Arı ürünlerinin tedavi amaçlı kullanımı insanoğlunun var oluşundan beri süregelmektedir.
Arı ürünlerinin tedavi amaçlı kullanımı insanoğlunun var oluşundan beri süregelmektedir. Apiterapi, arı ürünlerini sağlık sorunlarının giderilmesinde kullanımı anlamına gelmektedir.
Propolis temelde arıların kovanın havalanmasında, kovan içi klimanın sağlanmasında kullandıkları reçine ve bitki özütlerini kullanarak ürettikleri hoş kokulu, reçinemsi bir maddedir.
Kılıcın savaş aracı olduğu dönemlerde yaraların tedavisinde sürekli olarak bal, balmumu ve propolis kullanılmıştır. Diğer yandan balmumunun malzeme saklamada, hatta ölüleri mumyalamada binlerce yıl önce kullanıldığına dair arkeolojik bulgular oldukça fazladır.
Apiterapi ürünlerinin başında propolis gelmekte ve insanoğlu tarafından binlerce yıldır kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde farklı ticari markalarla satışı hızla artmaktadır. Bununla birlikte propolisin içeriği yöreden yöreye ve toplandığı kaynaklara göre değiştiği için tedavi desteklerinde bir yeknesaklık sağlanamamaktadır.
Arılar propolisi var olduklarından beri, insanlar ise binlerce yıldır kullanmaktadır. İnsan için bu reçinemsi yapının keşfedilen yararları her gün daha da artmaktadır. Eski çağlarda kullanımı dikkate alınırsa, insanoğlu bütün sağlık sorunlarında propolis kullanmıştır.
Arının evcilleştirildiği Mısır’da binlerce yıl öncesine ait mumyalarda propolis kullanılmıştır. Daha o zamanlarda propolisin antimikrobiyal olduğu, çürükçül bakteri ve mantarları öldürdüğü veya gelişmelerine izin vermediği fark edilmiştir.
Eski yunan yazıtları propolisin iltihaplanan yaralar ve çürüklerin tedavisinde kullanıldığını belirtirken, Roma'da yara üzerine konulan lapa benzeri karışımın yapımında pratisyen hekimler tarafından kullanıldığı bildirilmektedir.
Alplerde bir mağarada 3000 yıl öncesine ait olduğu tahmin edilen bir kafatasında diş aralarında propolis bulunması, çok eskiden propolisin diş ağrılarının azaltılmasında kullanıldığını göstermektedir.
Propolis, İbranice eski vasiyetnamelerde tzori olarak geçmektedir ve tedavi edici özellikleri ile anılmaktadır.
Avrupa'da 12. Yüzyıla ait kayıtlarda propolisin medikal preparatlarının ağız ve yara enfeksiyonlarının tedavisi ve diş sağlığı için kullanımından bahsedilmektedir.
Aristo, kitabında arıların temiz bir kovana konduktan sonra içine petek ördüklerini, uçuş deliğini ise propolis ile daralttıklarını, bu maddenin yara iyileştirdiğini belirtmektedir.
Modern tıbbın kurucusu olarak bilinen Hipokrat ile İbn-i Sina’nın tariflerinde çok sayıda propolisli ürün bulunmaktadır.
Eskiden beri ağız içi rahatsızlıklarda, ülser ve benzeri rahatsızlıklarda kullanılan bir arı ürünü olan propolis, binlerce araştırmada test edilmekte ve sağlık alanında kullanım alanları belirlenmektedir.
Doğanın mucizesi olarak nitelendirilen propolis, yakın gelecekte içerdiği bileşiklerin ayrılmasıyla tedavide ve sağlık korumada çok daha etkili kullanılacaktır.
Bazı ülkelerde reçete edilmektedir. Bununla birlikte arıların topladığı bitki türüne göre içeriği değiştiği için çoğu tıp otoriteleri şüpheyle bakmaktadır. Yine de yan etkilerinin pek bulunmaması, insanın bağışıklık sistemini destekleyen bir ürün olması tamamlayıcı ve destekleyici tıbbi uygulamalarda rahatlıkla kullanılmaktadır.
