Bugünlerde çiçeklenmeye başladı. Arıların en çok ziyaret ettiği bitkilerden biridir. Karahindiba (Taraxacum officinale), papatyagiller familyasından yaygın bir bitki türüdür.
Bugünlerde çiçeklenmeye başladı. Arıların en çok ziyaret ettiği bitkilerden biridir. Karahindiba (Taraxacum officinale), papatyagiller familyasından yaygın bir bitki türüdür. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" denilmiştir.
Mısır ve Kıpçak Türklerinin "katagan", Çağatay Türklerinin "saçratku" olarak bildikleri bu bitki günümüzde "karahindiba" olarak adlandırılmıştır. Aslında, hindiba ismi Arapça kökenli bir kelimedir. Bir göz hastalığı olan trahomun tedavisinde kullanıldığından bu ismi almıştır. Anadolu'da acıgıcı, acıgünek, güneyik, çıtlık, cırtlık ve arslandişi isimleri verilmiş olsa da en yaygın olarak kullanılan adı radikadır.
Karahindiba hemen bütün Anadolu’da sıklıkla görülen, tarla ve yol kenarlarında, meralarda, şehirlerin park ve bahçelerinde kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitkidir. Çiçek sapı ve yaprakları kırıldığında kengel denilen acı bir süt çıkmaktadır. Sapların tepesinde kömeç halindeki altın sarısı çiçekleri kış ortasından itibaren bölgelere göre sonbahara kadar açar. Daha sonra bu çiçek kömeçleri karahindibanın tohumlarını taşıyan beyaz toplara dönüşürler. Bu beyaz topçukları oluşturan meyve kapçıkları en hafif rüzgârda bile havada asılı halde uzak mesafelere taşınabilir.
Besleyici değeri oldukça yüksek olan karahindiba, %5’e varan oranlarda potasyum içermektedir. Doğal bir potasyum kaynağıdır. A ve C vitamini, nikotinik asit, kalsiyum ve bazı mineraller bakımından son derece zengindir. Ayrıca, torexacin, retinol, levulin, inulin gibi bileşikler de içerir. Bu nedenle yaprakları salatalara katılıp yenir. Kökü de, yaşken doğranıp salatalara katılır. Kurutulan kökü birçok ülkede öğütülüp acı hindiba kahvesi olarak içilir.
Avrupa’nın bazı ülkelerinde ve Hindistan’da tarımı yapılan çeşitleri bulunmaktadır.
Kök sakızı da denilen bitki, köklerinden çıkan sıvının pıhtılaştırılıp kurutulmasıyla kauçuk üretiminde de faydalanılmaktadır.
Kuzey yarıkürenin hemen bütün bölgelerinde yabani türlerine rastlanan karahindiba önemli şifalı bitkilerden biridir. İdrar söktürücü, safra salgılarını arttırıcı, karaciğeri güçlendirici, böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını destekleyici ve antiromatizmal etkileri vardır. Kökleri antiviral, iştah açıcı, safra kesesi ve karaciğer fonksiyonlarını destekleyici ve sindirime yardımcı özellikler taşırken, yapraklarının idrar arttırıcı ve böbrek fonksiyonlarını destekleyici, çiçeklerinin ise antioksidan ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkileri vardır.
Karahindiba önemli polen ve nektar kaynaklarındandır. Kışı ılıman geçen bölgelerde ocak ortasından itibaren çiçek açmaya başlar. Hava sıcaklığının yükseldiği günlerde arılar tarafından yoğun bir şekilde ziyaret edilir. Arıların kıştan çıkışta yeni yavru döneminde karahindiba çiçekleri arıların en önemli destekçisidir. Bazı ülkelerde, şehir yeşil alanlarının temizlik biçimi karahindiba çiçeklerinden dolayı ertelenmektedir. Karahindiba nektarı aynı zamanda mineral zenginliği ile de arı sağlığını desteklemektedir.
Karahindibanın çiçeklenme döneminde arı faaliyetleri kısıtlı da olsa başka çiçek bulunmayışı, önemini bir kat daha artırmaktadır.
