Birey uykuya daldıktan bir buçuk saat sonra gerçekleşen REM uykusu kısaca “Uykuda rüya görülen kısım” olarak tanımlanabilir. İnsan uykusu 4 evreden oluşmaktadır ve gece boyunca döngü şeklinde devam eder. Rem uykusu, hızlı göz hareketi, paradoksal uyku ve uykunun rüya evresi gibi farklı ifade şekillerde adlandırılmaktadır.
Rem Uykusunun Özellikleri Nelerdir?
REM uykusunda rüya içeriğine göre göz hareketleri devam eder. Rüyaların görüldüğü bu evrede tüm kaslar felçli olur, beyin ise uyanıkmış gibi davranır. REM uykusu esnasında kaslar felç durumunda olmasına rağmen kısa süreli motor aktiviteleri devam etmektedir. REM uykusu toplam uykunuzun %20-23’lük kısmını oluşturur.
Rem Uykusu Neden Önemli·dir?
REM uykusu beyin hücrelerinin kendini yenilediği uyku evresidir. Uyku süreci iki NREM ve REM uykusu olarak iki ayrı evre olarak incelenmektedir. REM uykusuna geçen ve bu evreyi tamamlayan bireyler kaliteli bir uyku süreci geçirmiştir. REM uykusuna geçiş yapılmadığı durumlarda beyin hücrelerinde bir tazelenme, yenilenme olması söz konusu olmadığından beyindeki birçok işlevi etkileyebilmektedir.
Rem Uykusunun Faydaları Nelerdi·r?
REM uykusu kişinin günlük aktivitelerini önemli derecede etki eder.
Beyin hücrelerinin yenilendiği evre olması nedeniyle uykunuzu almanıza doğrudan etki eder. Uykunuzu almış olmanız da ruh halinizi ve öğrenme becerilerinizi etkiler. Gün içindeki ruh haliniz iş verimliliğinizden psikolojik sağlamlığınıza kadar birçok açıdan olumlu etkiler yaratır.
Uyku Evreleri· Nelerdir?
Uyku; sakin uyanıklık evresi, hızlı göz hareketlerinin bulunmadığı evre olan NREM uykusu ve hızlı göz karakterleri ile karakterize REM uykusu olarak üç evreden oluşmaktadır. NREM uykusu sessiz uyku olarak da bilinmektedir ve kendi içerisinde 1. Evre, 2.evre, 3. Evre ve 4. Evre olarak ayrılmaktadır:
SAKİN UYANIKLIK EVRESİ
Sakin uyanıklık evresinde diğer evrelere oranla kas hareketi tonusu daha yüksektir. İstemli göz hareketleri ve göz kırpma gözlenebilir.
NREM UYKU EVRESİ
Kas hareketlerinin az görüldüğü evredir. Bu evrede hızlı göz hareketi gözlenmez. Erişkinlerde uykuya başlangıç evresi olarak geçmektedir. Yavaş uyku evresi olarak da bilinmektedir.
YÜZEYSEL UYKU
Uyku sürecinin birinci ve ikinci evresinin kapsayan bölümdür. Uykunun bu kısmı uyanıklıktan uykuya geçiş yapılan kısımdır. Uykunun en hafif olduğu evredir. Çevreden gelen en ufak bir ses uykunun bölünmesi için yeterlidir.
Evre 1: Uyku ve uyanıklık arasındaki geçiş aşamasıdır. Halk arasında uyuklama olarak da bilinmektedir. Bu evrede kişiler kendini uyanık hissedebilir fakat beyin aktiviteleri yavaşlar, solunum yavaş ve düzenlidir.
Evre 2: Kasların gevşediği uykunun derinleştiği ve düşüncelerin bütünlüğünün yavaş yavaş bozulduğu evredir. Bu evrede göz hareketleri kaybolur ve vücut hareketleri oldukça azalır. Gece uykusunun ortalama %40-50’sini evre 2 oluşturmaktadır.
DERİN UYKU EVRESİ
Uykunun en derin olduğu üçüncü ve dördüncü evreyi kapsayan uyku evresidir. Bu evre gece uykusunun üçte birlik kısmını oluşturmaktadır. Derin uyku, delta uykusu olarak da adlandırılmaktadır.
Evre 3 ve 4: Derin uyku ya da yavaş dalga uykusu isimlerini almaktadır. Uykunun en derin evresidir. Kişi bu evrede uyandırılırsa, vücutta uyuşma, hareketsizlik durumunda artma görülür ve bireyde bilinç bulanıklığı oluşur.
REM UYKUSU
REM uykusu bebeklerde 60 dakikalık periyotlarda, yetişkinlerde ise 90 dakikalık periyotlarla NREM uykusu ile değişiklik gösterir. Yüzde 80 rüyaların görüldüğü evredir. Yüz, bacak ve kollarda hafif seğirmeler dışında kas gerginliği görülmemektedir.
Rem Uykusu Esnasinda Vücut Ne Durumda Olur?
REM uykusu sırasında vücuttaki kasların geçici bir felç durumu olur. Bu durum REM uykusu felci olarak adlandırılmaktadır. REM uykusunda kas felci haricinde vücutta şu değişiklikler görülmektedir:
- Hızlı göz hareketleri,
- Yüzde seğirmeler, istemsiz dil hareketleri,
- Cinsel uyarılma,
- Beyin ısısında artış, beyin aktivitesi değişiklikleri,
- Kas seyirmeleri,
- Kan basıncında artış,
- Vücut sıcaklığında değişiklikler.
- Günde en az 7 saat uyuyunuz.
- Egzersiz yapmayı aksatmayınız, gün içerisinde yürüyüş yaparak da olsa aktif olunuz.
- Uyumadan önce kafein, alkol ve sigara tüketmemeye özen gösterin.
- Telefon, televizyon gibi radyasyon yayan elektronik eşyaları uyuduğunuz odadan uzak tutun.
- Uyku rutininizi oluşturun, her gün aynı saatte uyumaya çalışın.
- Yatmadan en az 1 saat önce gıda tüketimini sonlandırın.
- Işık ile uyuma alışkanlığınız varsa bundan bir an önce vazgeçin. Uyuduğunuz ortam karanlık ve sessiz olmalıdır, çok sıcak olmamalıdır.
- Horlama, ağız açık uyuma gibi problemler varsa bir uzmana danışıp bu problemi iyileştirmeye çalışın.
Uyku arasında konuşma, bağırma, çevredekileri rahatsız etme durumlarının eşlik ettiği uykudan uyanma araları yaşanır. Konuşma, bağırma durumlarındaki değişiklikler genellikle rüya içeriğine bağlıdır. Kişi kendine zarar vermediyse uyku arasında yaptığı bu davranışları hatırlamaz. Bu durum toplumun %5’ini etkilemektedir. Erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülmektedir.
REM uykusu davranış bozukluğu REM uykusunun yoğun olduğu, uykunun ikinci kısmında görülür. Akut ve kronik olarak iki ayrı grupta incelenebilir. Akut tipteki uyku davranış bozukluğu, madde etkisinde olmak, yoksunluk krizi ve toksik nedenlere bağlı olarak gelişmektedir. Kronik tipteki uyku davranış bozukluğu ise daha çok nörolojik problemler nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
REM Uykusu Hakkında Sık Sorulan Sorular
REM UYKUSU HANGİ SAATLERDE GÖRÜLÜR?
REM uykusu gece uykunuzun genellikle ikinci yarısından sonra görülür. Bu kişinin uyuma saatine göre değişiklik gösterecektir.
REM UYKUSU YETERLİ OLMAZSA NE OLUR?
Kilo kaybı, kalp hastalığı riskinde artış ve hafızada zayıflama durumları görülebilir.
REM UYKUSUNUN SÜRESİ NE KADARDIR?
REM uykusunun ilk evresi 10 dakika sürmektedir. Gece uykusu boyunca NREM uykusu ve REM uykusu döngü halinde birkaç kez olmakta ve kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte ortalama 1-2 saat aralığında sürmektedir.
HORLAMA HANGİ EVREDE GÖRÜLÜR?
Uyku ile ilgili yapılan çalışmalar horlamanın REM uykusuna geçilemediği durumlarda horlamanın daha sık görüldüğünü göstermektedir. Bu durum REM uykusunun, uykunun en ağır evresi olması ile açıklanmaktadır. REM uykusuna geçilmesine rağmen horlamanın olduğu durumlar da nadiren görülmüştür.
REM UYKUSU DEVAM EDERKEN KİŞİ UYANIRSA NE OLUR?
Rem uykusu devam ederken kişi uyanırsa herhangi olumsuz bir durum yaşanmaz fakat kişide kısa süreli bir şaşkınlık ve etrafı izleme davranışı gözlenir.
BEBEKLERDE VE YETİŞKİNLERDE REM UYKUSU AYNI MIDIR?
Bebeklerde yetişkinlerden farklı olarak REM uykusu uyuma ile birlikte başlar. İlk başlarda 10 dakika sürer ve döngü devam ettikçe 1 saate kadar kademeli olarak artış gösterir.
REM UYKUSU SAĞLIKLI MIDIR?
Uykunun REM uykusu evresi, beyin hücrelerinin kendini yenilediği evredir. Bu nedenle REM uykusunun uyku evresi içinde olması ve tamamlanması kaliteli bir günlük yaşantı için oldukça önemlidir.
Kaynak: Medicalpark
