Karbondioksitten sonra küresel ısınmada ikinci önemli aktör olan metan gazı salınımı son yıllarda artmaya devam ediyor. Hem de rekor kırarak artıyor.
Karbondioksitten sonra küresel ısınmada ikinci önemli aktör olan metan gazı salınımı son yıllarda artmaya devam ediyor. Hem de rekor kırarak artıyor.
2000 ve 2017 arasında, sera gazı seviyeleri, iklim modelleri temelinde 21. yüzyılın sonundan önce 3-4 dereceye kadar ısınmaya yol açacağını göstermektedir. Bu sıcaklık artışı, bilim adamlarına göre, orman yangını, kuraklık ve sel gibi doğal afetlerin, kıtlık ve kitlesel göç gibi sosyal sorunların doruğa çıkacağı seviyedir.
2017 yılı küresel metan verilerine göre Dünya'nın atmosferi, 100 yıllık bir sürede, ısıyı yakalamada karbondioksitten 28 kat daha güçlü olan renksiz, kokusuz gazı yaklaşık 600 milyon ton emmiştir. Tüm metan emisyonlarının yarısından fazlası artık insan faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır. Yıllık metan emisyonları, atmosferdeki metan konsantrasyonlarının nispeten kararlı olduğu 2000'li yılların başından itibaren %9, diğer bir deyişle yılda 50 milyon ton artmıştır.
Isınma potansiyeli açısından, 2000 yılından bu yana fazladan metanı atmosfere eklemek, karayollarına 350 milyon adet araba eklemeyle aynı kapıya çıkıyor.
Küresel olarak fosil yakıt kaynakları ve inek çiftlikleri, metanın yukarı doğru tırmandıran ikiz motor gibidirler. Sığır ve diğer geviş getiren hayvanlardan kaynaklanan emisyonlar, ne yazık ki metan için fosil yakıt endüstrisinden gelen emisyonlar kadar büyümüş durumdadır.
2000-2017 yılları arasında yapılan çalışma dönemi boyunca tarım, insan faaliyetleri ile ilgili tüm metan emisyonlarının yaklaşık üçte ikisini, kalan üçte birini fosil yakıtlar oluşturmuştur.
Tarımdan gelen metan emisyonları 2017 yılında 2000-2006 ortalamasından yaklaşık %11 artışla 227 milyon ton metana yükselmiştir. Fosil yakıt üretimi ve kullanımından ortaya çıkan metan miktarı ise 2017 yılında, önceki dönemden yaklaşık %15 artışla 108 milyon tona ulaşmıştır.
2000-2017 yılları arasında metan emisyonları Afrika ve Orta Doğu'da önemli artışlar göstermiştir. Çin, Avusturalya ve Pasifik adalarında ise aynı dönemde metan emisyonu yılda 10-15 milyon ton civarında artmıştır. ABD de aynı dönemde yıllık 4.5 milyon ton metan emisyonu artışına neden olmuştur. ABD’de doğalgaz kullanımı arttığı için karbondioksit emisyonu azalış göstermiştir.
Avrupa’da, son yirmi yılda metan emisyonları azalış göstermiştir. Azalmasının nedenleri arasında daha az sığır eti tüketimi, daha fazla tavuk eti ve balık tüketimi, gübre ve çöpün biyogaza çevrimi yer almaktadır.
Tropik ve ılıman bölgeler, metan emisyonlarında en büyük sıçramayı göstermektedir. Kutuplarda metan emisyonu sıfıra yakındır.
Metan emisyonlarını azaltmak için sığır besleme, çeltik yetiştirme ve yeme alışkanlıklarının değiştirilmesi, sığır çiftliklerinde ortaya çıkan gübrenin biyogaza dönüştürülmesi gerekiyor. Aksi taktirde, karbondioksitten 28 kat daha tehlikeli olan metan artışı, küresel ısınmayı daha da artıracak gibi görünüyor.
