkı bizim geçimimizi sağlayacak kadar bizden alışveriş yapmıyor. Paralarını daha çok AVM’lerde ve zincir mağazalarda harcıyorlar. Böylece paralarımız Çanakkale’de kalmıyor. Ama bizden alışveriş yaptıklarında tersi oluyor. Çarşılar kentin ruhudur. Nefes aldıkları noktalardır. Sosyalleşme alanlarıdır. Neden bu keyfi kaçırıyorlar? Robotik bir alışveriş yapmalarını anlamıyorum. Bu kapsamda bizi daha çok ziyaret etmelerini, bizleri alışveriş öncelikleri arasına koymalarını bekliyorum. Yerel idarecilerden Çanakkale’nin tanıtımında Aynalı Çarşı’nın turizm tanıtma programlarında biraz daha ön plana çıkarılması gerekiyor. Çünkü kentimizde sadece bir tarihi çarşı var. Aynalı Çarşı kent ile inanılmaz bir bütünlük içinde. Dışarıda yüz kişiye sorsanız 99 kişi size Çanakkale denildiğinde Aynalı Çarşı der. Bu şehrin en önemli markasıdır. Öyleyse öne çıkarılmayı hak ediyoruz.
Hasan Sami Er