.
İklim artık toptancılık yapıyor. Yağmuru da kurağı da soğuğu da toptan hallediyor. Yağmurlar yıla yayılırsa iyi ama yaz kış demeyip kısa sürede iniveriyor. Bu sene batı bölgeleri kuraklıktan kırıldı adeta. Son zamanlardaki yağışların çeşmeleri canlandıracak kadar faydası oldu. Toprak doymaya başladı. Bundan sonraki yağışlar dereleri akıtır artık.
İki yıl evvel de sonbahar çok kurak geçmiştir. Son on yılda dört defa güz kurağı yaşadı bu bölge. Hatta sap saman sıkıntısının en önemli sebeplerinden birisi de bu kuraklıklardı. Güz ve kış kuraklıkları hububatta boyun kısa kalmasına, samanın azalmasına neden olmuştu. Bu sene bazı bölgeler çok yağışlı geçiyor. Meyve ve sebze bahçeleri su altında kalıyor. Bu sene ekinler geç ekildi, yeni yeni boy atıyorlar ama önümüzdeki günlerde yağmurların artmasıyla su göllenmeleri yaşanacak gibi görünüyor.
Traktörler büyüdükçe, tarlaların bahçelerin hemen her tarafı düzeldi. Arazileri kağıt gibi yaptık. Eskiden taban kesimlerde hendekler vardı, onları da doldurduk. Engel oluyordu neticede tarlaya gelip gitmede. Şimdi artık dümdüz tarlalarımız var.
Düz ve düze yakın alanlarda su tahliyesinde ciddi sıkıntılar yaşanmaya başladı. Sulama yapmak için düz araziler çok daha elverişli arazilerdir. Ancak, kışlık ekimlerde düz arazilerde batak sorunu ortaya çıkmaya başladı. Kısa süreli bol yağmurlar, ova kesimlerde göllenmelere neden olduğu gibi, arkası kesilmeyen yağışlar da bu göllenmeleri desteklemeye başladı. Dolayısıyla uzun süreli su baskınları yaşanmaya başladı. Su baskınlarının yoğun olduğu alanlarda ekili olan buğday ve arpalarda kurumalar hızla artıyor. Su tahliyesinin zayıf olduğu alanlarda ekinler iyice seyreliyor. Yabani yulaf ve delice bastırıyor.
Eskiden öküz çifti yaparken tarlalara baklava dilimi gibi çiziler çeker, sonra bir erkek çizi ile kış yağmurlarını tarla dışına çıkarmaya çalışırdık. Hatta ekimlerden sonra kürekle çizi temizliği yapar, suyun tarlada durmaması için gayret ederdik. Biçerdöverli hasat başlayınca, makinaların çizilerden geçmesi zorlaşınca çizileri kaldırmaya başladık. Traktör gücü geliştikçe ve sulama yaygınlaştıkça hendekleri de doldurup tarla kazandık. Günümüzde tarlalarda pek su durmuyor gibi görünüyor. Oysa içine girince toprağın 1 cm altının tamamen çamur olduğu ve tarla içinde yürünmediği dikkati çekiyor. Kökler aşağıya hiç inmemiş. Dolayısıyla toprağın üzerinde su görünmese bile, tarla suyun içinde yüzüyor aslında. Kenarlarda buğday ve arpalar yürümüş sapa kalkıyor, tarlanın içi ise bekliyor. Çünkü su var ve suyun özgül ısısı topraktan çok yüksek olduğu için toprağı soğuk tutuyor ve gelişimi yavaşlatıyor.
Geçtiğimiz yıllarda su göllenmelerinden dolayı epey meyve kurumalarına şahit olduk. Tarla ve bahçelerin askıya alınması, kış döneminde en önemli uğraşlardan biri haline gelmeli. Verim ve kalite için suyun araziden atılması, arazinin askıya alınması zorunludur. Belli dönemlerde yoğun yağışlar meydana gelmektedir. Dolayısıyla değişen yağış rejimine karşı önlem almakta yarar vardır. Eğimli arazilerde dahi suya yön verilmesi, araziye girmesinin önlenmesi gerekir. Aksi halde hem yıllık bitkilerde hem de meyvelerde verim ve kalite düşmektedir.
