Aynı zamanda Türk yemek kültüründe de pek çok yemeklerin içinde veya yanında vazgeçilmez ana maddelerden biridir. Bu açıdan yoğurt besleyici içeriği sayesinde herhangi bir yasak veya hastalık durumu yoksa uzmanlar tarafından sıklıkla önerilen bir besindir.
Yoğurdun Faydaları Nelerdir?
Yoğurt, protein içeriği yüksek bir gıdadır. Bu açıdan besleyici özelliğinin de fazla olduğu söylenebilir. Ek gıdaya başlanan bebeklerde yoğurdun bu besleyicilik özelliğinden yararlanılarak bebeklere verilebilir. Diğer yandan zengin kalsiyum içeriği ile ön plana çıkan yoğurt, potasyum, magnezyum gibi minerallerden de zengindir. Zengin mineral içeriğinin yanı sıra B grubu vitaminleri, A ve E vitaminlerinden de zengin bir içeriği vardır. Aynı zamanda fermantasyon ile elde edildiğinden çeşitli probiyotikler içerir.
Yoğurdun fizyolojik olarak faydaları şöyledir:
- Yoğurt, içerdiği probiyotikler sayesinde sindirim sisteminin sağlığını olumlu etkiler. Probiyotikler, bağırsak florasının sağlıklı bakteri dengesini destekler. Aynı zamanda bağırsaklarda hastalığa sebep olacak faktörlere karşı bağırsakların iç kısmında bir koruma tabakası oluşturur. Bu açıdan bağırsakların korunması sadece sindirim sistemi sağlığını değil aynı zamanda bağışıklık sistemini de olumlu etkilemektedir. Çünkü bağırsak sağlığı ile bağışıklık sisteminin sağlığı birbirine paraleldir denilebilir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korunmaya yardımcı olur.
- Yoğurt, sütün fermantasyonu sonucu üretildiği için laktoz miktarı süte göre daha düşüktür. Toplumda laktoz intoleransı (sütü sindirememe) olan kişiler sütün içerisindeki laktozu sindiremezler. Ancak laktik asit fermantasyonu işleminden sonra yoğurdun laktozu büyük oranda düşer. Yoğurt, laktoz intoleransı olan insanlar için daha kolay sindirilebilir bir alternatif olabilir.
- Yoğurt, protein içeriği yüksek gıdalardan biridir. Bu açıdan vücudun kasları için destekleyici özelliği vardır. Bu özelliğinden dolayı protein ihtiyacı çok olan bebekler, çocuklar, yetersiz beslenen kişiler, protein kaybına sebep olan hastalık durumlarında yoğurt sağlık profesyonelleri tarafından önerilen bir besindir. Ayrıca yine protein içeriği yüksek olduğu için uzun süre tokluk hissi sağlar. Bu açıdan özellikle sağlıklı kilo yönetiminde sıklıkla tercih edilir.
- Yoğurt, en çok kalsiyum içeriğinden zengin olması ile bilinen bir besindir. Yeterli ölçüde vücuda alınan kalsiyum kemiklerin güçlenmesini sağlar. Bu açıdan özellikle osteoporoz gibi hastalıklara karşı koruyucu olabilir. Diş sağlığı için de vücudun ihtiyaç duyduğu kalsiyuma günlük beslenmede mutlaka yer verilmelidir. Diğer yandan kalsiyum kas sağlığı ve kasların hareketinde önemli bir yere sahiptir. Bu açıdan günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak için yoğurt sağlıklı bir yiyecek olarak tercih edilebilir.
- Yoğurdun faydalarından bir diğeri ise kalp damar hastalıklarına karşı koruyucu olmasıdır. Yoğurt, kalsiyum ve diğer faydalı bileşenleri sayesinde kan kolesterol seviyesinde düşüşe yardımcı olur. Bu sayede toplum genelinde yaygın olan yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi rahatsızlıklara karşı koruyucu olabilir.
Yoğurdun Cilde Faydaları
Yoğurdun pek çok faydalarının yanında probiyotik içeriğinden dolayı cilt sağlığı üzerinde de olumlu etkileri vardır. Probiyotiklerin cilt nemini arttırmak, mevcut kırışıklıklarının derinliğini azaltmak ve genel cilt parlaklığını ve elastikiyetini geliştirmek üzerindeki etkileri olduğuna dair çalışmalar vardır. Yine yapılan başka bir araştırmada orta yaşlı kadınlara sekiz hafta boyunca günlük olarak probiyotik verildiğinde, cilt elastikiyetini ve vücut özelliklerinde bir iyileşme gözlenmiştir. Bu açıdan günlük beslenmede sıklıkla yer alan yoğurt iyi bir probiyotik kaynağı olabilir.
Yoğurdun Mideye Faydaları
Yoğurt probiyotik içeriği yüksek olmasından dolayı mide ve bağırsak florasını olumlu etkiler. Yapılan çalışmalarda probiyotiklerin midede artan ve çeşitli sıkıntılara yol açan helicobacter pylori ortadan kaldırılmasında rol oynadığını göstermektedir. Diğer yandan bağırsak iç yapısında olduğu gibi midenin iç yapısındaki mukozanın artarak bir koruma kalkanı oluşmasını da destekler. Bu sayede mide rahatsızlıklarının önlenmesi ve mide sağlığının olumlu yönde desteklenmesinde günlük yoğurt tüketiminin önemli bir yeri vardır.
Ekşi Yoğurdun Faydaları
Ekşi yoğurt, sütün yoğurt yapma aşamasında mayalanma süresinin ortalama 24 saat süresince yoğurt ekşiyince kadar bekletilmesi ile elde edilir. Yoğurdun mayalanma süresi uzadıkça ve ekşidikçe yoğurt içerisindeki insan sağlığına faydalı bakteri sayısı artmaktadır. Bu açıdan probiyotiklerin hem sindirim sistemi hem de bağışıklık sistemine olumlu etkileri düşünüldüğünde ekşi yoğurt tüketmek ve ekşi yoğurdun suyunu içmek sağlık için oldukça faydalıdır.
Yoğurt Tüketimi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Yoğurt nasıl mayalanır?
Evde yoğurt mayalama işlemi için bir kaç adım yeterlidir. İlk adımda çiğ süt 85-90 dereceye kadar kaynatılarak pastörize işlemi gerçekleştirilir. Sonra sütün ortalama 40- 45 dereceye kadar soğuması beklenir. Marketlerde satılan günlük sütler de pastörizasyona gerek kalmadan mayalama sıcaklığına getirilerek kullanılabilir. Süt mayalamaya uygun sıcaklığa gelince bir kasede bir miktar süt ve daha önceden olan bir yoğurt maya olarak kullanılarak karıştırılır. Sonra bu karışım sütün tamamına eşit bir şekilde dağıtılır. Bu aşamadan sonra yoğurdun sıcak tutulması çok önemlidir. Bu işlem için çeşitli yöntemler vardır. İlki fırın ortalama 50 dereceye açılarak mayalama süresince bekletilmelidir. İkincisi yoğurt mayalama makinesi kullanılmasıdır. Üçüncüsü sıcaklığını koruyacak bir ortamda sarılarak bekletilmelidir. Mayalama süresi tamamlandığında yoğurt tüketilmeye hazır hale gelir.
Günde ne kadar yoğurt tüketmek gerekir?
Yoğurt tüketim miktarı; bebeklik, çocukluk, yaşlılık dönemi gibi yaşa veya gebelik ya da emzirme dönemi gibi özel dönemlere göre değişir.
Protein, vitamin ve mineral ihtiyacının fazla olduğu 1 yaşından itibaren çocukluk, ergenlik, yaşlılık dönemi, gebe ve emzirme dönemlerinde günlük yoğurt tüketimi ortalama 3-4 porsiyon olmalıdır. Yetişkin döneminde ise bu miktar 2-3 porsiyon olarak önerilebilir.
Bu miktar kişilerin yeterli ölçüde süt, peynir, kefir gibi süt ve süt ürünlerini yeterli ölçüde tükettiği düşünülerek belirlenmiştir. Diğer süt ve süt ürünleri tüketilmiyorsa yalnız yoğurt tüketilirse belirtilen porsiyon miktarlarını artırmak gerekebilir. Bu durumda bir beslenme uzmanı ile görüşülerek kişiye uygun süt ve süt ürünleri veya yoğurt miktarı belirlenebilir.
Yoğurt nasıl saklanmalıdır?
Yoğurt, buzdolabında ortalama 4-7 derece arasında ağzı kapalı bir kapta saklanmalıdır. Protein içeriği yüksek olduğu için kısa sürede bozulma ihtimali yüksektir bu yüzden yoğurt açıldıktan veya mayalandıktan sonra 3-4 gün içerisinde tüketilmelidir.
Yoğurt suyu dökülür mü?
Yoğurt, yapıldıktan kısa süre sonra sulanmaya başlar. Yoğurdun bu suna çeşitli vitamin ve mineraller geçer. Yoğurt suyu özellikle riboflavinden yani B2 vitamininden zengindir. Yoğurdun suyunun dökülmesiyle bu vitaminlerden faydalanılamaz. Dolayısı ile bu suyun tüketilmesi ya da günlük beslenmede başka alanlarda kullanımı önerilir. Yoğurt suyu örneğin; ayran, cacık yaparken kullanılabilir; çorba ve yemeklerin içerisine yoğurt suyu eklenebilir. Bu ve daha pek çok alanda kullanılması önerilebilir. Böylece vitamin ve minerallerinden tam faydalanmak için yoğurt suyunun dökülmesi önerilmez.
Kaynak: Medicalpark
