Aslen vücutta doğal olarak üretilen kolajen, son yıllarda takviye olarak tercih edilmektedir. Farklı formlarda bulunan kolajen maddesi, vücudun önemli yapı taşlarındandır.
Ancak bu yapı taşlarının üretimi, insanların yaş almasına bağlı olarak azalır. Bu da kolajenin takviye olarak temin edilmesini gerektiren bir durum olarak karşımıza çıkar. Öte yandan kolajenin doğal olarak hangi besinlerde bulunduğunun bilinmesi de sağlıklı bir beslenme programına sahip olunması adına sın derece önemlidir.
Doğal Kolajen Nedir?
Doğal kolajen; vücuttaki bağ dokusu ve kemiklerin organik yağısının ana bileşeni olan, insan vücudunda en çok bulunan çözünmeyen lifli bir proteindir. Kıkırdak ve diğer bağ dokusunda, kemiklerde ve bağ dokularında sağladığı güç ile esnekliğin yanı sıra eklem sağlığı, cildin esnekliği ve cildin dayanıklılığı gibi konularda doğal kolajen son derece önemlidir.
İnsan cildinin dörtte üçünü, vücut proteinin ise üçte birini oluşturan kolajen; kemik, kas ve kanda bulunur. ancak insanlarda yaş ilerledikçe mevcut kolajen parçalanır. Buna karşılık vücut yeni kolajen üretmekte zorlandığı için dışarından almak gerekir. Bu nedenle doğal kolajen nelerde var sorusu yaş ilerledikçe önemli bir detay olarak öne çıkar.
Kolajenin yirmi sekiz adet çeşidi bulunur. Bunlar, vücutta nerelerde kullanıldığına, moleküllerinin nasıl birleştiğine ve eklenen hücre bileşenlerine göre farklı türlerdir. Genel olarak yaygın şekilde bilinen kolajen türleri ise şu şekilde sıralanabilir;
• Tip 1: Vücuttaki kolajenin yüzde doksanını oluşturur. Cilde, kemiklere, tendonlara ve bağlarda yapı sağlar
• Tip 2: Eklem desteğini sağlayan elastik kıkırdaklarda yer alır
• Tip 3: Atardamarlarda, kaslarda ve organlarda yer alır
• Tip 4: Cildin katmanlarında yer alır
• Tip 5: Gözlerde korneada, ciltte, saç ve plasenta dokusunda yer alır
Doğal Kolajen Nelerde Var?
Belli bir yaşın üzerinde vücuttaki kolajen miktarı azalır ve aynı zamanda vücudun kolajen üretiminde de azalmalar meydana gelir. Bu nedenle birçok kişi takviye gıda olarak kolajen kullanımı tercih eder.
Suda eriyerek tüketilebilen kolajen formları olduğu gibi çiğnenebilen kolajen formları da bulunmaktadır. Ancak bazı besin ögelerinin içerisinde doğal olarak kolajen yer alır. Bu besinlerin tüketilmesi halinde vücuttaki kolajen miktarı arttırılabilir. Doğal kolajen nelerde var sorusunun yanıtı olarak şu besin ögeleri sıralanabilir;
• Sığır ve inek eti
• Tavuk
• Geyik ve keçi eti
• Öküz eti
• Balık ve kabuklu deniz ürünleri
Bu gıda ürünlerini tüketemeyen kişiler ise kolajen üretimini arttırmaya yarayan besinleri tercih edebilir. Aminoasit, C vitamini, çinko, kükürt, bakır, klorofil ve A vitamini içeriklerine sahip olan besin maddeleri, düzenli ve dengeli bir şekilde tüketildiğinde kolajen üretimini arttırmaktadır. Bu besinler ise şu şeklide sıralanabilir;
• Yumurta Akı
Yumurta, diğer hayvansal gıda ürünleri gibi bağ dokusu içermez. Yumurta akı, kolajen üretimi için gerekli olan aminoasitlerden biri olan prolini yüksek miktarda içerir.
• Ginseng
Ginseng, kanda bulunan kolajen miktarının arttırılmasını sağlar.
• Portakal, Mandalina ve Greyfurt
Portakal ve mandalina gibi turunçgiller, C vitamini bakımında n son derece zengin bir içeriğe sahiptir. Bunların yanı sıra yaban mersini, çilek, böğürtlen ve diğer kırmızı meyveler, mango, ananas, kivi ve guava gibi tropikal meyvelerde yine kolajen üretiminin artmasını sağlar.
• Sarımsak
Doğal bir antibiyotik olan sarımsak, içerisindeki kükürt ile kolajen üretiminin artmasını destekler.
• Yeşil Yapraklı Sebzeler
Yeşil yapraklı sebzeler, antioksidan açısından zengindir. Bu da yine vücuttaki kolajen üretiminin desteklenmesini sağlar
• Fasulye
Kuru fasulye ve bezelye gibi baklagiller, kolajen üretimi için gerekli olan aminoasitleri içeren protein ve bakır açısından zengindir.
• Kuruyemiş Çeşitleri
Kuruyemiş çeşitleri genel olarak vücudun enerji ihtiyacını karşılar. Enerji depolayan ayçiçeği, kabak çekirdeği, kaju ve ceviz gibi kuruyemiş çeşitleri, çinko ve bakır içeriği ile kolajen üretiminin artmasına destek olur.
• Domates
C vitamini kaynaklarından biri olan domates yine doğal olarak kolajen üretiminin artmasını sağlayan besin ögeleri arasında yer alır.
• Biber
C vitamini ile kolajen üretimini destekler.
• Tatlı Patates
Bu besin ögesi sahip olduğu rengini beta karoten adı verilen ve A vitaminine dönüştürülen bir antioksidandan alır. A vitamini ise cilt elastikiyetinin artmasını, hücre yenilenmesini ve cildin gençleşmesini sağlar.
• Brüksel Lahanası
A vitamini ve C vitamini bakımından zengin olan Brüksel lahanası da yine vücudun kolajen üretimini destekleyen besin ögeleri arasında yer alır.
Doğal Kolajen Neden Önemli?
Vücutta belli bir yaşa kadar doğal olarak üretilen kolajen; sağlıklı bir kemik sistemi, kas sistemi ve cilt sağlığı için son derece önemlidir. Kolajenin insan vücudu üzerindeki etkileri ise şu şekilde sıralanabilir,
• Ölü cilt hücrelerini yeniler
• Bağışıklık sistemini güçlendirir
• Saç derisini ve saçları güçlendirir
• Kalp hastalıklarının meydana gelme riskini azaltır
• Cilt kırışıklıklarının meydana gelmesini engeller
• Cilt elastikiyetini sağlar
• Cildin güçlenmesini ve daha esnek bir yapıya sahip olmasını sağlar
• Kemiklerde meydana gelebilecek kırılganlık riskini azaltır
• Eklem ağrılarının azalmasını sağlar
• Kemik kaybını önler
• Kas kütlesinin artmasını sağlar
Kolajen Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
Kolajen üretiminin azalması halinde kişilerde belli başlı sorunlar kendini gösterebilir. Bu sorunlar arasında şunlar yer alır;
• Ciltte meydana gelen kırışıklıklar
• Ciltte meydana gelen sarkmalar
• Daha az esnek tendonlar
• Eklem ağrıları
• Hareketlilikte azalma
• Kas ağrıları
• Kasların zayıflaması
• Gastrointestinal sorunlar
Doğal Kolajen Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
DOĞAL KOLAJEN NEDEN AZALIR?
Vücutta doğal kolajenin ve kolajen üretiminin azalmasında, kişilerin yaş almasının önemli bir rolü vardır. Ancak bunun yanı sıra farklı etmenlerde yine doğal kolajen üretimin ve seviyesinin azalmasına neden olabilir. Bu etmenler ise şu şekilde sıralanabilir;
• Sağlıksız ve düzensiz beslenme alışkanlığı
• Yüksek stres seviyesi
• Sigara tüketimi
• Çok fazla şeker tüketimi
• Güneş ışığına uzun süre maruz kalmak
OTUZLU YAŞLARDA KOLAJEN TAKVİYESİ KULLANILIR MI?
Otuzlu yaşlarda insan vücudundaki kolajen üretimi azalmaya başlar. Bu nedenle cilt sağlığına dikkat etmek adına ve cildin esnekliğinin korunması adına kolajen takviyesi tercih edilebilir. Uzman hekimlerin görüşü alınarak başlanması gereken kolajen takviyesi için aksi bildirilmedikçe günlük olarak 2 ila 2,5 gram kolajen tüketimi otuzlu yaşlardaki insanlar için ideal olarak kabul edilir.
KIRKLI YAŞLARDA NE KADAR KOLAJEN TAKVİYESİ KULLANILMALIDIR?
Kırklı yaşlara gelindiğinde cildin elastikiyet özelliği azalır, nem kaybı başar ve kırışıklıklar kendini gösterir. Bu süreç genel olarak kırk ila elli yaş arasındaki kişilerde meydana gelir. Aynı zamanda bu yaş aralığındaki kişilerde eklemlere bağlı sorunlarda meydana gelebilir. Bu sorunları yaşayan kişilerin uzman hekimlere başvurması ve yine aksi bildirilmedikçe günlük olarak 5 ila 10 gram kolajen kullanması tavsiye edilir.
DOĞAL KOLAJENİN GÖREVİ NEDİR?
Vücutta belli bir yaşa kadar üretilen kolajenin görevleri şu şekilde sıralanabilir;
• Vücuttaki bağ dokuyu yeniler ve güçlendirir
• Doku, organ ve diğer yapılara sağlamlık, esneklik ve direnç kazandırır
• Saç ve tırnak yapıları üzerinde faydalıdır
• Kas ve kıkırdak gibi dokuların görevlerini düzenli ve doğru bir şekilde yerine getirmesine imkan sunar
• Ciltte meydana gelen kırışıklıkların oluşumunu engeller ve cilt sarkmalarını geciktirir
Haber Merkezi
