Burunlular, Türk demokrasisine vurulan bu darbeyi ve sonrasındaki trajik olayları bir kez daha hatırlatarak, demokrasinin ve insan haklarının önemine vurgu yaptı.
Darbeye Giden Yol
1950'de iktidara gelen Demokrat Parti, 1960'a kadar geçen sürede ülkeyi giderek otoriter bir yönetim anlayışına sürüklemekle suçlandı. Halk arasında ve bazı askeri çevrelerde huzursuzluk artarken, öğrenci hareketleri ve muhalefetin baskıları sonucunda gerginlik tırmandı. 27 Mayıs 1960 sabahı, 38 subaydan oluşan Milli Birlik Komitesi, "ülkeyi kardeş kavgasına sürüklediği" gerekçesiyle yönetime el koydu. Darbenin ilanı, Alparslan Türkeş tarafından Ankara Radyosu'nda okunan bir bildiri ile duyuruldu?.
Demokratik Sürecin Kesintiye Uğradı
Darbe sonrasında, Anayasa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi feshedildi, siyasi faaliyetler askıya alındı ve birçok hükümet yetkilisi tutuklandı. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, bakanlar ve Demokrat Parti milletvekilleri de bu dalgada tutuklanan isimler arasındaydı. Adnan Menderes, Kütahya'da gözaltına alındıktan sonra Ankara'ya götürüldü ve daha sonra diğer tutuklu DP üyeleriyle birlikte Yassıada'da hapsedildi?.
Yassıada Yargılamaları ve İdam Kararları
Yassıada'daki yargılamalar 14 Ekim 1960'ta başladı ve 15 Eylül 1961'de sona erdi. 592 sanık arasında, anayasayı ihlal suçlamasıyla yargılananlar arasında Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan da bulunuyordu. Yüksek Adalet Divanı, bu üç ismi idama mahkum etti. Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan, 16-17 Eylül 1961'de idam edildiler?.
Ümit Burunlular'dan Demokrasi Vurgusu
64 yıl sonra, AK Parti İnsan Hakları Birim Başkanı Ümit Burunlular, bu kara günü anarak demokrasiye olan bağlılığı bir kez daha dile getirdi. AK Parti Çanakkale İl Binasında partililerin de katılımı ile 1960 darbesinin yıl dönümünde bir basın açıklaması yapan Çanakkale AK Parti İnsan Hakları Birim Başkanı Ümit Burunlular "27 Mayıs 1960 darbesi, sadece demokrasimize değil, aynı zamanda insan haklarına da büyük bir darbe vurmuştur" dedi. Türkiye'nin geçmişte yaşadığı bu acı tecrübelerden ders çıkarması gerektiğini vurgulayan Burunlular, demokrasinin ancak halkın iradesiyle şekilleneceğini belirtti. Burunlular açıklamasında şu cümlelere yer verdi. “Türk demokrasisine ilk hançerin saplandığı toplum mühendisliğinin temelleri, Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen ilk darbe olan 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi ile atılmıştır. 27 Mayıs Darbesi, milli iradeden kopan bir zihniyetin ürünü olarak vicdanlara, hukuka, tarihe ve insanlığa silinmez bir leke bırakmıştır. Dönemin tek partili CHP yönetimiyle girdikleri seçim yarışında rekor oyla iktidara gelen Adnan Menderes ve yol arkadaşları, kısa süre içinde gerçekleştirdikleri projelerle Türkiye’ye çağ atlatmışlardır. Milletimizin milli ve manevi değerlerini Anadolu’dan silmeye çalışan CHP iktidarının anti-demokratik uygulamalarını izale etmiş, tek parti rejiminin en büyük ayıplarından ‘Türkçe Ezan’ uygulamasını kaldırarak Anadolu’nun Ezan-ı Muhammedi’ye olan özlemini gidermişlerdir. Devlet ve vatandaşın kuvvetli bağından rahatsız olanlar çeşitli yalan ve iftiralarla 1960 yılında, askerin namlusunun Çankaya Köşkü’ne çevrilmesini sağlamışlardır. Doğrudan millete savaş açan cuntacı zihniyet, demokratik yönetime anti-demokratik yöntemlerle el koyarak seçilmiş yöneticileri tutuklamış, tiyatrovari ‘Yassıada Yargılamaları’ ile masum insanları hukuk dışı şekilde idam etmiştir. İdam edilenler Milletin Vekilleri değil bilakis demokrasi ve milli iradeye olan inançlarıyla Türk Milleti olmuştur”
Benzer Bir Senaryo Da 15 Temmuz’da Sahnelenmeye Çalışılmıştır
15 Temmuz’un yine buna benzer bir senaryo olduğunu belirten Çanakkale AK Parti İnsan Hakları Birim Başkanı Ümit Burunlular “Üzerinden yarım asırdan fazla geçmesine rağmen, benzer bir senaryo da 15 Temmuz’da sahnelenmeye çalışılmıştır. Ancak Milletimiz vakur duruşuyla, millet iradesi üzerinde tahakküm kurmak isteyenlerin oyunlarını 15 Temmuz’da son kez bozmuş; Cumhurbaşkanımız, Genel Başkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde, 15 Temmuz’da demokrasi düşmanlarına en büyük dersi vermiştir. Bu vesile ile Türkiye’de darbe dönemlerinin kapandığını ve darbelere karşı mücadelemizi sürdüreceğimizi belirtiyor; demokrasi ve özgürlüklerin daim olması adına canlarını feda eden Adnan Menderes ile Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan olmak üzere tüm demokrasi şehitlerimizi rahmetle anıyoruz. Demokrasimize ve irademize düşman olan şer odaklarını hiçbir zaman unutmayacağız” dedi.
Ogün İnal