Asgari ücret işi hiçbir zaman kimseyi memnun etmemiştir. Yüksek olsa işveren, Az olsa işçiler isyan eder dururlar.
Asgari ücret işi hiçbir zaman kimseyi memnun etmemiştir.
Yüksek olsa işveren,
Az olsa işçiler isyan eder dururlar.
.
Haklılar mı?
Sonuna kadar hem de…
.
“Araştırma yaptırdım;
İşçilere sordum,
İşverenlere sordum,
Profesyonellere sordum.
İşçilerimizin büyük çoğunluğu, yüzde 37’si;
3 bin 700 ile 4 bin arası beklentisi olduğunu söyledi.
Küçük işletmelerde çalışan işçilerin daha alt düzeyde talep ettiğini gördüm.”
.
Bu kelimeler sizce kime ait?
.
Kime biliyor musunuz?
“Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’e”
.
Sayın Bilgin, “Asgari ücret ne kadar olsun?” diyerek sağa sola sordurmana gerek yok ki…
.
“Önce sokağa çıkacaksın”…
İşin en önemli ve başlangıç kısmı burası.
.
Sonra,
Git markete,
Git pazara,
Git çarşıya,
Fiyatları gör,
Öğren…
.
Daha önceki fiyatları al eline (hani faiz sebep, sonuç söylemi öncesindeki),
Yeni aldığın fiyatlarla karşılaştırıver.
Al sana anket…
.
Aradaki fark, sana basitçe “fiyat artışını” gösterecektir.
.
Yapacağın iş artık kolay:
Önceki asgari ücreti öğren,
Bu artış oranı ile çarp,
Üzerine de refah payı koy,
Eski ücrete ekle.
Al sana yeni asgari ücret…
.
Yapabiliyor musunuz?
.
Yapamıyorsanız kusura bakmayın bari akıl vermeyin…
.
Bakanın söyleminde büyük çoğunluk dediği yüzde 37 işçi;
“3 bin 700 ile 4 bin arası beklentisi olduğunu söylemiş...”
.
Sayın bakan, lütfen algı yapmayın.
Benim sorduğum işçilerin hiç biri 5 binin altında rakam telaffuz etmedi.
.
Hepsi;
“Yanıyoruz,
Bittik,
Kahrolduk,
Çöktük” gibi kelimeler kullandı.
.
Yoksulluk sınırının 10 binin üzerinde seyrettiği ülkede, “3 bin 700 ile 4 bin arası maaş isteyecek işçi var mı?” bilemem.
.
Bu algı sonrası Bakan diyor ki:
“Toplumun, işçilerin beklentisini karşılayacak ciddi bir asgari ücret artışı gerçekleştireceğiz.
Düşük gelirli, asgari ücretle çalışanlar için bir bayram havası yaratacaktır…”
.
Sayın bakanım,
Bu işçiler;
“Belirleyeceğiniz asgari ücret sonrası mı bayram yapacak?”
Yoksa veremediğiniz rakam sonrası,
“Seçimlerde sizi gönderdikten sonra mı bayram yapacak?”
Göreceğiz…
…
Bu asgari ücret baştan da dediğim gibi iki tarafı değişik değnek.
.
İşin doğru şekli şu;
İşçi tarafı haliyle rahat etmek, “lay lay lom” hayat sürmek için yoksulluk sınırının üzerinde ücret ister,
İşveren de bu ücreti seve seve vermek ister.
.
Peki sorun ne?
.
Sorun;
İşverenin iyi kazanamamasında yatıyor…
Adam para kazansa neden işçisine vermesin ki?
.
Demek kazanamıyor.
.
Neden?
İşte bunu Sayın Bakana sormak lazım;
Memleketi uçurdunuz da,
İhracat rekorları kırdınız da,
Ülkede dövizi dip seviyelere indirdiniz de,
Üretimi tavan yaptırdınız da,
Ham maddeyi ucuz şekilde tedarik ettiniz de,
Fabrika açma rekorları kırdınız da,
İşsizliği dibe vurdurdunuz da;
İşverenler asgari ücreti 10 bin lira yapmadı mı?
İşte o zaman çıkın ortaya, istediğiniz gibi konuşup, kimseye sormadan asgari ücreti artırıp onlara bayram havası yaşatın.
.
Sayın bakanım;
Şimdi işveren, “Ekonomik olarak daralmadan geçiyoruz” diyen size;
“Ne verdiniz de ne istiyorsunuz?” derse?
.
20 senedir ülkeyi tek başınıza yönetiyorsunuz.
“Ne daralması?” diye sorarsa?
.
Ne diyeceksiniz?
Ne cevap vereceksiniz?
.
Şimdi eğri oturalım doğru konuşalım.
.
Patron yanında 50 işçi çalıştırıyor.
Girdileri dolara bağlı olarak tavan yapmış durumda.
Gelirleri dibe vurmuş.
Sattığı mala zam yapamıyor.
Maaşları zaten zor ödüyor.
Belki de Sigortaları ödeyemiyor.
.
Asgari ücretin “Bir kuruşluk” artışına bile dayanamayacak seviyede...
.
Bakan diyor ki:
“Toplumun, işçilerin beklentisini karşılayacak ciddi bir asgari ücret artışı gerçekleştireceğiz. Düşük gelirli, asgari ücretle çalışanlar için bir bayram havası yaratacaktır…”
.
Birinin bayramı olacak hadise, diğerinin sonu olacak belli.
.
Peki sonuç?
İşsizlik…
.
Denge nasıl kurulacak peki?
.
Diyorlar ki;
“20 senedir düşünselerdi…”
Artık çok geç…
***
ASGARİ ÜCRETİN TARİHÇESİ
İlk kez 1890’da Avustralya ve Yeni Zelanda’da uygulanmaya başlanan, 1900’lü yılların başı itibari ile de önce Avrupa’da, daha sonra da tüm dünyada uygulanmaya devam edilmiş.
.
Türkiye’de ise ilk kez 1974’te yayımlanan yönetmelikle asgari ücret uygulaması başlanmış.
.
Uluslararası sözleşmelerde ücret tanımı;
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 23. maddesine göre, çalışan herkesin kendine ve ailesine insanlık onuruna uygun bir yaşayış sağlayacak, her türlü sosyal koruma aracılığıyla da tamamlanan adil ve elverişli bir ücret almaya hakkı vardır.
.
Dış dünyada asgari ücret?
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün “131 Sayılı Asgari Ücret Tespitine İlişkin Sözleşmesi”ne göre;
“İşçinin ve ailesinin ihtiyaçları, genel ücret seviyesi, hayat pahalılığı, sosyal güvenlik yardımları ile diğer sosyal grupların göreli hayat standartları; asgari ücretin belirlenmesinde dikkate alınması gereken unsurlardır.”
.
Türkiye bu Sözleşmeyi henüz onaylamamış olsa da imzacısı olduğu “Avrupa Sosyal Şartı”, taraf ülkelere benzer bir yükümlülük getiriyor.
.
Avrupa Sosyal Şartı’nın 4. maddesine göre, “Tüm çalışanların, kendileri ve ailelerine iyi bir yaşam düzeyi sağlamak için yeterli ve adil bir ücret alma hakkı” var.
.
Ancak sendikalar,
“Türkiye’de bu maddeye uygun hareket edilmediğini ve asgari ücretin belirlenmesinde işçinin ailesinin hesaba katılmadığını” ifade ediyorlar.
***
KISKANÇ AVRUPA’DA ÜCRET
“Avrupa’da en düşük asgari ücret Türkiye’de” lafı üzerine girdim internete.
“Doğruluk payı” adlı sitede buldum aradığımı.
.
Şimdi sıralamaya bakalım:
Euro olarak;
Lüksemburg 2.202
İrlanda 1.724
Hollanda 1.685
Belçika 1.626
Almanya 1.614
Fransa 1.555
İspanya 1.108
Slovenya 1.024
Malta 785
Portekiz 776
Yunanistan 758
Litvanya 642
Slovakya 623
Polonya 614
Estonya 584
Çekya 579
Hırvatistan 563
Letonya 500
Romanya 458
Macaristan 442
Bulgaristan 332
Türkiye 176
.
Söylenen söz doğruymuş meğer.
.
Daha önce bizim alt sıramızda bulunan Bulgaristan bile bizi geçmiş.
.
Tevekkeli değil adamlar akın akın Edirne’ye alışverişe geliyor…
.
Bizim bir üst sıradaki Bulgaristan’ı yakalamamız için (eğer Euro böyle kalırsa tabi) asgari ücretin 5312 lira olması gerekiyor.
“Hem bayram yaptıracak bakana, hem de komisyona hatırlatayım” dedim.
