Karşınızdaki insanı anlamanın çeşitli yolları vardır. “Ben adamı yürüyüşünden tanırım…”, “Bir konuşsun tamam…” şeklinde anlama yöntemleri olabilir.

Eskiler ise şöyle der:
“Bir kişiyi anlamak için;
Ya yola gideceksin,
Ya yemek yiyeceksin…”
.
“Tipine bakıp” anlamak zor.
O biraz ön yargılı olur gibime geliyor.
.
Arkadaşım şöyle derdi: “Ben yeni tanıdığım insan için düz çizgi çizerim. Kendisi altına düşmekte, üstüne çıkmakta özgürdür…”
Bu da bir düşünce şekli.
.
Tüm bunların dışında kişisel olarak geliştirdiğiniz değişik yöntemler de olabilir.
Bir tanesi “Burnuna bakarım” diyebilir,
Biri, “Gözlerine”,
Diğeri ise “Ayakkabılarına bakarım” der.
Ancak size ışık olması sebebiyle değişik yöntemler de bulmuşlar.
.
Misal;
“Sarhoşken ne yapıyor, ona bakarım” demiş biri.
Eyvallah.
“Ama içki içmiyorsa, yandın…”
.
Bir diğeri der, “Küfür ederken dikkat ederim, nasıl ediyor diye”
Hedefi ne?
Birine küfrederken hangi sıfatın, tamlamanın, eylem vaadinin seçildiği o insana dair işaretler taşır.
Zaten biri öfkelendiği anda, kontrol ettiği tüm değerlerini açığa çıkarır.
.
Değişik bir yöntem.
İşin zor yanı, “Ya küfür etmiyorsa?”
.
“Ben adamı çay isterken anlarım” dediğinde “Haydi ya!” şeklinde bir hayret sözcüğü ağzınızdan çıkabilir.
.
Anlatmış adam:
“İstediği kadar iyi, nazik, yüce gönüllü görünsün.
Bir insanın, kendisinin eşiti görmeyerek aşağıladığı meslek gruplarının bulunması bütün bu imajı yerle bir eder.
Garsonlarla, apartman görevlisiyle nasıl konuşuyor? Emir kipiyle mi? Ricayla mı?
Misal garsona şöyle mi diyor: ‘Çay getir’,
Apartman hizmetlisine, ‘Çöpü dök!’ mü diyor, Yoksa Lütfenli mi konuşuyor?”
Bu da bir yöntem.
.
“Bakarım insana” diyor:
“Etnik, dinsel, cinsel her tür ayrımcı beyan da, espri de, o insanı gerçekten tanımanız için malzeme verir.
Örneğin ‘Pis Göçmen’ diyen biriyle iki çift laf edecek mideniz var mı?”
.
Söylenecek söz yok.
Haklı…
.
Bundan sonrasını o anlatıyor:
“Hayatı boyunca hiçbir alanda ‘hırs’ sahibi olmamış birinin maçı kazanmak için her türlü çamur hareketi yapması olasıdır. Sert girer, çelme takar, durmadan itiraz eder. ‘Karıncayı incitmeyen’ bu adam bir de bakmışsınız yenilen bir golden sonra kaleciye dümdüz gidiyor mu ona bakın yeter...”
.
“Tabakta son kalmış patates kızartması, kalamar, kurabiye, her ne ise…
Bazı insanların sonsuz nezaketi masada kimsenin yiyememesine neden olur, o ayrı. Ama ‘son mu, başka biri var mı, yok mu?’ diye düşünmeden atlayanlar, pekiyi bir görüntü vermezler…”
.
“Gündemin en civcivli anlarından birinde birlikte ana haber bültenini izlemeyi deneyin. Toplumsal olaylara, çatışmalara, öğrenci protestolarına falan verdiği tepkileri inceleyin. ‘Sallandıracaksın üç tanesini Taksim’de’ kıvamındaysa tepkileri, geçmiş olsun.”
.
“Başlarından ne geçerse geçsin, bir insanın eski sevgilisinden, eşinden, eski arkadaşlarından söz ederken seçtiği sıfatlar, ne kadar düzgün biri olduğunun işaretidir.”
.
“Çok yalan söylüyor mu?
Söylediği yalanlarını inkâr ediyor mu?
Sizi sürekli aldatıp, kandırıyor mu?
Yalan konusu, bir kişiyi anlamanın en kolay yoludur…”
.
“Bu konuda fazla ayrıntıya gerek yok.
Hangi konu mu?
Anlarsınız ya.
Şey canım…
Bir insanı tanımanın en iyi yollarından biri de budur.
O aşamaya gelene kadar yapılan numaralar, sözler, yaklaşımlar…
Sonrasındaki hal ve gidişat, tam bir karakter veya karaktersizlik belirlemesidir…”
.
“Arkadaşınız direksiyon başında bir canavara mı dönüşüyor?
Yayalara, bisikletlilere, motorlulara katiyen yol hakkı tanımıyor mu?
Kadın sürücülere en ufak bir hatalarında saydırmaya mı başlıyor?
Bakıp karar verin…”
.
“İşyerinde terfi aldığı günün ertesi gün iş arkadaşlarına tavrı değişen biri mi var?
Söz söylemeye gerek yok, uzak durun…”
.
“Facebook’ta, Twitter’da kimi takip ediyor?
Hangi olaylara ne tip yorumlar yapıyor?
Kimleri, hangi durumları ‘beğeniyor’?
Yazı dili, imlası nasıl?
Bir insanı şakkadanak tanımanın en garantili yolu bu olabilir mi sizce?
Deneyin, görün…”
.
Tüm bunları sadece arkadaşlarınız için değil,
Yeni tanıdığınız biri için değil,
Siyasette sizden oy isteyenler için de kullanabilirsiniz.
Misal;
Oy kullanmaya gitmeden önce siyasetçiler için bu yazılanlara bakarak küçük bir test yapabilirsiniz…
.
Karakterden bahsedip de bir fıkra yazmadan olmaz.
.
Dağıstanlılar için çok karakterli insandır derler.
Tabi hepsi için değildir, insanın her türlüsü her ırkta var.
Karakterli, mert Dağıstanlılar meğer kavga etmeyi çok severlermiş.
Bir gün Rus'un biri Dağıstanlının arabasına çarpmış.
İçinden 3 Dağıstanlı çıkıp Rus’a:
“Kavga edeceğiz, hazırlan” demişler.
Rus:
“Abi affedin, özür diliyorum” dese de dinleyen yok.
Israrla “Yok! Biz kavga edeceğiz.” Diyerek sözünden dönmüyorlarmış.
Rus: “Abi polis çağıralım, hata kiminse ödesin” diye kavgadan kaçmaya çalışsa da Dağıstanlılar illa da “Kavga edeceğiz” diye ısrar ediyorlarmış.
Rus hala bir umut yalvarıyormuş:
“Abi ben sizin hasarı ödeyeyim, kavga etmeyelim.”
“Yok baba! biz kavga edeceğiz. Söz ağızdan çıkar bir kere…”
“Abi alın benim araba sizin olsun.”
“Mümkün değil, kavga edeceğiz.”
“Abi tamam ama böyle kavga olur mu? Siz 3 kişisiniz ben tek kişi? Nasıl olacak bu? Dağıstanlılara yakışmaz…”
Dağıstanlı lider yanındaki arkadaşına dönerek konuşmuş:
“Geç lan karşıya. İki ye iki Kavga edeceğiz...”  
.
Şimdi yukarıda yazdığım karakter tahlillerine bakarak şu Dağıstanlının karakter tayinini yapabilir misiniz?
 
***
Peki siz kendi karakterinizi nasıl bileceksiniz? Uzmanlar boş durmamış, size bir test hazırlamışlar.
Buyurun teste:
.
1. Kendinizi ne zaman en iyi hissedersiniz?
(a) Sabahları (2)
(b) Öğlenden sonra ve akşama doğru (4)
(c) Gecenin ilerleyen saatlerinde (6)
 
2. Nasıl yürürsünüz?
(a) Hızlı ve uzun adımlarla (6)
(b) Hızlı ve kısa adımlarla (4)
(c) Normalden yavaş ve etrafa bakınarak (7)
(d) Yavaş ve başı eğik (2)
(e) Çok yavaş (1)
 
3. İnsanlarla konuşurken
(a) Kollarımı göğsümde katlamış olarak dururum (4)
(b) Ellerimi sıkarım (2)
(c) Bir veya iki elimi belime koyarım (5)
(d) Konuştuğum insanlara dokunur veya ittiririm (7)
(e) Kulağımla oynar, çeneme dokunur veya saçımı düzeltirim (6)
 
4. Dinlenirken nasıl oturursunuz?
(a) Dizler katlanmış ve bacaklar birbirine bitişik olarak (4)
(b) Bacaklar çaprazlanmış olarak (6)
(c) Bacaklarımı uzatarak (2)
(d) Bir bacağımı altıma katlayarak (1)
 
5. Çok hoşunuza giden bir şey olduğunda ne yaparsınız?
(a) Büyük bir kahkaha atarım (6)
(b) Gülerim ama fazla sesli değil (4)
(c) Bir kerelik gülerim (3)
(d) Sessizce gülümserim (5)
 
6. Bir partiye veya sosyal etkinliğe katıldığınızda
(a) Herkes sizi fark edecek şekilde gürültülü bir giriş mi yaparsınız? (6)
(b) Sessiz bir giriş yapıp etrafınızda tanıdığınız birilerine mi bakınırsınız? (4)
(c) Çok sessizce girip kimsenin sizi fark etmemesine mi gayret edersiniz? (2)
 
7. Çok zor bir işe dikkatinizi vermişken rahatsız ediliyorsunuz. Ne yaparsınız?
(a) Bölünmeyi memnuniyetle karşılarım (6)
(b) Aşırı derecede rahatsız olurum (2)
(c) Belli olmaz. Bu iki uç arasında değişken davranışlar gösteririm (4)
 
8. En çok hangi rengi seversiniz?
(a) Kırmızı veya portakal rengi (6)
(b) Siyah (7)
(c) Sarı veya mavi(5)
(d) Yeşil (4)
(e) Koyu mavi veya mor (3)
(f) Beyaz (2)
(g) Kahverengi veya gri (1)
 
9. Yatakta uyumadan önceki birkaç dakikada
(a) Sırt üstü yatıp uzanırsınız (7)
(b) Karnınızın üstüne yatıp uzanırsınız (6)
(c) Hafif kıvrılmış olarak yan tarafınıza yatarsınız (4)
(d) Başınızı bir kolunuzun üzerine koyarsınız (2)
(e) Başınızı yorganın altına kapatırsınız (1)
 
10. Rüyanızda genellikle
(a) Düşersiniz (4)
(b) Kavga eder veya tartışırsınız (2)
(c) Birilerini veya bir şeyler ararsınız (3)
(d) Uçar veya yüzersiniz (5)
(e) Genelde rüya görmezsiniz (6)
(f) Rüyalarınız daima hoştur (1)
 
PUANLAR:
Şimdi cevaplarınızın yanındaki rakamları toplayınız.
 
60 PUAN VE ÜZERİ:
İnsanlar sana kırılgan bir eşya muamelesi yapıyorlar. Kibirli, bencil ve aşırı baskın birisi olarak görülüyorsun. İnsanlar size hayranlık duyup sizin gibi olmak isteyebilirler ama size her zaman güvenmezler ve sizinle çok yakın ilişkide olmaktan kaçınırlar.
 
51-60 PUAN:
İnsanlar sizi heyecan verici, havai, düşüncesiz yapıda, doğal liderlik özellikleri olan, her zaman doğru olmasa da hızlı karar veren birisi olarak tanırlar. Seni cesur, maceraperest birisi olarak tanırlar; her şeyi bir kez denemek isteyen, macera yaşamak için fırsatları kaçırmayan birisi.. Yaydığınız heyecandan dolayı insanlar sizinle aynı iş yerinde yaşamaktan zevk alırlar.
 
41-50 PUAN:
İnsanlar sizi taze, canlı, çekici, eğlendirici, pratik ve daima ilginç birisi olarak görürler; her zaman ilgi odağı olan ama çok aşırıya kaçmayacak kadar da dengeli birisi.. İnsanlar sizi ayrıca iyiliksever, düşünceli, anlayışlı ve kendilerini neşelendiren ve rahatlatan birisi olarak tanırlar.
 
31-40 PUAN:
İnsanlar sizi mantıklı, ihtiyatlı, dikkatli ve pratik birisi olarak görürler. Sizi zeki, yetenekli ve hünerli ama alçak gönüllü olarak tanırlar. Çok hızlı arkadaşlık kurmayan, ama arkadaşlarına karşı çok sadık olan ve onlardan da aynı şeyi bekleyen birisiniz.