Çanakkale Savaşları, tarihin akışını değiştiren ve Türk milletinin destansı direnişini simgeleyen en önemli olaylardan biridir. Bu savaşta, Boğaz'ın savunmasında kullanılan tabyalardaki toplar, Türk askerinin kahramanca mücadelesinin en önemli unsurlarından biri olarak tarihe geçti. Ancak, savaşın sona ermesiyle birlikte bu topların bir kısmı unutulmuş, bir kısmı ise zamanla toprağın altına gömülmüştü. Bugün, 109 yılın ardından, bu tarihi silahlar yeniden gün yüzüne çıkarılıyor.
Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın Titiz Çalışmaları
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, bu topraklarda yaşanan savaşın izlerini ve kahramanlıklarını gelecek nesillere aktarmak amacıyla titiz bir çalışma yürütüyor. Alan Başkanlığı'nın son çalışmaları, tarihin tozlu sayfalarına gömülen 15 top mevzisini yeniden gün yüzüne çıkardı. Bu çalışmalar sayesinde, Boğaz'ın savunmasında kritik rol oynayan ve Türk askerinin destan yazmasına olanak tanıyan toplar, 109 yıl sonra tekrar gün ışığına kavuştu.
Türk Askerinin Metaneti ve Boğaz Savunmasının Kahramanları
1915 yılında, dünyanın en güçlü donanmasını oluşturan İtilaf Devletleri, tüm güçleriyle Çanakkale Boğazı'na saldırdı. Ancak, Türk askerinin metaneti ve boğazın iki yakasında konuşlandırılan topların ustaca kullanılması, düşmanın planlarını alt üst etti. Çanakkale Müstahkem Mevki Komutanlığı'na bağlı tabyalarda bulunan toplar, teknolojik olarak eski olmasına rağmen, Türk askerinin azmi ve yeteneği sayesinde büyük bir zaferin mimarı oldu. Savaş esnasında, Müstahkem Mevki’nin envanterinde bulunan 5 adet 355/35'lik ve 17 adet 240/35'lik Alman Krupp marka kıyı topları, düşman donanmasına karşı verilen mücadelede kritik bir rol oynadı. Bu toplar, Boğaz'ın savunulmasında hayati bir öneme sahipti. Ancak, savaşın sona ermesiyle birlikte bu toplar işlevini yitirdi ve birçoğu zamanla unutuldu. Bazı toplar korunmaya çalışıldıysa da, bir kısmı 109 yılın getirdiği aşınmaya yenik düştü ve hatta bazıları kayboldu.
Kayıp Toplar Yeniden Bulundu
Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın yaptığı araştırmalar sonucunda, kaybolan bu kahraman toplar yeniden gün yüzüne çıkarıldı. Alan Başkanlığı'nın yürüttüğü bu çalışmalar, sadece kayıp topları değil, aynı zamanda Çanakkale Savaşları'nın bilinmeyen yönlerini de ortaya çıkararak, bu büyük zaferin daha iyi anlaşılmasını sağladı. Yeniden keşfedilen bu toplar, Türk milletinin tarihteki en büyük savunma başarılarından birinin simgesi olarak Çanakkale'deki müzelerde sergilenecek. Bu sayede, hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler, bu tarihi eserler aracılığıyla Çanakkale Savaşları'nın derin anlamını daha iyi kavrayabilecekler.
Gelibolu Yarımadası’nda Yeni Turizm Olanakları
Tarihi Alan Başkanlığı'nın bu çalışmaları, Çanakkale'nin turizm potansiyeline de büyük katkı sağlıyor. Yeniden gün yüzüne çıkarılan bu tarihi eserler, Çanakkale Savaşları'nın izlerini yerinde görmek isteyen ziyaretçiler için yeni bir cazibe merkezi haline geliyor. Tarihi alanların restorasyonu ve bu topların sergilenmesi, Çanakkale'de tarih turizminin canlanmasına olanak tanırken, bölge ekonomisine de önemli bir katkı sunuyor. Çanakkale Savaşları'nın unutulmaz kahramanlarından biri olan bu toplar, 109 yılın ardından yeniden gün ışığına çıkarılarak, tarihe olan tanıklıklarını sürdürüyor. Bu tarihi eserler, sadece bir savaşın izlerini değil, aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık ve vatan sevgisini de simgeliyor. Gelibolu Yarımadası'nda yapılan bu çalışmalar, Türk tarihinin en önemli sayfalarından birini gelecek nesillere aktarmada büyük bir rol oynuyor.
Murat Çağlayan