Arıcıların önemli bir kısmı ana arıların performans yetersizliğinden şikâyet eder.
Arıcıların önemli bir kısmı ana arıların performans yetersizliğinden şikâyet eder. Özellikle satın alınan ana arıların zayıf olduğunu, yeterli yumurta bırakmadığını, arıların yalancı meme yaparak ana arıyı tehdit ettiğini söyler. Bazen de ana değiştirme faaliyetleri ana arının yetmezliğinin bir sonucudur.
Her ne kadar kovan içerisindeki bütün düzen ana arının kontrolünde olsa da, demokrasi vardır ve işçi arılar ana arıyı değiştirmeye karar verebilirler. Ana arının yumurta bırakma düzenine müdahale edebilirler.
Bilim adamları, kraliçe arı başarısızlığına dair önemli ipuçları yakaladılar. Koloni ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biri olan ticari arıcılıkta kalıcı bir sorunun arkasındaki gizemleri çözmüş görünüyorlar.
Kraliçe kovanı korumak için yeterince döllenmiş yumurta üretemediğinde koloni çökmektedir. British Columbia Üniversitesi ve North Carolina Eyalet Üniversitesi uzmanları tarafından gerçekleştirilen araştırmada, ana arılarda farklı stres koşulları altında aktive olan belirli proteinler tanımlandı. Bu stres koşulları, aşırı sıcak, aşırı soğuk ve böcek ilacına maruz kalma olarak gösteriliyor. Kraliçenin vücudunda depolanan sperma miktarı da yeterince döllenmiş yumurta üretiminde etkili oluyor.
Bilim adamları yeterince döllenmiş yumurta bırakamayan ana arıların, diğer ana arılara göre daha fazla sıcaklık ve böcek ilacı şokuna maruz kaldıklarını tespit ettiklerini belirtiyorlar. Araştırma sonuçları, arıcıların gelecekte ana arı başarısızlığını anlamalarına ve önlemelerine yardımcı olacak bilgiler içeriyor.
Kraliçeler 15 ila 38 santigrat derece arasında tutulduklarında güvenli bir şekilde yumurta bırakmaktadırlar. Bu sıcaklıkların altında ve üzerinde meydana gelen sıcaklıklar ana arının günlük yumurta sayısını azaltıyor. Arıcılar bu noktada kovanın iklimlendirme düzenine müdahale edebilirler. Kışa doğru fazla petekleri almak ve kovan açıklıklarını azaltmak, bu konuda koloniye yardımcı olmak işe yarıyor. Sıcaklık stresine maruz kalmış bir kovanda ana arı yumurta yapmıyor veya az yapıyor diye değiştirmeye gerek yok.
Yüksek sıcağa veya düşük sıcağa maruz kalma ticari ana arıların en fazla başına gelen sorunlardan biri. Nakil esnasında ana arılar üşür ise veya yüksek sıcağa maruz kalırsa yumurta performansları düşmektedir.
Ana arının yumurta performansını etkileyen en önemli faktörlerden biri de böcek ilaçlarıdır. Artık ilaçsız bölge bulmak neredeyse zorlaştı. Meyve bahçelerinde, sebze tarlalarında aşırı ilaç kullanılıyor. Tarlacı arıların polen ve nektarla birlikte kovana taşıdıkları ilaç etken maddeleri hem yavru ölümlerine hem de ana arının yumurta seyrine doğrudan etkili olmaktadır. Ana arının beslenmesinde kullanılan polen ve nektar içinde bulunan ilaç etken maddeleri ana arının yumurta performansını yarı yarıya düşürmektedir. Nitekim ilaçlı bölgelerde koloni gelişimi önemli derecede yavaşlamaktadır. Özellikle ilkbaharda hububat ekili alanlarda süne ve benzeri böceklere karşı yapılan ilaçlamalar hem arı kaybına hem de ana arıların yetersizliğine neden olmaktadır.
Uzmanlar boşuna söylemiyor, çiçeğin değil kelebeğin bol olduğu yerlere gidin diye.