Sürekli bakteri veya virüslerle temas etmesinden dolayı bademciklerin iltihaplanması söz konusu olabilir. Özellikle çocuklarda bademciklerin iltihaplanması daha yaygın bir durumdur. Bademcik enfeksiyonu çocukların genel sağlık durumlarını olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle sürekli olarak iltihaplanma bademcik ameliyatı gerekliliğine sebep olabilir.
Bademcik Ameliyatı Nedir?
Bademciklerin iltihaplanması bademciklerde büyüme meydana gelmesine de neden olur. Büyümeden kaynaklı olarak solunum güçlüğü ve horlama gibi diğer sağlık sorunları da ortaya çıkabilir. Bu sağlık sorunlarının önüne geçilebilmesi için bademcik ameliyatı gerekebilir. Tıpta bademciklerin iltihaplanmasına tonsilit, bademcik ameliyatına ise tonsillektomi denir.
Bademcikler boğazın hemen arkasında iki tarafta da bulunan oval şekilli organlardır. Yapısında bulunan beyaz kan hücreleriyle özellikle çocuklarda vücut bağışıklığının önemli birer parçasıdır; ancak ergenlikle beraber işlevi azalır. Bu nedenle özellikle çocuklarda tonsilit görülme olasılığı daha yüksektir. Bademciklerin iltihaplanması boğaz şişmesi, boğaz ağrısı ve ateş gibi diğer bazı sorunlara yol açabilir. Bu şikâyetlerin sıklıkla yaşanması halinde bademcik ameliyatı ile bademciklerim alınması gerekebilir. Bu amaçla yapılan ameliyatta genellikle cerrahi müdahale ile bademciklerin tamamı çıkarılır. Ancak bazı durumlarda bademciklerin bir kısmının vücutta bırakılması da olasılık dahilindedir. Bademciklerin tamamının ya da bir kısmının alınacağına karar vermek hastanın sağlık durumu ile alakalıdır.
Bademcik Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Bademcik ameliyatı yetişkinlere oranla çocuklarda daha fazla uygulanan cerrahi bir operasyondur. Ancak her yaştan insanın bademciklerinin iltihaplanması mümkündür. Bununla birlikte bütün bademcik iltihaplanmaları ameliyatı gerektirir bir durum değildir. Nadir görülen enfeksiyonlar zamanla iyileşebilir ya da antibiyotik tedavisi ile tedavisi mümkün olabilir. Ancak sürekli olarak bademciklerin iltihaplanması bireylerin genel sağlık durumunu olumsuz yönde etkiler. Bu durumda vücudun direncinin düşmesinden kaynaklı olarak başkaca hastalıklar da ortaya çıkabilir. Bunun önüne geçilebilmesi amacıyla bademcik ameliyatı planlanması söz konusu olabilir. Bir yıl içerisinde 5 veya 7 kez bademcik iltihaplanması geçiren bir bireyin ameliyat olması gerekebilir. Bunun için en doğru kararı muayene eden doktor verir. Bademcik ameliyatı sonrası kişinin sağlığına ilişkin bazı durumda iyileşme görülebilir. Bu değişimler şunlar olabilir:
Ameliyatın ardından boğaz şişmesi azalır, bademcik şişmesi yok olur,
Horlama tamamen yok olabilir ya da azalabilir,
Uyku apnesi var ise ortadan kalkabilir,
Yatarken yaşanan nefes alma güçlüğü azalır,
Enfeksiyon kaynaklı olarak oluşan bademcik kanamaları yok olur,
Bademcik kanseri ihtimali ortadan kalkar (Bademciklerin tamamı alınmışsa)
Bademcik Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Bademcik ameliyatları, bademciğin tamamının çıkarıldığı ve bademciğin bir kısmının çıkarıldığı ameliyatlar olarak iki ana gruba ayrılır. Bademciğin bir kısmının çıkarılması hastanın daha çabuk iyileşmesini sağlar. Ayrıca bir parça bademcik çıkarıldığından kanama daha az olur. Ancak kalan bademcik dokusunun yeniden iltihaplanması gibi olumsuzluklar söz konusu olabilir. Bu nedenle belirli vakalar dışında bademciklerin bir kısmının alınması yaygın değildir.
Total tonsillektomi olarak isimlendirilen bademciklerin tamamının alınmasında uygulanan farklı cerrahi yöntemler mevcuttur. Soğuk bıçak yöntemi en sık uygulanan bademcik ameliyatı yöntemlerinden biridir. Bu yöntemde bademcikler neşter ve makas gibi cerrahi ekipmanlar yardımıyla boğazdan ayrılır. Bademciklerin çıkarılmasının ardından yara uygun yöntemlerle kapatılarak ameliyat sonlandırılır. Bademciklerin alınması için uygulanan yaygın yöntemlerden bir diğeri ise koterizasyondur. Bu işleme dağlama da denir ve dokuların yakılarak uzaklaştırılması işlemini içerir. Bazen ameliyat ultrasonik titreşimler kullanılarak da yapılabilir. Hangi yöntemin kullanılacağı tamamen doktorun insiyatifindedir ve hasta için en uygun olan cerrahi yöntem ile bademcikler çıkartılır. Operasyonlar yaklaşık olarak yarım saat sürer ve yöntemden bağımsız olarak bütün ameliyatlarda hastaya genel anestezi uygulanır.
Bademcik Ameliyatı Öncesi Uygulanan Prosedürler Nelerdir?
Ameliyat öncesinde hastanın düzenli olarak kullandığı reçeteli veya reçetesiz ilaçlar sorulur. Hastanın ameliyat olabilmesi için genel anestezi uygulanacağından kişisel veya aile sağlık öyküsünde anesteziye karşı bir yan etki olup olmadığı tespit edilir. Ayrıca hastada kanama bozukluğu olup olmadığına dair kan testi yapılabilir. Hastanın kullandığı ilaçlar var ise türüne göre doktor bu ilaçların azaltılmasını veya tamamen bırakılmasını isteyebilir. Ameliyatın planlandığı günden önceki gece beslenme sonlandırılır. Bu konuda gerekli bilgilendirme ameliyattan önce doktor tarafından ayrıntılı şekilde yapılır. Ameliyat sonrasında doktor antibiyotik reçete edebileceğinden hastanın antibiyotiklere karşı bir hassasiyetinin olup olmadığı da tespit edilebilir.
Bademcik Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Bademcik ameliyatı sonrasında iyileşme süreci ağrılı olabilir. Özellikle boğaz ağrısı ve hafif boğaz şişliği beklenen durumlar arasındadır. Bu ağrı boyundan çeneye ve kulaklara doğru yayılabilir. Özellikle ameliyatı takip eden iki üç gün bol bol dinlenmek iyileşme süreci için gereklidir. Bu aşamada boğazın ıslak kalması oldukça önemlidir. Bu nedenle az az su yudumlamak faydalıdır. Hatta dondurma gibi buzlu yiyecekler de ameliyat sonrasında hastalara önerilir.
Ameliyattan sonraki ilk günlerde sıcak ve berrak et suyu, meyve püresi tüketilmesi önerilen gıda maddeleri arasında yer alır. Boğaz hassas olacağından bir süre boyunca sert ve baharatlı gıdaların tüketilmesinden kaçınmak gerekir. Ağrıların hastayı rahatsız etmemesi için doktor ağrı kesici reçete eder. Reçete edilen ağrı kesicilerin doktorun tavsiyesi doğrultusunda kullanmak önemlidir. Bademcik ameliyatının ardından ortaya çıkabilecek kanama veya ateş halinde vakit kaybetmeden hastaneye başvurmak gerekir. Ameliyattan sonraki ilk iki hafta horlama görülmesi doğaldır. Ek olarak nefes alıp vermede güçlük de olabilir. Bununla birlikte eğer bu süreç daha uzun sürerse hastaneye başvurmak gerekir. Hastalar çoğunlukla ameliyattan iki hafta sonra normal yaşantılarına dönebilirler.
Bademcik Ameliyatı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Bademcik ameliyatı önerilen kişiler konuyla ilgili bazı detayları merak edebilirler. Konuyla ilgili bilgi almak hastaları rahatlatarak endişelerinin azaltılmasına yardımcı olabilir. Tonsillektomi ameliyatı ile ilgili en sık merak edilen sorular ve yanıtları aşağıda detaylandırılmıştır.
BADEMCİK AMELİYATI KAÇ SAAT SÜRER?
Bademcik ameliyatında uygulanan farklı birkaç yöntem vardır. Her yöntem genel anestezi altında gerçekleşir ve her biri ortalama olarak yarım saat civarında sürer. Ameliyat anında oluşabilecek beklenmedik durumlar ise ameliyatın uzamasına neden olabilir.
BADEMCİK AMELİYATI RİSKLERİ NELERDİR?
Her ameliyatta olduğu gibi bademcik ameliyatında da bir kısım riskler söz konusudur. Ameliyat sırasında genel anestezi için kullanılan ilaçlar mide bulantısı, baş ağrısı, kusma, kas ağrıları vb. sorunlara neden olabilir. Genel anestezi riskli bir işlem olduğu için ameliyat öncesinde bir anestezi uzmanı tarafından hasta muayene edilir.
BADEMCİK AMELİYATI SONRASI KOMPLİKASYONLAR NELERDİR?
Bademcik ameliyatının ardından ameliyat edilen bölgede enfeksiyon görülebilir. Bunun önüne geçilebilmesi amacıyla antibiyotik reçete edilir. Ayrıca beklenenden daha fazla kanama görülmesi de mümkün olabilir. Hastanın dilinin veya ağzının şişmesi de oluşabilecek komplikasyonlar arasında yer alır.
BADEMCİK AMELİYATI SONRASI NELER YENMELİDİR?
Ameliyatın ardından bol miktarda sıvı tüketmek önemlidir. Ek olarak dondurma gibi soğuk gıdaların tüketilmesi boğazı rahatlatır. Bu nedenle yumuşak ve soğuk gıdalar tüketmek boğaza iyi gelir. Baharatlı ve katı gıdalardan mutlaka kaçınmak gerekir, aksi takdirde ameliyat edilen bölge tahriş olabilir ve kanayabilir. Hastalar ameliyattan sonra aşağıdaki gıdaları gönül rahatlığıyla tüketebilir:
Meyve suyu, çay ve su, Dondurma, Hafif, sütlü tatlılar, Puding, Yoğurt ve ayran, Meyve püresi, özellikle elma püresi, Et suyu, Omlet, Patates püresi.
Kaynak: Medicalpark
