Bu sonuçlara göre seçime katılan 3 adaydan her hangi biri %50 sınırını geçemedi. Yüksek Seçim Kurulu yaptığı açıklamada seçimin 2. tura kaldığını ve Cumhurbaşkanlığı 2. tur seçiminin 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacağını duyurdu.
Geçtiğimiz Pazar günü 14 Mayısta yapılan seçime katılan ve en yüksek oyu alan iki aday arasına giremeyen ATA İttifakı adayı Sinan Oğan, 2. tura kalamadı. Bunun üzerine 2. tura alan Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu ile partileri AKP ve CHP ile ittifak ortakları bu iki aday önderliğinde yeniden ve vakit kaybetmeden hazırlıklara başladı.
Seçim propagandasını tamamıyla Millet İttifakının “Teröristlerle işbirliği yapıyor” şeklinde hazırlayan ve buna göre yürüten Cumhur İttifakı ile Cumhuriyetin geleceğini “Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme” bağlayan Millet İttifakı arasında geçti.
Her zaman olduğu gibi projeler, vizyonlar değil atışmalar, yakıştırmalar yarıştı.
Recep Tayyip Erdoğan seçime girerken Cumhurbaşkanlığından istifa etmeyerek bu forsu kullanıp seçim startını verdi.
Aynı zamanda iktidar gücünü kullanıp halkın doğalgaz faturalarını Devlete ödeten Erdoğan, tüm gücüyle görsel basını kullandı ve en son 30 kanalda birden aynı anda canlı yayınlanan bir programla propaganda konuşmasını yaptı.
Aynı şekilde Bakanlar da istifa etmeyerek bu kimlikleriyle devlet imkânlarını kullanarak milletvekili aday çalışmalarını yaptılar.
Millet İttifakı ise 6’lı masa ile adlandırılan ortakları ile Türkiye’nin her yerine dağıldılar ve büyük bir avantaj sağladılar.
Bunun yanında Recep Tayyip Erdoğan’a ilk defa yenilgi tattıran İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ı da yanlarına alarak seçim sathına dağıldılar.
Hatırlanacağı üzere Meral Akşener adı geçen Büyükşehir Belediye Başkanlarının Cumhurbaşkanı adaylığı konusunda ısrarcı olmuş hatta masayı bile terk etmişti.
Sonunda Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı adaylıkları konusunda anlaşarak masaya geri dönmüştü. Bu hareketi ona (en az) %5 oy kaybetmesine sebep oldu.
Seçim öncesi yapılan anketlerin çoğunda Millet İttifakının birinci turda seçimi kazanacağı açıklanmıştı.
“2. tura kalır” şeklindeki anketlerde ise Kemal Kılıçdaroğlu hep öndeydi.
İktidar ile ilgili, ekonomik kriz, deprem, usulsüzlükler, yolsuzluklar, ihaleler, zarar eden köprüler, hastaneler, bahçeler seçim öncesi defalarca gündeme geldi. Sedat Peker ile başlayan ve Muhammed Yakut ile devam eden ve Ali Yeşildağ ile sonlanan videolar, sosyal medyayı sarsmıştı.
Herkes heyecan içinde seçimi bekler oldu.
Ve seçim günü geldi çattı.
Sandıklar açıklandığında Anadolu Ajansı’ndan alınan ilk sonuçlara göre Erdoğan yüzde 60 ile önde, Kılıçdaroğlu ise yüzde 28 gibi bir rakamla arkasındaydı.
Bu sonuç karşısında nerdeyse şok olan Millet İttifakı bileşenleri ve seçmeni saatler ilerledikçe makasın daraldığını ve oyların birbirine çok yaklaştığını gördü.
Açıklanan rakamlardan anlaşıldığı üzere her zaman olduğu gibi kıyı kesimlerindeki şehirleri Kılıçdaroğlu alırken, diğer şehirlerin büyük bir çoğunluğunu Erdoğan kazanmıştı.
“Patates soğan” sloganları bu sefer iş yapmamış, tencere ile tavanın halkın gözünde bir anlamı olmamıştı.
2018 seçimleri şöyleydi
2023 seçimleri şöyle oldu
Sonuç olarak Erdoğan yüzde 49.5, Kılıçdaroğlu da yüzde 45.0 gibi bir rakamda durdular. Seçim sonuçlarına göre birçok analiz yayınlandı.
Kimisine göre; kaybedeceği neredeyse tüm kesimler tarafından söylenen ve beklenen Recep Tayyip Erdoğan kazanmıştı,
Kimisine göre ise Erdoğan kaybetmişti.
2018 seçimlerindeki Meral Akşener, Selahattin Demirtaş ve Temel Karamollaoğlu’nun oylarını da alan Kılıçdaroğlu yüzde 45 oy ile çok bir şey kaybetmemiş oldu.
Ancak burada şuna iyi bakmak lazım, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı için aldığı oy ile ittifak oyları eşitken, Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanlığı için aldığı oylar ile İttifak oyları arasında yüzde 10’luk bir değişim var.
Bunun sebebinin de iyi araştırılması gerek.
2018 İLE 2023 MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİ KARŞILAŞTIRILIRSA
Aslında bu grafiğe bakıldığında kaybedenin Yüzde 7’ye yakın bir oy kaybı ile sadece AKP olduğu da görülmekte.
2018’de 295 sandalye alan AKP, bu seçimde 266 milletvekili alarak 29 sandalye kaybı yaşadı.
CHP ise 2018’de 146 sandalye kazanmışken bu seçimde 168 sandalye kazanarak 22 sandalye artırmış oldu.
Kaybedenler içinde YSP’de vardı. HDP’nin yerine kurulan parti olarak seçime giren YSP, 5 sandalye kaybı ile bu seçimi bitirdi.
İşin ilginç kısmı, MHP ve İYİ Parti 2018’e nazaran daha az oy almasına rağmen fazla milletvekili çıkarmayı başardılar.
Seçim sonuçları ile ilgili yapılan bir yorumda şöyle denildi;
“… bu, sadece Türkiye ile ilgili bir mesele değil. Brezilya’da, Macaristan’da, Amerika’da da herkes kendi iç dengeleri yüzünden bu hatanın yapıldığını düşünüyor. Dört farklı ülkenin dördünde de aşırı sağın kazanımları anketlere yansımıyor, sandığa yansıyor.
Anketlerde aşırı sağın seçmen kitlesinin bir kısmının mahçup olduğunu, yaptıklarının arkasında duramadığını görüyoruz ama aşırı sağı destekliyorlar bu ülkelerde çok genel ve yaygın bir durum.
Anketler YRP’nin kendi çapı göz önüne alınarak büyük bir oy sıçraması yaşamasını ve MHP’deki yükselişi göremedi.”
SEÇİMDEKİ ÜNLÜLER
28. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde birçok futbolcu, oyuncu, gazeteci, sporcular da listelerde yer aldı.
Yine de kesin olmayan sonuçlara göre meclise giren ve giremeyen ünlülerin listesini sizler için araştırdık.
MECLİSE GİREN ÜNLÜLER:
Eski Futbolcu ve Teknik direktör Ünal Karaman, İYİ Parti’nin Konya’daki aday listesindeydi. Konya’dan tek milletvekili çıkaran İYİ Parti’nin bu adayı Ünal Kahraman oldu.
Daha önce de AKP sıralarında milletvekilliği yapan eski Futbolcu Alpay Özalan, bu seçimde AKP İzmir 2. Bölge 2. sıradan milletvekili adayı olmuştu. AK Parti’nin İzmir'den 8 vekil çıkarmasıyla Özalan yeniden Meclise girmeyi garantiledi.
Müzisyen ve piyanist Yücel Arzen AK Parti İstanbul'da 3. Bölge 14. sıradan aday gösterilen Arzen, son sırada da olsa milletvekili seçilmeyi başardı.
AK Parti Manisa’dan aday gösterilen Oyuncu Bahadır Yenişehirlioğlu, hatırlanacağı üzere Payitaht Abdülhamit dizisinde Tahsin Paşa karakterini canlandırmıştı. Ünlü oyuncu ve yazar Yenişehirlioğlu, resmi olmayan sonuçlara göre Manisa’dan milletvekili seçildi.
AKP Aydın’dan aday olan 2006 yılı Miss Turkey Güzellik yarışmasının “Veet Türkiye Güzeli” Seda Sarıbaş, meclise giren bir başka ünlü isim oldu.
MECLİSE GİREMEYEN ÜNLÜ
Eski futbolcu Gökhan Zan
Hatay/İYİ Parti
Davut Güloğlu
İstanbul/Yeniden Refah Partisi
Barış Atay
Antalya/TİP
Oyuncu Kerem Fırtına
İstanbul/Yeşil Sol Parti
Faik Öztürk
Elazığ/İYİ Parti
Gazeteci İrfan Değirmenci
İzmir/TİP
Milli tekvandocu İrem Yaman
Ankara/İYİ Parti
Gazeteci Hasan Cemal
İstanbul/Yeşil Sol Parti
Oyuncu Mehmet Aslantuğ
Muğla/TİP
Oyuncu Serhat Özcan
Balıkesir/TİP
Milli yüzücü Umut Arman Sonay
İstanbul/AK Parti
Oyuncu Özlem Balcı
Muğla/MHP
Eski hakem Kuddusi Müftüoğlu
Antalya/AK Parti
İlyas Salman
İstanbul/TKP
İKİNCİ TURDA NE OLUR?
“Cumhurbaşkanlığı seçimi 2. tura kalırsa ve Recep Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçdaroğlu ikinci turda olursa kime oy verirsiniz?” soruldu ankette;
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yüzde 52.1 oy aldığı görüldü. Birinci turda yüzde 44.95 oy alan Kılıçdaroğlu’nun ise 2. tur anketinde yüzde 47.9 oranında oy aldığı tespit edildi.
Boğaz Medya olarak “Sokağın Sesi” adlı röportajımızda Millet İttifakı’na oy veren seçmenin ikinci turda pek şansları olmadığı konusunda görüş bildirdikleri görüldü.
Ancak 6’lı masa bir araya gelerek 15 gün içinde bu seçimi nasıl çeviririz şeklinde çalışmalar yapacak ve kendilerine göre bir propaganda uygulayacaklardır.
“Nasılsa kaybettik” diyen seçmeni sandıktan uzaklaştırmadan sahip çıkacaklardır.
Aynı şekilde “Nasılsa kazandık” diyen Cumhur İttifakı seçmeni de olacaktır.
Böyle düşünüp sandığa gitmeyenler de olabilir.
28 Mayıs’ta yapılacak seçime giderken Erdoğan’ın politikasını değiştireceği beklenmezken, Kılıçdaroğlu’nun ise daha düşük oy alan politikasında değişiklikler yapacağı aşikârdır.
Türkiye önümüzdeki 15 gün içinde seçime kadar neler olacağı konusunu merakla beklemeye başladı bile.
Hasan Sami Er
