Hayvancılıkta probiyotiklerin kullanımı konulu AB projesinin yoğun eğitim programının ardından

Hayvancılıkta probiyotiklerin kullanımı konulu AB projesinin yoğun eğitim programının ardından Bulgaristan’ın Filibe kentinde 3000 başlık endüstriyel koyun çiftliği ile ticari probiyotik üretimini gerçekleştiren Gıda ve Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde yürütülen çalışmalar hakkında bilgi aldık. İki saat süreyle Osmanlı Dönemine ait mahalleleri ziyaret etme imkânı bulduk.
Filibe Osmanlı Döneminde en önemli kentler arasında yer alan bir şehir. Meriç Nehrinin kuzeyinde kurulu şehir tarihi yapıların çoğunu koruyor. 2019 nüfus sayımına göre 347.851 nüfusuyla Bulgaristan’ın Sofya’dan sonra ikinci büyük şehri. Ülkenin önemli ekonomi, ulaşım, kültür ve eğitim merkezlerinden biri durumunda.
Filibe, adını Makedonya Kralı II. Pilip’ten alıyor. Şehir, 2019 yılında Avrupa Kültür Şehri olmaya hak kazanmış.
Bölgenin hakkında çok eski tarihi hakkında bilgi bulunmuyor. Bölge, I. Murat tarafından feth edildikten sonra, İzmir, Aydın, Manisa, Konya ve Karaman yöresinden Yörük Türkmenler bölgeye iskan ettirilmiştir. Bölgede Türk ve Pomak nüfus hâlâ varlığını korumaktadır.
Filibe, Bulgaristan’ın başkenti Sofya’nın güneydoğusunda ve Meriç nehri kıyısındadır. Şehir, Yukarı Trakya Ovasının batı kısmını oluşturan Filibe Ovasının güney kesimindedir. Oradan kuzeybatıda Sredna Gora sıradağlarının zirveleri, doğuda Chirpan Tepeleri ve güneyde Rodop Dağları yükselir.
Başlangıçta, Filibe'nin gelişimi Meriç'in güneyinde iken son yüzyıl içinde nehir boyuna yayılmış durumdadır. Nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu bölgedir.
Filibe şehri Osmanlının balkanlarda en fazla önem verdiği şehirlerden biri olmuştur. Mimari olarak da Türk-Osmanlı Mimarisi dikkat çekiyor. 1363 yılında yaptırılan Cuma Camisi günümüze gelen en önemli mimari yapılardandır. Osmanlı evleri ''eski şehir'' denilen eski kent bölgesindeki yapılardır. Bugün birçok Osmanlı Köşkü sergi veya müze olarak kullanılmaktadır. Bazıları kafe ve butik otel olarak işletilmektedir. Şehrin çarşısı, Kapana ve eski kent dışındaki yapılar komünist dönemden kalan yüksek katlı binalardır.
Zengin bir tarım bölgesinin ortasında yer almasına rağmen, Filibe ekonomisi, 20. yüzyılın başlarından itibaren tarımdan sanayiye kaymıştır. Gıda işleme, tütün, malt sanayi ve tekstil en önemli sektörlerdir.
1989'da Komünizmin çöküşünden sonra çok sayıda sanayi tesisi kapatılmıştır.
Filibe, ülkenin en büyük ekonomisine sahiptir. Milli hasılada %7.5 paya sahiptir. Sermayenin başkenti durumundadır.
Filibe'nin uluslararası havaalanı, intermodal taşımacılık terminali, Trakya otoyolu ile çeşitli bağlantıları Meriç Otoyoluna yakınlığı ekonomik gücünü artırmaktadır. Yatırım yönünden de önemli potansiyelleri bulunmaktadır.
Turizm ve hizmet sektörleri her beş yılda bir katlanarak büyümektedir. Bu potansiyelleri fark eden Türk yatırımcılar da sürekli artıyor. Cuma Camisinin altında üç adet kafe ve restoranı bulunan Tekstilci Barış Bakan’ı tebrik etmek gerekiyor. 25 kişiye istihdam yarattığı gibi, Filibe’ye gelen vatandaşları evinde hissettiren hizmetleri takdire şayan. Aslında eski Osmanlı köşklerinin hepsi sosyal hizmet alanlarına uygun olarak işletilebilir.