Festivalin açılışında, Troya'nın büyülü atmosferi, binlerce yıllık tarih ve kültür mirasıyla bir kez daha buluşarak katılımcılara unutulmaz anlar yaşattı. Açılış programı, festivalin geleneksel afiş yarışmasında dereceye giren sanatçılara ödüllerinin takdim edilmesiyle başladı. Ardından, festivalin en prestijli ödüllerinden biri olan Homeros Bilim Kültür Sanat Ödülü, ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya takdim edildi. Ortaylı, yaptığı konuşmada Troya’nın dünya kültür mirasındaki önemine vurgu yaparak, bu mirasın yaşatılmasının önemine dikkat çekti.
Troya’nın Tarihi ve Festivalin Kökenleri
Troya, Homeros’un İlyada Destanı’nda ölümsüzleştirilen ve dünya tarihinin en önemli antik kentlerinden biri olarak kabul edilen bir yerleşim. Beş bin yıllık tarihiyle pek çok medeniyete ev sahipliği yapan bu kadim kent, 1963 yılında Çanakkale’nin önde gelen aktörlerinin girişimiyle dünya sahnesine bir kez daha çıkarıldı. Troya’nın kültürel mirasını yaşatmak ve bu eşsiz değeri tüm dünyaya tanıtmak amacıyla başlatılan Uluslararası Troia Festivali, yıllar içerisinde önemli bir kültür ve sanat etkinliği haline geldi. Pandemi ve ekonomik zorluklar nedeniyle ara verilen festival, bu yıl 61. kez düzenleniyor. Bu yılki festivalin açılışı, Troya Ören Yeri’nde gerçekleştirilen özel bir programla yapıldı. Katılımcılar, binlerce yıllık tarihin izlerini taşıyan bu eşsiz mekânda, Troya'nın büyüsünü yeniden hissetme fırsatı buldular.
Festival Açılışı, Troya Ören Yerin’de Yapıldı
Festivalin açılış töreni, Troya Ören Yeri'nin mistik atmosferinde, kültür ve sanat dünyasından pek çok ismin katılımıyla gerçekleştirildi. Törene Çanakkale Valisi Doç. Dr. Ömer Toraman, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Biçen, Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek ve eşi Özen Algönül Erkek, CHP Genel Başkan Yardımcısı Gamze Taşçıer, CHP Çanakkale Milletvekilleri İsmet Güneşhan ve Özgür Ceylan, CHP İl Başkanı Levent Gürbüz, CHP Merkez İlçe Başkanı İbrahim Can Ergun, ÇOMÜ Rektörü Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu, Çanakkale Barosu Başkanı Av. Hande Keskin, Troia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan ve çok sayıda kentli katıldı.
Açılış Konuşmalar İle Başladı
Program Prof. Dr. Rüstem Arslan’ın açılış konuşması ile başladı. Yıllardır Troya kazılarına başkanlık yapan Prof. Dr. Rüstem Arslan “Ben Troya Kazılarına 1988 yılında yani Korfman’ın ilk kazı yaptığı yıldan itibaren çalışıyorum. Bizim Korfman hocadan öğrendiğimiz, bu ören yerinin kıymetini bilmek ve yaptığımız çalışmalarla Troyayı tanıtmak oldu. 1996 yılında Troya Milli Park oldu. 1998 yılında dünya kültür mirası Listesine alındı. 2018 yılı kültür mirası listesine girişinin 20. Yılıydı ve Troya Yılı ilan edildi. Bizim de hayalimiz olan Troya Müzesi de bu tarihte açıldı. Özellikle Troya yılı ve Troya Müzesinin açılışı sonrasında Troya bambaşka bir seviyeye çıktı. Biz de buradaki çalışmalarımızla tarihi ileri bir noktaya götürmeye çalışıyoruz” dedi. Çanakkale Belediye Başkanı Muharrem Erkek ise yaptığı açıklamada “Gerçeğin ve hayalin kol kola gezdiği, uygarlığın en büyük yazılı destanlarından biri olan Homeros’un İlyada’sının doğduğu bu mistik topraklardır. Bu müstesna coğrafyada büyük bir savaşın, büyük kahramanlıkların aynı zamanda barışın, adaletin ve adaletsizliklerin unutulmaz olağanüstü bir serüvenin kalbidir. Troya binlerce yıl süre serüveni ile sadece bir şehir değil, aynı zamanda Anadolu uygarlığının ve insanlık tarihinin önemli bir parçasıdır. Bu köklü geçmiş, hem arkeolojik bulgularla hem de kültür ve sanat değerleri ile bizlere ışık tutar. 1963’ten bu yana her yıl yeniden yaşattığımız Troya ruhunu, bugün de aynı heyecan ile selamlıyoruz. 61 yıl önce Çanakkale Tanıtma Turizm Derneğinin tarafından büyük bir özveri ile yerel bir proje olarak başlayan festivalimiz 1992 yılında Uluslararası sıfatını almıştır. İçinde bulunduğumuz Troas bölgesi 1996 yılında Milli Park ilan edilmiş ve Troya 1998 yılında UNESCO Dünya Mirası lisesindeki yerini almıştır. Dünyaca tanınan heykel tıraş ve büyük sanatçı Cem Sağbil ustalığı ile şekillenmiş Homeros Bilim Kültür Sanat Ödülünü, sanat, edebiyat ve bilim dünyasında öne çıkan topluma sağladıkları katkıdan duyulan minnettarlığın somut bir ifadesi ve bir nişanesi olarak her veriyoruz. Heykel bir elinde ay, bir elinde güneş ile doğu ve batıyı temsil ederek birlikte yaşamanın ve barışın güzelliğini vurgular. Büyülü bir yerdir Çanakkale. Her adımda kahramanlığı, aşkı cesareti barındırır. Sadece savaş değildir bu toprakların mayası. Aynı amanda tarihe yazılmış barıştır. Tarihe tanıklık eden yüzlerce hikayesi ile meydan okur zamana. Bundan 3 bin yıl önce de, bundan 109 yıl önce de günümüzde de. Bugün 10 Ağustos Anafartalar Zaferimiz de kutlu olsun. Bundan 109 yıl önce Mehmet Akif’in de dediği gibi dünyanın en kesif orduları da boğazdan Çanakkale’nin geçilmeyeceğini anlayınca Kara savaşlarını başlatmıştı. Ancak hesaba katmadıkları bir şey vardı. O da Kurmay Albay Mustafa Kemal. Mehmetçikle yeni bir destan yazan ve Çanakkale’yi karadan da geçilemeyeceğini gösteren Anafartalar Kahramanı Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını 10 Ağustaos Anafartalar Zaferinin yıldönümünde saygıyla anıyoruz” dedi.
Homeros Ödülü İlber Ortaylı’ya Verildi
Çanakkale Belediyesi ve Troya TÜBİNGEN Vakfı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi tarafından oluşturulan jürü tarafından yapılan değerlendirmeler sonucu Yapılan konuşmaların ardından 61. Uluslararası Troia Festivali için düzenlenen afiş yarışmasında birincilik ödülünü alan Mesut Tanrıkulu ve mansiyon ödüllerine layık görülen Sude Nur Toy ve Derin Bilecenoğlu'na ödülleri takdim edildi. Daha önce bir çok önemli isme takdim edilen Homeros Bilim Kültür Sanat Ödülü bu yıl; tarih biliminin yaygınlaştırılması ve herkes tarafından sevilir hale getirilmesi adına gösterdiği çabalar nedeniyle Belediye Başkanı Muharrem Erkek tarafından Prof. Dr. İlber Ortaylı'ya verildi. Ödüllerin verilmesinin ardından İlber Ortaylı kısa bir tarih söyleşisi gerçekleştirildi. Tören müzik dinletisinin ardından sona erdi.
Festivalin Zengin Programı
Uluslararası Troia Festivali, 9-13 Ağustos tarihleri arasında şehrin farklı noktalarında gerçekleştirilecek konserler, sergiler, tiyatro gösterileri ve çeşitli etkinliklerle dolu bir program sunuyor. Festivalin bu yılki teması, Troya’nın evrensel değerlerini günümüz sanat ve kültür hayatına yansıtmak olarak belirlendi. Festival boyunca kentin çeşitli noktalarında düzenlenecek etkinliklerle, yerli ve yabancı sanatçılar Çanakkale’nin kültürel dokusunu zenginleştirirken, kent halkı ve ziyaretçiler de bu zengin programla sanata ve tarihe doyacak. Ayrıca, Troya Ören Yeri’nde düzenlenecek olan özel etkinliklerle katılımcılar, Troya’nın eşsiz tarihine yakından tanıklık etme fırsatı bulacak. Troya Festivali, Çanakkale’nin tarihi ve kültürel mirasını yaşatmanın ötesinde, kentin uluslararası alanda tanıtılmasına da önemli katkılar sağlıyor. Festival, Çanakkale'nin kültürel zenginliğini dünya ile paylaşırken, aynı zamanda kent ekonomisine de canlılık katıyor. Uluslararası Troia Festivali, bir kez daha Çanakkale’nin kültür ve sanat hayatına damgasını vuracak etkinliklerle dolu. Festivalin sunduğu bu eşsiz deneyim, katılımcılara Troya’nın büyülü atmosferinde unutulmaz anlar yaşatırken, kentin binlerce yıllık mirasını da geleceğe taşıyor.
Ogün İnal