.
Tatlı pelin olarak da isimlendirilen geleneksel Çin tıbbının vazgeçilmez bitkisi Artemisia, papatyagiller familyasından tek yıllık bir türdür. Ilıman Asya’nın doğal bir türüdür. Dünyanın farklı bölgelerinde yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Sapı kahverengimsi veya menekşe kahverengidir. Bitkinin kendisi tüysüzdür ve doğal olarak 30 ila 100 cm kadar büyür. Kültür koşullarında 2 metre kadar büyümektedir. Yaprakları 3-5 cm uzunluğundadır. Yaprakların yoğun aromatik kokusu karakteristiktir. Kuru yaprakları %2 civarında artemisin içerir. Küçük çiçekler 2–2,5 mm çapındadır ve gevşek salkımlar halindedir. Çiçek rengi yeşilimsi sarıdır.
Artemisia, uzun bir yetişme süresine sahiptir. Erkenci çeşitler 190, geçci çeşitler 240 günde hasada gelmektedir. Hasat genellikle çiçeklenme döneminde yapılmaktadır. İyi yetiştirme şartlarında 300 kg civarında %1.5-2.0 artemisin içeren ot elde edilmektedir.
Tipik bir sıcak iklim bitkisi olan Peygamber Süpürgesi, 20-25 derece sıcaklıklarda iyi büyümekte, toplam sıcaklık isteği 3500-5000 derece arasında değişmektedir.
Büyüme mevsimi boyunca yıllık yağış miktarı 600 mm'den yüksek olan yerlerde sulanmaksızın yetiştirilmektedir. Drenajı iyi derin toprakları tercih etmektedir. Potasyumlu gübrelerden hoşlanmaktadır. Dekara 7 kg azot, fosfor ve potasyum uygulanması verimi ve kaliteyi artırmaktadır.
Ekimde dekara 2000 bitki gelecek şekilde tohum veya fide kullanılmaktadır. Sıraya ekim veya dikim ot mücadelesini kolaylaştırmaktadır. Çiçeklenme başında hasat yapıldıktan sonra doğal olarak kurutulmakta ve yapraklar saplardan ovalanarak ayrılmaktadır. Kurutma sıcaklığı 40 dereceyi geçmemelidir.
Peygamber süpürgesi, geleneksel Çin tıbbında binlerce yıldır kullanılmaktadır. Reçete edilen karışımları oldukça fazladır.
İçerdiği Artemisinin öteden beri bilinen en önemli kullanım alanı sıtma hastalığıdır.
1971 yılında bilim insanları bitki ekstraktlarının primat modellerinde antimalaryal aktiviteye sahip olduğunu ve 1972'de aktif madde olan artemisinin izole edildiğini ve kimyasal yapısını belirlemişlerdir.
Artemisia, yüksek antioksidan aktivite gösteren fenolik bileşikler içermektedir. Kumarinler, flavonlar, flavonoller, fenolik asitlerce zengin olup, yapraklarında 50’den fazla bileşik bulunmaktadır.
Son 20 yılda araştırmacılar sıtmaya karşı artemisinin aktivitesine odaklanmışlardır. Antimalaryal ilaçlar geliştirmek için yoğun araştırmalar yapmışlardır. 1970'lerde Çinli bilim adamı Tu Youyou, yaptığı çalışmalarla, Artemisia yapraklarından artemisini izole etmeyi başarmış ve 2015 yılında Nobel Fizyoloji ve Tıp ödülüne layık görülmüştür.
Tu Youyou ve arkadaşları, Artemisia yapraklarından aktif madde eldesinde düşük sıcaklıkta eter bazlı ektraksiyon yöntemi geliştirmişlerdir. Saflaştırma işlemleri, aktif molekülü izole etmek için kullanılmış ve klinik deneyler, aktif bileşenin etkili bir ilaç olduğunu göstermiştir.
Artemisia ektraktları, birçok ülkede tıbbi uygulamaları destekleyici ve tamamlayıcı olarak kullanılmaktadır.
Çayı da kullanılan bu bitkinin etken maddelerinin kanser araştırmalarında da kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde ateş, soğuk algınlığı, sindirim rahatsızlıkları gibi pek çok sorunun giderilmesinde yararlanılmaktadır. Sentetik kimyasallara dirençli ırklar geliştiren pek çok hastalıkla mücadelenin zorlaştığı son zamanlarda tamamlayıcı ve destekleyici uygulamalara her geçen gün daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Neticede, tatlı pelin veya Peygamber süpürgesi olarak bilinen Artemisia bitkisinden etken madde izole edilmiş ve alternatif tıbbi tedavilere yeni bir boyut kazandırılmıştır.
