Kıyıdan bakarken denize, Gemi yolculuklarımda, Kayıkla balığa çıktığımda görürüm o Yunusları.

.
Hal ve hareketleri insana sempatik gelir.
Onlarla beraber yüzmek, eğlenmek gelir içinden.
.
Balıkçıların ağlarını parçaladığından, “Canavar” lakabını taktıkları bu hayvan için insanoğlu özel kanunlar bile çıkartmalıdır.
Denizde hayvanın yiyeceğine ortak olurken, yiyeceğine dadanırken oncacık aklınla elbette bir tepki gösterecek ve ağlardaki balıklara saldıracaktır.
.
İnsanoğlu olarak kuruttuğumuz denizlerde, balık bulamayan yunusların her hareketi doğaldır ve öyle kabul edilmelidir.
.
Sevimli, zeki ve oyuncu yunuslarla ilgili internetten bulduğum bazı ayrıntılar var.
Nedir bunlar?
.
Misal:
Fil, maymun, insan gibi memeli canlılarla birlikte aynada kendini tanıyabilme yeteneğine sahip birkaç canlıdan biriymiş. Sadece kendilerini tanımakla kalmıyor, görünüşlerindeki değişiklikleri de fark edebiliyorlarmış...
.
Mesela:
Yunuslar “Delphinidae” (Okyanus yunusları),
“Platanistidae” (Hint nehir yunusları),
“Iniidae” (Yeni Dünya nehir yunusları),
“Pontoporiidae” (Tuzlu su yunusları) ve
Soyu tükenmiş “Lipotidae” (Baiji veya Çin nehir yunusları) gibi çeşitli yunus aileleri varmış.
Yaşayan en yakın akrabaları ise;
Su aygırlarıymış...
.
Mesela:
Filler hafızalarıyla meşhur olmalarına karşın, her şeyi birbiriyle mukayese etmeye meraklı insan evladı, yaptığı araştırmalar sonucunda yunusların hafızalarının fillerden daha uzun süreli olduğu sonucuna varmış.
Şişe burunlu yunuslar, 20 yıllık bir ayrılıktan sonra dahi, birlikte yaşadıkları başka yunusların ıslıklarını hatırlayabilirmiş.
Deniz memelilerinde toplumsal bağları koruma imkanı sağlayacak biçimde, her yunusun isim işlevi gören kendine özgü benzersiz bir ıslığı varmış.
.
Mesela:
Nefes almak için periyodik olarak su yüzüne çıkmak ve potansiyel yırtıcılardan kaçınmak için sürekli bilinçli olmak zorunda olan yunuslar, kara memelileri gibi, bir köşeye kıvrılıp uyuyamazlarmış.
Beyinlerinin yarısı bilinçli iken diğer yarısını dinlendirerek günlerce uyanık kalabilir ve bir gözü açık şekilde uyuyabilmeleri sayesinde uyku yoksunluğunun üstesinden gelebilirlermiş.
.
Mesela:
Katil balina veya Orca, yunus ailesinin en iri üyesiymiş.
Belirli avlar konusunda uzmanlaşmış popülasyonlardan oluşurlarmış.
Bazıları balıklarla beslenirken, bazıları fok ve yunus avlarmış.
Bazıları, balina yavruları ve hatta yetişkin balinaları avlayabiliyormuş.
.
Misal:
Araştırmacılar, onlarca yıldan beri memelilerin, heyecanlı, mutlu, stresli veya gruptan ayrılmış olduklarını göstermek için belirgin tıklamalar ve ıslıklarla gelişmiş bir iletişim biçimine sahip olduklarını biliyorlarmış.
Hayvanların farklı seslerinin ayırt edilebildiği bir su altı mikrofonu geliştirdikten sonra ilk kez iki yunus sohbet ederlerken kaydedilmiş.
Bilim insanları yunusların darbeli tıklamalarının hacmini ve sıklığını değiştirerek, “kelimeleri” oluşturduklarını ve insanların konuştuğu şekilde cümleler halinde birbirine bağladıklarını göstermiş.
.
Anlayacağımız.
Yunuslar harika yaratıklar.
Onları sevelim, koruyalım ve lütfen öldürmeyelim…
 
***
Bugün 27 Mart,
Dünya Tiyatrolar Günü.
Hepinizin tiyatro günü kutlu olsun.
Tiyatroları sonsuza kadar yaşatsın…