MANTIKLI SÖYLEŞİLER

“Akıl yürütmede doğruluk” deniyor “Mantık” açıklamasında.

“Akıl yürütmede doğruluk” deniyor “Mantık” açıklamasında.
.
Kavga etmeye çalışan birine, “Mantıklı ol” derken, “Doğru düşün ona göre hareket et!” demek isterler adama.
.
Mantıklı sözler vardır:
Aç kalmak, alçalmaktan daha hayırlıdır. Ayakta ölmek diz üstü yaşamaktan iyidir.
Kargalar ötmeye başlayınca bülbüller susar.
İyi olmak kolaydır da zor olan adil olmaktır. Söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil.
Tilki kümesi iyi tanıyor diye bekçi yapılır mı?
Mantıklı düşünüp mantıksız davranmak insan yapısının özelliğidir.
Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür. Hayal gücü ise her yere.
Gençler ihtiyarların aptal olduğunu sanırlar ama ihtiyarlar gençlerin aptal olduğunu bilirler.
Hiç kimse vazgeçilmez değildir ve hiç kimse kendini vazgeçilmez sanan biri kadar aptal değildir.
.
Mantıklı yaşanmışlıklar vardır:
Biri Thales’e sorar;
“Sana göre dünyada biricik devamlı olan şey nedir?”
“Ümit” diye cevap verir, “Zira bizi en son bırakan budur.”
“Peki, öyleyse en kolay olan şey nedir?” diye sorulunca,
“Başkasına nasihat vermek” diye karşılık verir.
.
Mantıklı hikâyeler de anlatır bize yaşamı ve hepsi bir derstir aslında:
Adam, bir haftanın yorgunluğundan sonra, pazar sabahı kalktığında keyifle eline gazetesini aldı ve bütün gün keyif yapıp evde oturacağını hayal ediyordu.
Tam bunları düşünürken oğlu koşarak geldi ve parka ne zaman gideceklerini sordu.
Baba, oğluna söz vermişti; bu hafta sonu parka götürecekti onu, ama hiç dışarıya çıkmak istemediğinden bir bahane uydurması gerekiyordu.
Sonra gazetenin promosyon olarak dağıttığı dünya haritası gözüne ilişti.
Önce dünya haritasını makasla küçük parçalara ayırdı ve oğluna uzattı:
-“Eğer bu haritayı düzeltebilirsen seni parka götüreceğim!” dedi.
Sonra düşündü:
“Oh be, kurtuldum! En iyi Coğrafya profesörünü bile getirsen bu haritayı akşama kadar düzeltemez!”
Aradan on dakika geçtikten sonra oğlu babasının yanına koşarak geldi:
-“Babacığım, haritayı düzelttim. Artık parka gidebiliriz!” dedi.
Adam önce inanamadı ve görmek istedi.
Gördüğünde de hayretler içindeydi ve oğluna bunu nasıl yaptığını sordu.
Çocuk şu ibretlik açıklamayı yaptı:
-“Bana verdiğin haritanın arkasında bir insan resmi vardı. İnsanı düzelttiğim zaman dünya kendiliğinden düzeldi!”
…
Eğitimde de mantık dersleri vardır.
Doğru düşünmeyi, doğru karar vermeyi öğretir.
.
Öğretmen şöyle der:
-“Çocuklar! Bir işi, bir işçi on günde yaparsa, on işçi o işi kaç günde yapar?”
Sınıfın en haylazı cevaplar:
-“Bir günde yaparlar öğretmenim.” dedikten sonra devam etmiş konuşmasına:
-“Peki ben size bir soru sorayım: Bir transatlantik okyanusu 100 günde geçerse, yüz transatlantik okyanusu bir günde geçer mi?”
…
Yine böyle bir derste, üniversite öğrencisi mantık yürütme sınavındadır.
Profesör soruyor:
-“Uçakta 500 tuğla var.
Biri düştü, kaç tane kaldı?”
Öğrenci:
-“499.”
-“Doğru. Peki, bir fili kaç adımda buzdolabına sokarsın?”
-“Üç adımda. Buzdolabını aç, fili sok,  buzdolabını kapat.”
Profesör:
-“Doğru! Peki, zürafayı kaç adımda sokarsın buzdolabına?”
-“Dört adımda. Buzdolabını aç, fili çıkart, zürafayı sok ve buzdolabını kapat.”
-“Doğru! Aslanın doğum gününe tüm hayvanlar gitmiş, biri hariç. Hangisi?”
Öğrenci:
-“Zürafa gidememiş çünkü o hâlâ buzdolabında.”
-“Doğru! Bir nine Timsahlı bataklıktan geçmek istiyor. Bataklıkta kaç Timsah var?”
-“Sıfır. Onların hepsi Aslanın doğum gününde.”
Profesör:
-“Doğru. Nine bataklığı geçmeye başlamış, fakat ölmüş. Nasıl ölmüş?”
Öğrenci:
-“Kafatasının çatlaması sonucu.”
 Profesör:
-“Peki neden?”
Öğrenci:
-“İlk soruda ki uçaktan düşen tuğla kadının kafasına düşmüş de ondan…”
Profesör:
-“Hadi be…”
…
İşin içine mantık girince doğruya karar vermek, onu bulmak epeyce zorluyor insanı.
.
Mesela Temel gibi:
.
Temel bir yarışmaya katılıp kazanır ve kendisine bir kitap hediye edilir.
Kitabın adı da düz mantıktır.
Temel hediyeyi alırken sorar;
-“Bu kitapta ne yazıyor?”
-“Okuyunca öğrenirsin...”
-“Ben onunla uğraşamam anlat bakiim sen bana?”
-“Tamam, bak şimdi senin evinde akvaryum var mı mesela?”
-“Evet var...”
-“O zaman içinde su da vardır?”
-“Evet var...”
-“İçinde su varsa balık da vardır...”
-“Evet var...”
-“Balık varsa hayvanları da seviyorsundur sen?”
-“Evet...”
-“Hayvanlar seviyorsan insanları da seversin herhâlde?”
-“Evet…”
-“O zaman senin sevgilin de vardır?”
-“Evet var…”
-“Yaşlı görünüyorsun o zaman senin karın vardır?”
-“Evet var…”
-“E… Karın olduğuna göre de sen homoseksüel değilsindir?
-“Evet...”
-“Bak gördün mu?”
Temel çok etkilenir!
Kitabi alır koltuğunun altına eve doğru giderken Dursun’u görür...
Dursun sorar;
-“Temel o ne?”
-“Düz mantık kitabı!”
-“Nasıl bir şey o? Anlat bakalım hele…”
-“Bak şimdi… Sizin evde akvaryum var mı?”
-“Yook!”
-“Ula ne diyorsun? Öyleyse sen homoseksüelsin…”
…
Bu kadar esprili mantık konularından sonra ciddi olanını sona sakladım:
.
Rusya’da en yüksek not “beş” iken, bir çocuğun boş kâğıt verse bile alabileceği en düşük not “iki” imiş.
Bu uygulamadan yeni haberdar olan birisi şaşkınlıkla Moskova Üniversitesi’nden Dr. Theoder Medraev’e sormuş;
“Boş kâğıt veren bir öğrenciye neden ‘sıfır’ yerine’iki’ veriyoruz? Niye öğrencilere adil davranmıyoruz?” diye.
Medraev bu soruyu şöyle cevaplamış:
“Her sabah 7’de, soğuk havalarda bile kalkıp okula gelen, tüm dersleri takip eden, toplu taşıma ile sınava saatinde yetişen ve soruları cevaplayamasa bile en azından sınava giren ve başka bir hayat yaşayabilecekken okumayı seçen birine nasıl sıfır verebiliriz.
Biz, sadece sınavdaki sorunun cevabını bilmiyor diye hiçbir öğrenciye sıfır veremeyiz.
En azından insan olduğu ve denediği için o öğrencilere de saygı göstermeliyiz.”
.
Yazının başından beri mantık deyip durduk.
Bakalım siz mantıklı mısınız?
Çözün soruları sonunda kendinizin ne kadar mantıklı olduğunuzu ölçmüş olacaksınız?
.
10 soruyu 1 dakika içinde cevaplamanız gerek! Zeka soruları karşısında verdiğiniz her doğru cevabı not edin.
.
1. Doktorunuz size 3 hap verir ve bunları yarımşar saat arayla almanızı tavsiye ederse, ilaçların tamamını bitirmeniz ne kadar sürer?
.
2. Bazı aylar 30, bazıları 31 çeker; kaç ayda 28 gün vardır?
.
3. Bir çiftçinin 17 koyunu vardı. Sürüde salgın hastalık oldu, dokuzu ağır hastalandı, diğerleri öldü. Çiftçinin kaç koyunu var?
.
4. Akşam saat sekizde yatıyorum ve yatarken guguklu saatimi sabah dokuza kuruyorum kaç saat uyurum?
.
5. 30’u yarıma bölüp 10 eklediniz, kaç etti?
.
6. Sadece bir tek kibritiniz var, içinde bir gaz lambası, bir gaz sobası, ve bir de mum bulunan karanlık ve soğuk bir odaya girdiniz… Önce hangisini yakarsınız?
.
7. Hz. Musa gemisine her hayvandan kaçar adet aldı?
.
8. Adamın biri dikdörtgen biçiminde ve her cephesi güney manzaralı bir ev inşa ediyor. Evi kocaman bir ayı ziyaret ederse bu ayı ne renk olur?
.
9. 3 elma vardı, ikisini aldım. Kaç elmam var?
.
10. Chicago’dan hareket eden 43 yolculu bir otobüs kullanıyorsunuz. Pittsburgh’da 7 yolcu binip, 5 yolcu indi. Cleveland’da 8 yolcu indi, 6 yolcu tuvalete gidip geldi ve 4 yeni yolcu bindi. 20 saat sonra Philadelphia’ya vardınız. Şoförün yaşı kaçtır?
.
Soruların cevapları:
Cevap 1: Bir saat. Birinci hapı yuttunuz, yarım saat sonra 2’inciyi ve yarım saat sonra da 3’üncüyü: Toplam 1 saat.
Cevap 2: Tüm aylarda 28 gün vardır.
Cevap 3: 9 canlı koyun.
Cevap 4: Guguklu saatler gece gündüz ayrımı yapmadığı için sadece 1 saat uyursunuz.
Cevap 5: 70 eder. Yarıma bölmek, 2 ile çarpmak demektir.
Cevap 6: İlk önce kibriti yakmanız gerekir.
Cevap 7: Sıfır adet. Çünkü gemisine hayvan alan Nuh Peygamberdi.
Cevap 8: Ayı beyaz olur. Evin her cephesi güneye baktığına göre, bina kuzey kutbundadır.
Cevap 9: 2 elmanız var.
Cevap 10: Şoför sizsiniz demiştik ya.
.
Sorularınızın cevaplarını değerlendirme:
10 doğru: Einstein Seviyesi
9 doğru: Çok üst seviye.
8 Doğru: Üstün seviye
7 doğru: Ortalama üstü.
6 doğru: İyi.
5 doğru: Ortalama.
4 doğru: Ortalama altı.
3 doğru: Düşük.
2 doğru: Yetersiz.
1 doğru: Vasat.