Ağız yoluyla alınan besinler yemek borusuyla mideye ulaştırılır. Mideye ulaşan besinler bir süre midede tutulabilir. Daha sonra yıkıma uğrar ve sindirilirler.
Mide, yemek borusunun bağlandığı ve mide kapısı olarak adlandırılan “kardia”, midenin üst kısmı olan “fundus”, midenin gövdesi olan “korpus” ve mideyi ince bağırsağa bağlayan “pilor” kısımları olmak üzere dört bölümden oluşur.
Mide kanseri ya da bilinen diğer adıyla gastrik kanser midenin herhangi bir bölümünden köken alabilir. Dünyanın çoğu bölgesinde mide kanserinin en sık görüldüğü yer midenin gövdesidir. Ancak Amerika Birleşik Devletleri’nde mide kanserinin en sık başladığı yer mide ile yemek borusunun bağlandığı gastroözofageal bileşkedir.
Mide kanseri yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Çoğunlukla 60’ların sonu ila 80 yaş arasındaki kişilerde görülür.
Mide Kanseri Türleri Nelerdir?
Mide kanseri %95 oranında midenin iç yüzünü örten glandüler hücrelerden orijin alır. Mide kanseri ilerleyerek mide duvarına ve hatta kan veya lenfatik dolaşıma kadar yayılabilir.
Mide kanseri orijin aldığı hücreye göre adlandırılır. Yaygın olarak görülen bazı mide kanserleri aşağıdaki gibidir:
*Adenokarsinoma: En yaygın olan mide kanseri tipidir. Mide iç yüzeyini örten glandüler yapıdan tümör oluşur.
*Lenfoma: Bağışıklık sisteminde görev alan lenfosit hücrelerinden köken alır.
*Sarkoma: Yağ doku, bağ doku, kas dokusu veya kan damarlarından köken alan kanser tipidir.
*Metastatik kanser: Meme kanseri, akciğer kanseri veya melanom gibi diğer kanserlerin mideye yayılması sonucu görülen, primer kanser dokusu midede olmayan kanser tipidir.
*Karsinoid tümör, küçük hücreli karsinoma ve skuamöz (yassı) hücreli karsinoma gibi diğer mide kanseri tipleri ise daha nadir görülür.
Mide Kanserinin Nedenleri Nelerdir?
Midede hücrelerin kontrolsüz büyümesini ve çoğalmasını tetikleyip kansere yol açan mekanizma tam olarak bilinmemektedir. Ancak mide kanseri riskini arttıran bazı faktörler olduğu saptanmıştır.
Bunlardan biri yaygın bir asemptomatik enfeksiyona ve midede ülserlere sebep olabilen H.pylori bakterisidir. Midenin inflamasyonu olarak tanımlanan gastrit, uzun süren bir anemi tipi olan pernisiyöz anemi ve mide yüzeyinden çıkıntılı yapılar olan polipler bu riski arttırmaktadır. Mide kanseri riskini artıran diğer faktörler aşağıda verilmiştir:
*Sigara içmek
*Fazla kilolu veya obez olmak
*Tütsülenmiş ve tuzlu besinleri fazlaca tüketmek
*Fazla turşu tüketmek
*Düzenli olarak alkol içmek
*Ülser dolayısıyla mide operasyonu geçirmek
*A kan grubu
*Epstein-Barr virüs enfeksiyonu
*Bazı genler
*Kömür, metal, kereste veya kauçuk endüstrisinde çalışmak
*Asbest maruziyeti
*Ailede mide kanseri olan biri olması
*Familyal Adenomatöz Polipozis (FAP), Herediter Nonpolipozis Kolorektal Kanser (HNPCC)-Lynch Sendromu veya Peutz-Jeghers Sendromu’na sahip olmak
Mide kanseri, midedeki hücrelerin genetik materyal olan DNA’sını değişiklikler olmasıyla başlar. Bu değişiklikler sağlıklı hücreler ölürken kanser hücrelerinin çok hızlı bir şekilde bölünmesini ve yaşamasını sağlar. Zamanla kanser hücreleri birleşerek sağlıklı dokuyu yıkar. Böylelikle vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir?
En yaygın olarak görülen mide kanseri belirtisi, kilo vermektir. Hasta son 6 ay içerisinde vücut ağırlığının %10 veya daha fazlasını kaybeder. Aşağıdaki belirtiler, mide kanserinin erken belirtileri olarak sayılabilir:
*Hazımsızlık
*Yemekten sonra şişkinlik hissetmek
*Göğüste yanma hissi
*Hafif bulantı
*İştah kaybı
Tek başına hazımsızlık veya göğüste yanma hissi gibi belirtiler kansere işaret etmez. Ancak şikayetler çok fazlaysa ve birden fazla belirti görülüyorsa mide kanseri risk faktörleri açısından hasta muayene edilir ve bazı testler istenebilir.
Tümör boyutu büyüdükçe şikayetler ciddileşir. Mide kanserinin ilerleyen dönemlerinde aşağıdaki ciddi belirtiler görülebilir:
*Mide ağrısı
*Dışkıda kan görmek
*Kusma
*Belirgin sebep olmaksızın kilo kaybı
*Yutmada güçlük
*Sarımtırak göz akı ve sarımtırak cilt rengi
*Midede şişme
*Kabızlık veya ishal
*Halsizlik ve yorgunluk
*Göğüste ağrı
Yukarıda sayılan şikayetler daha ciddi şikayetler olup doktora başvurulmasını gerektirir.
Mide Kanseri Tanısı Nasıldır?
Mide kanserinin tarama testi yoktur. Son 60 yılda da mide kanseri olgularında azalma göze çarpmaktadır. Ancak aile hikayesi olan veya mide kanseri için risk teşkil eden sendromlara sahip kişiler rutin kontrollere gitmelidir. Hastanın tıbbi hikayesi alınır ve fizik muayene ile başlanır.
Doktor gerek gördüğü takdirde aşağıdaki gibi bazı testler isteyebilir:
*Tümör Markerları: Kanser belirteçleri olarak bilinen maddelerin kandaki düzeyi (CA-72-4, karsinoembriyonik antijen, CA 19-9)
*Endoskopi: İnce ve esnek bir tüple kamera yardımıyla mideye bakılır.
*Üst Gastrointestinal Sistem Grafisi: Baryum denen kirecimsi sıvı hastaya içirilerek direkt grafide mide görüntülenir.
*Bilgisayarlı Tomografi: X-ray ışınları yardımıyla ayrıntılı görüntüler oluşturan görüntüleme cihazıdır.
*Biyopsi: Midenin anormal görünen dokusundan örnek alınarak patolojik olarak incelenir. Kesin tanı biyopsidir ve kanser tipi patoloji sonucu ile belli olur.
Mide Kanseri Evreleri
Mide kanseri tedavisini belirleyen en önemli etken mide kanseri evreleridir. Mide kanseri evreleri; tümörün boyutuna, lenf noduna yayılıp yayılmadığına, mide dışındaki bir yere yayılıp yayılmadığına göre belirlenir.
Mide kanseri, genellikle adenokarsinoma adı verilen bir tür kanserdir ve mide mukozasından başlar. Mide kanserinin evreleri, kanserin yayılma derecesini ve tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olur. Evreleme, genellikle TNM sistemini kullanır. Bu sistem de Tumor (tümör), Node (lenf düğümü) ve Metastasis (uzak organlara yayılma) parametrelerine dayanır. Mide kanserinin evreleri şunlardır:
Mide Kanseri 0 Evre Belirtileri
Evre 0: Mide iç yüzeyini örten epitel tabakasında sağlıksız ve kanser hücresine dönüşebilecek potansiyelde olan hücrelerin bulunmasıdır. Cerrahi ile midenin bir kısmı veya tamamı alınarak kür sağlanır. Mide ile beraber midenin yakınındaki, vücudumuzda bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenf nodları da çıkarılır.
Bu evrede kanser sadece mide iç yüzeyindeki hücreleri etkiler ve henüz derin dokulara veya lenf düğümlerine yayılmamıştır.
Mide kanserinin evre 0'ında (Tis N0 M0), kanser sadece mide iç yüzeyindeki hücreleri etkilemiştir ve henüz derin dokulara veya lenf düğümlerine yayılmamıştır. Bu nedenle, bu aşamadaki kanserin belirtileri genellikle hafiftir.
Mide Kanseri 1 Evre Belirtileri
Evre 1: Bu evrede, midede kanser hücresi vardır ve lenf nodlarına yayılmış olabilir. Evre 0’daki gibi cerrahi ile midenin bir kısmı veya tamamı ile beraber yakın bölgedeki lenf nodları alınır. Cerrahiden önce veya sonra tedaviye kemoterapi veya kemoradyoterapi eklenebilir.
Cerrahiden önce yapılarak kanserin boyutunun küçülmesi ve cerrahi ile dahat alınmasını sağlarken cerrahiden sonra yapıldığında ise cerrahiden sonra geriye kalan kanser hücrelerini öldürmek için kullanılır.
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmeyi hedefleyen ilaçlardır. Kemoradyoterapi ilaçlara ek olarak radyoterapi ile ışınların yüksek enerjisinden faydalanarak kanser hücrelerini öldürmeyi hedefler.
Mide kanserinin evre 1'inde (T1 N0 M0), kanser mide duvarının yüzeyine veya alt tabakasına yayılmıştır, ancak lenf düğümlerine veya diğer organlara yayılmamıştır. Bu evredeki belirtiler, evre 0'a benzer olabilir, ancak kanserin daha ileri bir aşamaya yayıldığını gösteren bazı ek belirtiler de görülebilir.
Mide Kanseri 1 Evre Belirtileri;
*Mide ağrısı ve rahatsızlık
*Hazımsızlık veya mide bulantısı
*İştah kaybı ve kilo kaybı
*Kanlı dışkı veya kusma
*Yorgunluk
Mide Kanseri 2. Evre Belirtileri
Evre 2: Kanser, midenin daha derin tabakalarına ve lenf nodlarına yayılmış durumdadır. Evre 1 tedavisine benzer şekilde evre 2’de de esas tedavi cerrahi öncesi veya sonrası kemoradyoterapi ve cerrahiden oluşur.
Mide Kanseri 2. Evre Belirtileri;
*Lenf düğümlerinde şişlik
*Yorgunluk
*Kanlı dışkı veya kusma
*Hazımsızlık ve mide bulantısı
*İştah ve kilo kaybı
Mide Kanseri 3. Evre Belirtileri
Evre 3: Kanser, midenin tüm tabakaları ile beraber yakınında bulunan dalak ve kolon gibi organlara da yayılmıştır. Cerrahi ile tüm mide alınır ve kemoterapi verilir. Ancak bu tedavi kesin olarak kür sağlamasa da hastanın semptomlarını ve ağrılarını hafifletir.
Mide Kanseri 3.Evre Belirtileri;
*Sarılık
*Ağırlaşan anemi
*Lenf düğümlerinde şişlik
*Yorgunluk
*Kanlı dışkı veya kusma
*Hazımsızlık ve mide bulantısı
*İştah ve kilo kaybı
*Mide Kanseri 4. Evre Belirtileri
Evre 4: Kanser mideye uzak olan beyin, akciğer, karaciğer gibi organlara da yayılmıştır. Kür sağlamak çok daha zordur amaç semptomları hafifletmektir.
Mide Kanseri 4.Evre Belirtileri;
*Mide ağrısı ve rahatsızlık
*Hazımsızlık veya mide bulantısı
*İştah kaybı ve kilo kaybı
*Kanlı dışkı veya kusma
*Yorgunluk
*Sarılık
*Ağırlaşan anemi
*Lenf düğümlerinde şişlik
*Solunum problemleri
Mide Kanseri Tedavisi Nasıldır?
Mide kanseri tedavisi, hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Mide kanseri tedavisi genellikle bir veya birden fazla yöntemi içerir. Mide kanseri tedavisi için yaygın olarak kullanılan yöntemler şunlardır.
Cerrahi: Mide kanseri tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Cerrahi müdahale, tümörün çıkarılmasıdır. Bu yöntem tüm mide (total gastrektomi) veya sadece bir kısmının (parsiyel gastrektomi) çıkarılmasını içerir.
Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanser hücrelerinin öldürülmesi veya büyümesinin kontrol altına alınması amacıyla kullanılır. Radyoterapi, ameliyat öncesi veya sonrası, ya da kanserin yayıldığı durumlarda kullanılabilir.
Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümesini kontrol altına almak için ilaçların kullanılmasıdır.
Mide Kanserini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Mide kanserini önlemek için alınabilecek önlemlerden bazıları aşağıda sıralanmıştır:
*Sigarayı bırakmak
*Mide ülseri varsa tedavi olmak
*Liften zengin besinlerle sağlıklı bir şekilde beslenmek
*Alkol tüketmemek
*Ağrı kesici ilaçlar ve aspirin gibi ilaçları dikkatli bir şekilde kullanmak
Mide ile ilgili rahatsızlıklarınız fazla ise veya dışkıda kan görmek, hızlı bir şekilde kilo vermek gibi ciddi şikayetleriniz varsa mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir.
Mide Kanseri Ameliyatı Riskli mi?
Mide kanseri ameliyatı, her cerrahi müdahale gibi riskler içerir. Ancak, ameliyat riskleri hastanın genel sağlık durumuna, kanserin evresine ve ameliyatın türüne bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, mide kanseri ameliyatının riskleri ve faydaları hastanın durumuna göre değerlendirilmelidir. Mide kanserinin potansiyel riskleri içerisinde;
*Enfeksiyon
*Kanama
*Anestezi komplikasyonları
*Organ hasarı
*Yara iyileşmesi sorunları
*Beslenme problemleri
*Farklı komplikasyonlar gibi çeşitli riskler vardır.
Mide Kanserine Ne İyi Gelir?
Mide kanseri gibi ciddi bir durumu tedavi etmek veya iyileştirmek için doğrudan bir tedavi bulunmamaktadır. Ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı ve dengeli bir beslenme, mide kanseri riskini azaltırken tedavi sürecine de destek sağlar.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr
