Devleti idare edenler, enflasyonla mücadele gerekçesiyle çiftçiyi adeta bitiriyorlar.
Yapılan uygulamalar akla ziyan. Uçak inmeyen havaalanlarına para ödeyen, otobanlara geçmeyen arabaların paralarını ödeyen zihniyet bunu da yapar ne yazık ki.
Bakın 2020 yılında harmandan sonra ne yapıldı? Türk çiftçisine makarnalık buğdayda taban fiyatı olarak 1800 TL fiyat açıklayan idareciler, Toprak Mahsulleri Ofisi vasıtasıyla dışarıdan 2 bin 450 TL’ye makarnalık buğday ithal edip, piyasaya Ekim ayında ton başına 1950 TL’den satışa çıkardılar.
Böyle bir uygulama ne işe yaradı acaba? Cevabı çok basit. İçerdeki fiyatları düşürdü. Üretici zarar etti. Daha önceki senelerde de bu yapılmıştı. Üretici gene zarar etmişti. Bazı üretici örgütleri kısık sesle yabancı çiftçilerle rekabet ettirmeyin demişlerdi. Bu rekabet falan değildi aslında. Dışarıdan pahalı alıp içeriye ucuz vermek, açık seçik Rus çiftçisine kazandırmaktır.
Aslında bu uygulamanın başka bir boyutu daha var. Toprak Mahsulleri Ofisi, ithalat için ihale açıyor. İhaleyi alan firma, ithal ettiği ürünü TMO’ya teslim ediyor. Un ve makarna fabrikası olduğu için ofisten ucuz fiyata makarnalık buğdayı geri alıyor.
Geçtiğimiz yaz yaşana dram da aynı. 2021 yılının haziran ayında Toprak Mahsulleri Ofisi'nin yaptığı 320 bin tonluk ihalede ithal arpa için verilen fiyat ton başına ortalama 2 bin 400 lira oldu. Tonuna 2 bin 400 lira vererek satın aldığı arpayı Toprak Mahsulleri Ofisi hayvan sahiplerine ve yem sanayicilerine tonu 1950 liradan verildi.
Geçtiğimiz yaz arpa hasadıyla birlikte fiyatlar, açıklanan taban fiyatların çok üzerine çıkmıştı. Devleti yönetenler TMO aracılığıyla fiyatı düşürdüler. Çiftçinin tam kazanacağı yerde kafasına vurdular.
Madalyonun öteki yüzünde ithalat belgesi olan yem sanayicileri, arpayı kamyondan indirmeden para kazandı. TMO’ya ithal ettiği arpanın tonunu 2450 liradan verdi, 1950 liradan geri aldı. İthalat lobisi çok para kazandı, Ukrayna çiftçisi iyi para kazandı, Türk çiftçisi karaları bağladı.
Yine geçtiğimiz günlerde bir ithalatçı firma TMO’nun açtığı buğday ithalat ihalesini kazandı. Rusya’dan getirdiği buğdayı tonunu TMO’ya 4750 liradan sattı ve un fabrikasında kullanmak üzere TMO’dan 2650 liraya geri aldı.
Devlet idaresi birilerine fahiş kazançlar elde ettirirken, çiftçisini canından bezdiriyor. Çok sayıda gıda ürününde bu uygulamalar yapılıyor. Pahalı alıp ucuza vermek işinden yandaş ithalatçılar iyi para kazanıyor. Paralarına para katıyorlar. Rus çiftçisi de iyi para kazanıyor. Türk çiftçisi masrafını kurtaramıyor. Desteklemesini bile bir sene sonra alıyor. Ne kadar mı? Almasa da olur diyecek kadar. Hatta bu sene dönüm başına 42 liradan 32 liraya düşürüldü.
Diyecek tek bir söz kalıyor. Üretenin ancak böyle canına okunur.
