Parkinson ileri yaşlarda sıklıkla görülen, beyindeki nöronların işlev bozukluğu sonucu ortaya çıkan, kronik ve sürekli ilerleyen hareket bozukluğuna neden olan bir hastalıktır.
Meyve ve sebzeler, insan sağlığını koruyan çok sayıda vitamin ve mineral içeriyor. Turunçgiller, meyveler, sebzeler, kırmızı şarap ve hatta bitter çikolatada bol miktarda bulunan flavonoidler, kanseri önlemede dahi işlevi olan fenolik bileşikler olarak kabul ediliyor. Meyve ve sebzelerin rengini ve lezzetini oluşturan pigmentler de flavonoidlerdir.
Flavonoidler, hücrelerin hasar görmesini önlemeye veya yavaşlatmaya yardımcı olan antioksidanlar gibi davranıyor. Ayrıca Alzheimer veya Parkinson hastalığı gibi sinir hücrelerinin bozulmasını da önlüyorlar.
Araştırmalar flavonoidlerin beyin sağlığı için olumlu etkileri olduğunu gösteriyor. Bilişsel kaybı da azaltıyor.
Yapılan çalışmalar, yüksek flavonoid içeren diyetle beslenen Parkinson hastalarının tüketmeyenlere göre daha uzun yaşadığını gösteriyor. 599'u kadın ve 652 erkek Parkinson hastasının diyetleri ile günlük aldıkları flavonoid miktarı gözden geçirildiğinde daha fazla flavonovid tüketen erkek hastaların ölüm riskinin %47 oranında daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Kadınlarda ise flavonoid tüketiminin ölüm riski üzerinde etkili olmadığı görülmüştür.
Bu çalışmada ilginç olan, programlı bir diyet yapılmadığı halde, Parkinson hastalarının gelişigüzel, programsız bir şekilde tükettikleri meyve ve sebzeler ölüm riskini erkeklerde neredeyse yarı yarıya düşürmüştür.
Çalışmanın sonuçlarını etkileyen faktörlerden biri, flavonoidlerin türü olarak görünüyor. Flavonoidler içinde en etkili olanların, renk maddeleri olarak bilinen antosiyaninlerin öne çıkması son derece anlamlı. Bu meyanda kırmızı ve mor renkler ile yeşil çayda bulunan flavan-3 antosiyanin bir adım daha öne çıkıyor.
Flavonoidlerin beyne nasıl fayda sağladığı konusunda fazla bilgi bulunmuyor. Beyin hücrelerinin ölümünü hızlandıran iltihabi gelişmelerin antioksidan gibi davranan flavonoidler tarafından engellenmesi muhtemel görünüyor. Diğer yandan flavonoidler, Parkinson'u hızlandıran iltihaba neden olan mikrobik etmenleri azaltabilir veya bağırsak mikrobiyomu üzerinde de etkili olabilirler.
Dopamin, vücut hareketlerinin düzenlenmesinde hayati rol oynuyor. Parkinson dopamin sentezleyen hücrelerin ölümü ve azalmasına bağlı olarak ilerlemeye başlıyor. Meyve ve sebzelerde bulunan flavonoidlerin dopaminle ilişkisi bilinmiyor. Bilinen en önemli gerçek, beyin hücrelerinin ölümünü flavonoidler yavaşlatıyor veya durduruyor.
Çalışmalar, hali hazırda Parkinson hastalığı olan kişilerde flavonoidlerin ölüm riskini, parkinsona yakalanma ihtimalini azalttığını gösteriyor.
Henüz çalışmalar derinlemesine yapılmamış olsa da, istatistikler meyve ve sebze tüketmenin Parkinson hastalığını yavaşlattığını gösteriyor. Etki mekanizması detaylı bir şekilde ortaya konabilirse, Parkinson hastalığı da tarihe karışacak gibi görünüyor.
Uzmanlar meyve ve sebze tüketiminin ileri yaşlarda çok yararlı olduğunu dile getiriyor. Ancak ilaç kalıntılarını da dikkate almak gerekiyor.
