.
İsrailli bir gurup öğrenci arısız balla ödül aldılar. Bizim sahtekârlar da arı görmeden bal yapıyorlar ama İsrailli öğrencilerin ürettiği bal gerçek bala epey yakı ve tamamen biyolojik yollarla elde edilmiş bir bal. Arısız balı yapmak için de dünyada arı nüfusunun hızla azalması ve buna karşın bala duyulacak ihtiyacı tedarik etmeyi amaç edinmişler.
İsrail Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nden 12 öğrenciden oluşan bir ekip, geçtiğimiz yıl boyunca arı olmadan bal üretimi için yoğun bir şekilde çalışıyorlardı. Laboratuvarda yaptıkları çalışmada bakteri kullanarak ürettikleri balı, gerçek bala yakın olduğunu gösterdiler. Kullandıkları bakteri, canlılarda hastalık yapan bir bakteri. Saman basili olarak biliniyor. Bacillus subtilus olarak tanımlanıyor Latincede. Saman basili, oksijenli solunum veya geçici oksijenli solunum yapan, 20-30 derecede üreyen bir bakteri türüdür. Vejetatif şekilleri dayanıksız olup, sporları kaynama derecelerinde birkaç saat dayanabilmektedirler. Gram pozitif olup, doğada çok yaygın olarak bulunmaktadırlar.
Öğrencilerin bal üretme çabaları bir şekilde karşılık buldu. Takım arısız ballarıyla ABD’nin Boston kentinde düzenlenen Uluslararası Genetik Tasarımlı Mekanizasyon yarışmasına katıldılar. Aynı yarışmaya dünyanın dört bir yanından 300 öğrenci gurubu katıldı. Neticede yarışmadan madalya ile döndüler. Arısız balları sentetik biyoloji alanında ödül aldı.
Ekip, arının bal midesindeki süreci taklit etmeyi neredeyse başardılar.
Arısız bal üretmeyi başaran ekip, önce iki İsrailli teknoloji firması ile işbirliği yaptı. Bu firmalardan biri arıtma sistemleri üzerine çalışan biyo-mühendislik firması. Diğeri ise, bitkisel nektar ve doğal tıp konusunda uzmanlara sahip.
Altı farklı bilim alanından gelen öğrenciler, biyomedikal mühendisliği, tıp, biyoteknoloji, gıda mühendisliği, endüstri yönetimi ve mühendisliği, kimya mühendisliği ve havacılık mühendisliği bölümlerinde öğrenimlerine devam ediyorlar.
Arısız bal ekibinden önceki ekip, Biyomalzeme Bilimi ve Mühendisliği dergisinde, gıda ve sudaki zararlı maddeleri tespit etmek ve ölçmek için nasıl bakteri kullanılabileceğini açıklayan bir makale yayınlamışlar. Yine başka bir ekip de vücuttaki bakteri aktivitesine bağlı olarak kellikten korunmak için bir cihaz patenti almış.
Bu ekip, saman basili olarak isimlendirilen bakteriye, biyo-sentetik balı yaptırmışlar ve önemli sayılabilecek bir ödüle layık görülmüşler. Elbette teknolojileri ticari olduğu için yöntemi anlatmıyorlar.
En çok üzerinde durdukları konu, dünyada arı nüfusunun hızla azalıyor olması. Bal üretiminin sürekli düşüyor olması ve ürünlerinin şeker karşımı olmaması. Biyolojik yollardan elde edilmiş olması. İnsanlığı balsız bırakmayacağız diyorlar.
Sahtekârlar da balsız bırakmıyorlar. Hem de ucuza temin ediyorlar herkes bal yesin diye. Ancak gerçek bal gibi olmayacağı kesin. Laboratuvarda ayırmak mümkün olur mu bilinmez ama arının yaptığına elbette hiçbiri benzemez.
