Özellikle son bir yılda yaşanan büyük maliyet artışları, tarımsal üretim süreçlerini olumsuz etkilerken, üreticilerin kârlılığını da ciddi şekilde düşürüyor.
Tarımda Kullanılan Mal ve Hizmetlerin Fiyat Artışları
Tarım-GFE verilerine göre, 2024 yılı Haziran ayında genel endeks, bir önceki aya göre %0,93 oranında artış gösterdi. Aynı endeks, 2023 yılı Aralık ayına kıyasla %16,66 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre %47,56 oranında artış kaydedildi. On iki aylık ortalamalara bakıldığında ise %42,99 oranında bir artış söz konusu. Tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde Haziran ayında bir önceki aya göre %0,61, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde ise %2,84 oranında bir artış yaşandı. Bu veriler, tarımsal üretimde kullanılan girdilerin maliyetlerindeki hızlı yükselişi gözler önüne seriyor. Ayrıca, bir önceki yılın aynı ayına göre, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerde %44,60, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerde ise %67,47 oranında artış gerçekleşti.
En Yüksek Artış Veteriner Harcamalarında
Tarım-GFE verileri alt gruplar bazında incelendiğinde, yıllık değişimin en yüksek olduğu kalem %114,01 ile veteriner harcamaları oldu. Bu durum, hayvancılık sektöründe üreticilerin maliyet baskısını artırarak, sürdürülebilirliği zorlaştırıyor. Hayvancılıkta kullanılan aşı, ilaç ve diğer veteriner hizmetlerine yapılan harcamaların bu denli artışı, sektördeki kâr marjlarını önemli ölçüde etkiliyor. Aylık değişimin en yüksek olduğu alt grup ise %3,67 artışla "diğer mal ve hizmetler" olarak kaydedildi. Bu kalem, tarımsal üretimde kullanılan çeşitli girdileri içerirken, bu gruptaki maliyet artışlarının devam etmesi, üretim süreçlerini daha da zorlaştıracak gibi görünüyor.
Üreticiler Artan Maliyetlerle Mücadele Ediyor
Son yıllarda tarım sektöründe üretim maliyetlerinde yaşanan artış, üreticilerin üretim kapasitelerini zorlayıcı bir unsur haline geldi. Özellikle gübre, tohum, yem gibi temel girdilerdeki fiyat artışları, üretim maliyetlerini katlıyor. Buna ek olarak, enerji fiyatlarındaki artışlar da üreticilerin üzerindeki maliyet baskısını artıran diğer bir etken olarak öne çıkıyor. Çiftçiler, artan maliyetler karşısında üretimlerini sürdürmekte zorlanırken, bazı üreticiler maliyetleri karşılayamama riski ile karşı karşıya kalıyor. Bu durum, tarımsal üretimde arz-talep dengesinin bozulmasına ve uzun vadede gıda fiyatlarının daha da yükselmesine neden olabilir.
Uzmanlardan Uyarı: Destekler Artırılmalı
Tarım sektöründeki maliyet artışları konusunda uzmanlar, devlet desteklerinin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, özellikle küçük ve orta ölçekli çiftçilerin artan maliyetler karşısında ayakta kalabilmesi için hibe ve teşviklerin daha etkin hale getirilmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, tarımsal üretim süreçlerinin modernizasyonu ve verimliliğin artırılması için teknolojiye dayalı çözümler ve eğitim programlarının yaygınlaştırılması da önerilen diğer önlemler arasında yer alıyor.
Tarımsal Üretimde Sürdürülebilirlik Tehlikede
Tarım-GFE verileri, Türkiye'de tarımsal üretim süreçlerinin maliyet baskısı altında olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Yükselen maliyetler, üreticilerin sürdürülebilir bir şekilde üretim yapmalarını zorlaştırırken, gıda fiyatlarındaki artışların devam edeceğine işaret ediyor. Bu durum, hem üreticilerin hem de tüketicilerin ekonomik açıdan zorlanacağı bir sürece işaret ediyor. Tarım sektöründeki bu gelişmelerin yakından takip edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması, tarımsal üretimin devamlılığı ve gıda güvenliği açısından büyük önem taşıyor. Bu bağlamda, devletin tarımsal destek politikalarını gözden geçirmesi ve sektörün ihtiyaçlarına uygun adımlar atması gerektiği vurgulanıyor.
Haber Merkezi
