18 Ekim'de Osman Kavala'nın tutukluluğunun dördüncü yılı nedeniyle ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka, Kanada ve Yeni Zelanda'nın imzaladığı ortak bir açıklama yapıld
18 Ekim'de Osman Kavala'nın tutukluluğunun dördüncü yılı nedeniyle ABD, Fransa, Almanya, Hollanda, İsveç, Norveç, Finlandiya, Danimarka, Kanada ve Yeni Zelanda'nın imzaladığı ortak bir açıklama yapıldı. Üzerinden bir hafta geçtikten sonra, mazot, gübre ve diğer zamların üzerini örtmek için olacak ki, Cumhurbaşkanı, anılan büyükelçilerin istenmeyen adam ilan edilmesi için Dış İşleri Bakanına talimat verdiğini açıkladı. Malum Kaval bir açılan her davadan beraat etti ve yeniden hakkında dava acıkılarak tutuklandı. Artık adamın savunacak bir yeri kalmadı. Tutuklanma nedeni de yasal görünmüyor.
İstenmeyen Adam ilan edilsin talimatı üzerine dışişlerinden henüz bir açıklama yapılmadı. Suskunluklarını koruyorlar. Hemen üzerine atlayıp dumanını çıkarmaları gerekiyordu değil mi? Ama istenmeyen adam ne anlama geliyor bakınca biraz sıkıyor demek ki.
İstenmeyen Adam (Personae Non Grate) bazen kendi korumasını kaldırmak için yabancı diplomatlara ev sahibi ülke tarafından uygulanan bir pozisyondur. Dokunulmazlığın kaldırılması ve yargı yolunun açılmasına benzerlik gösterir.
Diplomatik İlişkileri İlişkin Viyana Sözleşmesinin 9. Maddesi uyarınca bir devlet herhangi bir yabancı büyükelçi veya temsilciyi istenmeyen adam ilan edebilir. Bu şekilde beyan edilen bir kişi genellikle ülkesine geri gönderilir. Ya da ülkesi tarafından geri çağrılır.
Genellikle bu tutumlar, ülke içinde, ülkenin iç işlerine karışan yabancı diplomatlara karşı sergilenir ve uygulanır. Çok da sert uygulamaları vardır. Tutuklananlar bile olmuştur. Malum rahip hikayesi daha yenidir. Tutuklandı ama ardından adam gidip Trump ile fotoğraf çektirdi.
Dünya’da ilginç İstenmeyen Adam uygulamaları bulunuyor.
2011 yılında Ekvator hükümeti, diplomatik yazışmaların sızdırılmasının bir sonucu olarak ABD büyükelçisini sınır dışı etti. ABD de buna aynı düzeyde cevap verdi ve Ekvator büyükelçisini sınır dışı etti. Malum WikiLeaks belgeleri havalarda uçuşuyordu o zamanlar.
Filipinler'de, eyaletlerin, kasabaların ve şehirlerin yerel yasama organları, diplomat olmayanlar ve Filipinli vatandaşlar da dahil olmak üzere belirli kişi veya grupları da istenmeyen adam ilan edebilmektedir. Bu, yerel düzenlemeleri veya yasaları ihlal eden kişiye yanıt olarak kabul edilir.
Dünyada istenmeyen adam uygulamalarına çok sayıda örnek bulunuyor. Bizdeki büyükelçilerinki uyuyor mu su götürür.
Ekim 2010'da İtalyan şarkıcı Abano Carrisi, Azerbaycan'ın izni olmadan Dağlık Karabağ’ı ziyaret etmesi nedeniyle Azerbaycan’da istenmeyen kişiler listesine dahil edilmiştir.
Eylül 2017'de, Kuzey Kore’nin Meksika Büyükelçisi, Kuzey Kore’nin nükleer faaliyetlerine bir tepki olarak istenmeyen adam ilan edilmiş ve ülkeyi terk etmesi için 72 saat süre tanınmıştır.
Ocak 2009'da Venezüella Hükümeti İsrail’in Gazze’de uyguladığı işkenceler nedeniyle İsrailli diplomatları sınır dışı etmiş, İsrail aynı şekliyle cevap vermiştir.
23 Kasım 2013 tarihinde Mısır Hükümeti askeri darbe sonrasında “İçişlerine Karıştığı” gerekçesiyle Kahire Büyükelçisini istenmeyen adam ilan etmiştir. Türkiye de buna aynı şekliyle karşılık vermiştir.
Örnekleri çoğaltmak mümkün. Ancak anılan büyükelçilerin mensup oldukları ülkelere bir bakmak lazım. Ticaretin alışverişin en yüksek olduğu ülkeler. Akıllıca mı? Değil elbette. Kavala’nın vakfına göre iktidar partisi yetkililerinin de anılan vakıfla yakından ilişkileri vardı. Halen devam ediyor mu bilinmez.
