Bal arısı, insan tarafından yenen yiyecekleri üreten tek böcektir. Güney Asya’da böcek yiyen toplumlar vardır ama gıda üreten tek böcek arıdır.
Bal, polen, arı sütü gibi ürünler beslenmede en kıymetli ürünlerdir.
Bir bal arısı 9 km kadar uçabilir ve saatte 24 kilometre hızla uçabilir. Yarım kilo bal yapmak için dünyanın çevresini üç kez olmak üzere 144.000 kilometre uçması gerekir. Arının dünyayı dolaşması için gereken enerji ise 30 gram baldır.
Balın %80'i şeker ve %20'si sudur. Şeker kompozisyonu nektar tedarikine göre değişebilir. En çok bulunan şekerler glikoz ve fruktoz gibi kolay sindirilen şekerlerdir.
Bal arıları, karınlarının alt tarafındaki sekiz çift bezden balmumu üretir. Balmumunu kovan içindeki bakıcı arılardan 15-18 gün yaşındaki genç arılar üretir. Bal arılarının her bir kilo balmumunu biyokimyasal olarak üretebilmeleri için yaklaşık 17-20 kilo bal tüketmeleri gerekir.
Arılar, dış sıcaklığın 43 veya -40 derece olmasına bakılmaksızın, merkezi kuluçka yuvalarında 32-33 derecelik bir sıcaklığı salkım oluşturmak veya fan yapmak suretiyle korurlar.
Kalabalık bir koloni, ilkbaharın sonlarında veya yazın başlarında 40.000 ila 60.000 arı içerebilir.
Kraliçe arı yaklaşık 2-3 yıl yaşar. Kovanın maksimum güçte olması gereken yaz aylarında günde 2500 civarında yumurta bırakır. Diğer bir deyişle peteğin bir yüzüne kemer dışındaki bütün gözlere yumurta bırakabilir.
Kraliçe, 1-2 günlük bir çiftleşme döneminde 17 adede kadar erkek arı ile çiftleşebilir. Çiftleşme esnasında çok süratli uçmak suretiyle güçlü erkek arıları seçebilir.
Kraliçe, 3 veya 4 yıllık yaşamı boyunca her gün 600-800 hatta 1.500 yumurta bırakabilir. Bu günlük yumurta üretimi kendi ağırlığına eşit olabilir. Çoğalma sezonunda kraliçe arı görevli işçi arılar tarafından sürekli beslenir ve bakımı yapılır.
İşçi bal arıları ilkbahar veya yaz aylarında yaklaşık 4 hafta, kışın ise 6 aya kadar yaşayabilirler.
Ortalama bir bal arısı ömrü boyunca bir çay kaşığının yalnızca on ikide biri kadar bal yapabilir.
Bal arısı kanatlarını dakikada 11.400 kez çırparak kendine özgü vızıltısını oluşturur. Kanat çırpma hızı böcekler içerisinde en hızlı olanlarındandır.
Bir bal arısı, her bir bal özü veya çiçek tozu toplama gezisi sırasında 50 ila 100 çiçeği ziyaret eder. Verime bağlı olarak bu sayı 500’e kadar çıkabilir.
Bilimsel olarak Anadolu veya Avrupa bal arısı olarak bilinen tür çevre dostudur ve tozlayıcılar içerisinde hayati öneme sahiptir. Doğal tozlayıcılar azaldıkça önemi daha da artmaktadır.
Mead olarak bilinen fermente bal veya bal şarabı en eski fermente içecektir. Balayı terimi, evliliğin ilk ayında büyük miktarlarda Mead tüketen İskandinav uygulamasından kaynağını almaktadır.
